یادداشت‌های علم، یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۳۴۸: کندی چندسال قبل به شاه گفت چرا اینقدر تجهیزات نظامی می‌خواهید، ما از شما دفاع خواهیم کرد؛ شاه گفت مقابل روس ها، آن هم اگر منافع تان به خطر بیفتد

سرویس تاریخ «انتخاب»: اسدالله علم (۱ مرداد ۱۲۹۸ بیرجند – ۲۵ فروردین ۱۳۵۷ نیویورک)، یکی از مهم‌ترین چهره‌های سیاسی دوران محمدرضا شاه، وزیر دربار از ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۶ و نخست‌وزیر ایران از سال ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۲ بود.

 

«انتخاب» هر شب یادداشت های روزنوشت علم را منتشر می کند.

 

 یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۳۴۸: صبح شرفیاب شدم. مذاکرات دیروزی که سفیر مراکش در فرودگاه با من کرده بود عرض کردم. او خیلی از کودتای لیبی وحشت دارد هم برای کشور مغرب و پادشاه خودش و هم برای تمام کشورهای میانه رو و معتدل. برای خودش از جهت این است که (اگر) بورقيبه رییس جمهور مسّن تونس از بین برود، تونس هم دنبال رژیم لیبی خواهد رفت و مراکش سلطنتی بین جمهوری های الجزائر تونس و لیبی، به دردسر عجیبی دچار خواهد شد. برای سایر کشورهای معتدل هم معلوم است، باید مراکش که خود معتدل است نگران باشد.

 

می گفت حالا به فکر دفاع افتاده ایم و می فهمیم که شاهنشاه چه قدر بیدار و هشیار بودند که از این امر غفلت نفرمودند. چون با این شخص خیلی دوست هستیم به او گفتم چند سال قبل که به آمریکا رفتیم، کندی به شاهنشاه گفت چرا این قدر وسایل دفاعی می خواهید؟ ما از شما به موقع دفاع خواهیم کرد.

 

شاهنشاه خندیده، فرمودند در مقابل روس ها آن هم اگر منافع حیاتی شما به خطر بیفتد شاید از ما دفاع کنید، اما در مقابل دیگران چه؟ و واقعاً چه قدر صحیح بود والا همین آخری ها عراق خاک بر سر سبیل ما را دود می داد، یعنی اگر از ترس تلافی خیلی شدید ما نبود لااقل آبادان را که در دسترس اوست به آتش می کشید چون در آن منطقه ما نمی توانستیم تلافی مهمی بکنیم. ولی از ترس عمل ما روی تمام عراق از این عمل خودداری کرد. شاهنشاه فرمودند خوب گفتی. ضمناً سفير مغرب استدعا داشت يك طورى ما به اسرائیل بگوییم این قدر به لبنان معتدل حمله نکند (البته ما با لبنان بر سر بختیار رابطه نداریم). شاهنشاه خندیدند ولی فرمودند «درست می گوید.»