در بحث کویت صدام دستانش را روی سرش گذاشت و گفت: «آخ‌خ‌خ‌خ‌خ، سرم تیر می‌کشد!»

در نخستین جلسه‌مان متوجه شدم وقتی که بحث کویت پیش می‌آمد صدام یکه خورد هنگامی که بعد این مسئله را پیش کشیدم، چهره‌اش مضطرب شد و سعی کرد موضوع بحث را عوض کند. تصمیم گرفتم بی‌خیال آن شوم چون دنبال این بودم تا حرف بزند، و نمی‌خواستم سکوت اختیار کند پیش از آن‌که مکالمه‌ای آغاز شود. در جریان نشست پیش رو بار دیگر بحث کویت را مطرح کردم. صدام دو دستش را روی سرش گذاشت و گفت: «آخ‌خ‌خ‌خ‌خ، سرم تیر می‌کشد!» این اقراری صریح بود که بر اساس آن، به این نتیجه رسیدیم که حمله‌ي یادشده به اندازه‌ای اشتباه بوده که هرگز با آن کنار نیامده است.

در سال ۱۹۹۰، ائتلافی شامل ۳۹ کشور، نیرویی متشکل از ۷۰۰ هزار نفر را وارد کارزار نبرد با عراق کرد که ۵۴۰ هزار نفر آن‌ها آمریکایی بودند و بیش‌ترشان نیز به عربستان سعودی گسیل شده بودند. (عربستان سعودی به تنهایی ۳۶ میلیارد دلار از کل هزینه‌ی ۶۰ میلیارد دلاری این جنگ را تقبل کرد.) از صدام پرسیدم آیا اساسا به این موضوع فکر می‌کرد که به صورت پیش‌دستانه از سلاح‌های کشتارجمعی علیه نیروهای آمریکایی در عربستان استفاده کند؟ او گفت: «اگر نیروهای شما در هر کشور دیگری به جز عربستان مستقر بودند، به آن‌ها حمله می‌کردیم. عربستان برای ما سرزمینی مقدس است و حضور شما در آن‌جا گناه محسوب می‌شد. نمی‌خواستیم با حمله به شما در این کشور مرتکب معصیت شویم. نه، هرگز به استفاده از سلاح‌های کشتارجمعی فکر نکردیم. هرگز در این مورد بحث نشد... استفاده از سلاح‌های شیمیایی علیه جهان؟ آیا کسی با عقل سلیم دست به چنین کاری می‌زند؟ از این سلاح استفاده شود آن هم در حالی که هیچ‌کس از آن علیه ما استفاده نکرده است؟»

از صدام درباره‌ي مقاصدش در اکتبر ۱۹۹۴ پرسیدیم، یعنی زمانی که عراق ده هزار سرباز از جمله بخشی از نیروهای دو لشکر گارد ویژه‌ی ریاست‌جمهوری را به طرف مرز کویت حرکت داد. او گفت که این تحرکات، تنها تمرینی بود برای این‌که ایالات متحده و کویت را نسبت به مقاصدش مشغول نگه دارد و از سوی دیگر نیروهایش را با صحنه‌ی جنگ احتمالی در جنوب عراق آشنا کند. صدام گفت: «می‌دانید که ما از سال ۱۹۹۱ هم‌چنان در جنگ به سر می‌بردیم، بنابراین حفظ نیروها در یک نقطه اقدامی صحیح نبود چون دشمن خبردار می‌شد آن‌ها کجا هستند. لذا حرکت دادن آن‌ها و انجام مانور باعث می‌شد تا دشمن گیج شود که چه اتفاقی در حال رخ دادن است. امیدوار بودیم کویتی‌ها را بترسانیم تا برخوردهای مرزی را متوقف کنند. این حرکت نوعی تاکتیک ایجاد هراس بود، لذا آن‌ها ترسیدند. برخی از مردم حتی کویت را ترک کردند چون ترسیده بودند، و این هم خوب بود ولی منظور ما این نبود.» رئیس‌جمهور کلینتون اعلام کرد اگر صدام فکر می‌کند که از زمان جنگ خلیج‌فارس در عزم ایالات متحده خللی ایجاد شده، سخت در اشتباه به سر می‌برد. وی دستور داد ناوهای آمریکایی عازم خلیج‌فارس شوند و آماده شد تا ۳۴ هزار نیروی زمینی را به منطقه اعزام کند. شورای امنیت سازمان ملل نیز نگرانی عمیق خود را از تحرکات نیروهای عراقی ابراز کرد. این نیروها به سرعت عقب کشیدند.

ادامه دارد...

منبع: جان نیکسون، «بازجویی از صدام؛ تخلیه اطلاعاتی رئیس‌جمهور»، تهران: ترجمه‌ی هوشنگ جیرانی، کتاب پارسه، چاپ شانزدهم، ۱۴۰۰، صص ۱۲۵-۱۲۶.