چگونه می‌توان مغز را به راحتی فریب داد؟

نگاهی به تصویر بالا داشته باشید، در نگاه اول، ممکن است متوجه نشوید که تصویر وارونه ایلان ماسک، بنیانگذار میلیاردر تسلا، چه اشکالی دارد.

با این حال، با بررسی دقیق تر، متوجه خواهید شد که ویژگی‌های صورت او کاملاً درست نیست.

تصویر را وارونه کنید و متوجه خواهید شد که چشم و دهان، در واقع معکوسند. مغز قادر به تشخیص تغییرات کوچک در زمانی که شکل در آن وارونه است، نیست، اما بلافاصله پس از چرخش ۱۸۰ درجه متوجه آن می‌شود. این توهمی است که از سال ۱۹۸۰ زمانی که دانشمندی اولین تغییر را ایجاد کرد، تشخیص داده شد.

این تصویر در مقاله‌ای توسط پیتر تامپسون، از دانشگاه یورک، نشان داده شد و تصویری از مارگارت تاچر، نخست وزیر سابق بریتانیا، به تصویر کشیده شد که وقتی ناگهان صورتش ۱۸۰ درجه چرخیده بود، مشخص شد که چشم‌ها و دهانش وارونه بودند.

در نتیجه، این توهم گاهی اوقات اثر تاچر نامیده می‌شود. بسیاری از تصاویر مشابه در دهه‌های پس از آن به‌دست آمده‌اند که هر کدام چیز‌های زیادی را در مورد نحوه پردازش تصاویر توسط مغز آشکار می‌کنند.
چهره‌ها برای ما منحصربه‌فرد به نظر می‌رسند، اگرچه همه آن‌ها تقریباً شبیه هم هستند، و این به فرآیند‌های شناختی ما مربوط می‌شود.

تصور می‌شود که ما فرآیند‌های خاصی را برای تمایز بین چهره‌هایی ایجاد می‌کنیم که بر پیکربندی ویژگی‌ها - مانند چشم‌ها، بینی و دهان - به عنوان جزئیات خود ویژگی‌های صورت متکی هستند. به این ترتیب، ما می‌توانیم چهره یک نفر را وقتی وارونه است تشخیص دهیم، حتی اگر چشم‌ها و بینی‌اش برعکس شده باشند.

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد میمون‌ها و شامپانزه‌ها نیز اثر تاچر را تجربه می‌کنند. برای اینکه خودتان آن را امتحان کنید، وب‌سایت، thatchereffect.com، به شما امکان می‌دهد با چهره‌های معروف – یا خودتان – آن را امتحان کنید.