پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
سرویس تاریخ «انتخاب»؛ پنج روز پیش از درگذشت آیت‌الله طالقانی، در چهارمین جلسه علنی روز چهارشنبه چهاردهم شهریور ۱۳۵۸، مجلس خبرگان قانون اساسی به دنبال بحث زیاد نمایندگان در مورد چگونگی روابط ایران با سایر ملل دنیا و میزان حمایت دولت از مستضعفان جهان، بالاخره آیت‌الله طالقانی سکوتی را که از آغاز تشکیل مجلس خبرگان اختیار کرده بود شکست، از جای برخاست و با لحنی اعتراض‌آمیز گفت:
«اول باید روشن کنیم که می‌خواهیم متعهد باشیم یا نه؟ در مرحله دوم تعهداتی که نسبت به مسلمین داریم روشن شود. در مرحله سوم تعهداتی که نسبت به عموم مستضعفین دنیا داریم. آیا در موازین قرآن و اسلام این تعهدات برای ما هست یا نیست؟ چون جمهوری اسلامی است. پس مسئله اول این است که ما حالا که دنیا تقسیم شده جزء گروه غیرمتعهد۱ هستیم یا نیستیم؟ اگر نیستیم پس چرا یک عده‌ای بلند شدند رفتند در هاوانا برای مسائل گروه غیرمتعهدها؟
آقایون، من این مسئله را بارها به رفقا گفتم، باز هم توصیه می‌کنم اول ببینیم چی کاره هستیم، چه می‌خواهیم بکنیم، بعد بنشینیم برای اون نظری که داریم، مقصدی که داریم، عبارت درست کنیم. ولی ما عبارت درست می‌کنیم بعد شروع می‌کنیم سر جمله‌بندی یک ساعت دو ساعت با این همه گرفتاری که داریم وقت تلف می‌کنیم.
محمدجواد حجتی کرمانی: آقا، این عدم تعهد ما در برابر ابرقدرت‌هاست همان‌طوری که گفتم، ولی همه آن‌هایی که جمع شدند ممکن است با خودشان تعهد داشته باشند.
آیت‌الله طالقانی: خیلی خوب، این مطالب را بررسی کنید، آیا جزء گروه غیرمتعهدها هستیم یا نیستیم؟
حجتی کرمانی: در برابر ابرقدرت‌ها.
طالقانی: می‌دانم حالا در برابر هرکسی، هستیم یا نیسیتم؟ اگر هستیم جایش همین‌جاست.
پی‌نوشت:
۱- جنبش غیرمتعهدها سازمانی بین‌المللی است که در سال ۱۹۶۱ میلادی در اوج جنگ سرد در بلگراد، پایتخت یوگسلاوی، تأسیس شد و شامل کشورهایی می‌شد که به هیچ‌یک از بلوک‌های قدرت نظام جهانی وابستگی و تعهدی نداشتند یعنی نه در اردوگاه کمونیسم قرار داشتند و نه به اردوگاه سرمایه‌داری تعلق. این سازمان با پایان جنگ سرد نیز به فعالیت خود ادامه داد و در سال ۲۰۱۲ در مجموع ۱۲۰ دولت عضو و ۱۷ عضو ناظر داشت. ایران در سال ۱۹۷۹ پس از پیروزی انقلاب با شرکت در اجلاس سران جنبش غیرمتعهدها در هاوانا به آن پیوست و از آن به بعد در همه نشست‌های مختلف آن حضور یافت.
منبع سخنان آیت‌الله طالقانی و حجتی کرمانی در مجلس خبرگان قانون اساسی از: کیهان: سه‌شنبه ۲۰ شهریور ۱۳۵۸، ص ۹.