یادداشت‌های محمدعلی فروغی، پنجشنبه ۲۰ فروردین ۱۲۹۸: مستشار وزرات عدلیه از خرّاجی وزیر خارجه شکایت می‌کرد

سرویس تاریخ «انتخاب»؛ در نوامبر ۱۹۱۸ قرارداد متارکه جنگ بین متفقین و آلمان و اندکی بعد متحدانش امضا می‌شود. متفقینِ پیروزشده، طبعا شرایط خود را به متحدین تحمیل می‌کردند. کنفرانس ورسای که برای جامعه بین‌الملل از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است، در ژانویه ۱۹۱۹ آغاز می‌شود و با این‌که قرار نیست دول بی‌طرف در کنفرانس صلح نقشی داشته باشند. ایران به واسطه خسارات بسیاری که در جنگ دیده خود را با سایر دول بی‌طرف یکسان نمی‌پندارد... از همین رو در دسامبر ۱۹۱۸، هنگامی که دومین کابینه وثوق‌الدوله بر سر کار است، هیاتی به سرپرستی علیقلی‌خان انصاری (مشاورالممالک)، وزیر خارجه وقت، عازم پاریس می‌شود تا خواسته‌های ملی ایرانیان را در جامعه بین‌الملل مطرح سازد. اعضای دیگر این هیات عبارت‌اند از: محمدعلی فروغی (ذکاءالملک) رئیس دیوان عالی تمیز، سید ابوالقاسم‌خان انتظام‌الملک (عمید) رئیس کابینه وزارت خارجه، میرزا حسین خان معین‌الوزرا (علاء) وزیر سابق فواید عامه و تجارت، آدولف پرنی مستشار وزارت عدلیه و عبدالحسین مسعود انصاری پسر مشاورالممالک (به سمت منشی مخصوص هیات).

آن‌چه در پی می‌خوانید خاطرات روزنوشت محمدعلی فروغی، پنجشنبه ۲۰ فروردین ۱۲۹۸ است:

دم صبح خواب خوشی می‌دیدم. پیش از ظهر سری به کتابخانه ملی زده برگشتم و قدری به کتاب سبز و قدری کمک به رمز کردن تلگراف کردم.

ناهار علیقلی‌خان [مشاورالممالک وزیر خارجه] و زنش و گیبنز، روزنامه‌نویس آمریکایی، و زنش و یک نفر روزنامه‌نویس انگلیسی مهمان ما بودند. در سر ناهار و بعد از ناهار با روزنامه‌نویس انگلیسی خیلی صحبت کردیم و بنا شد ترتیب انترویویی در روزنامه منچستر گاردین بدهد.

عصر به گردش رفتم و به مغازه لوور رفته بند پوتین و صابون خریدم. بعد از آن مسیو دوبروک [مهندس بلژیکی که مدتی در ایران کار می‌کرد] آمد. از احوال بلژیک خیلی شکایت می‌کرد. حق هم داشت، مقصودش این است که مواجبی که به او داده می‌شود اضافه شود که معاشش سخت نباشد.

مشاور و پسرش امروز مهمان بودند و سر شام حاضر نبودند. مسیو پرنی [مستشار وزارت عدلیه] از خرّاجی پدر و پسر حکایت بلکه شکایت می‌کرد.

منبع: یادداشت‌های روزانه محمدعلی فروغی، به کوشش محمدافشین وفایی و پژمان فیروزبخش، تهران: سخن، چاپ هفتم، ۱۳۹۸، ص ۹۵.