گزارش نشست خبری «آتابای»/ هادی حجازی فر: هیچکس حق توهین به زبان ترکی را ندارد؛ افکار جدایی‌طلبانه محصول نگاه‌های فاشیستی است / نیکی کریمی: در فیلم «آتابای» درباره اسطوره‌ها صحبت می‌کنیم/ جواد عزتی: امشب برای بار اول بود که فیلم را دیدم و به نظرم بسیار یکدست بود

به گزارش ستاد خبری جشنواره فیلم فجر، نشست خبری فیلم «آتابای» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی نیکی کریمی با حضور کارگردان ، هادی حجازی‌فر (نویسنده و بازیگر)، جوادعزتی، دانیال نوروش، مه‌لقا‌می‌نوش، یوسفعلی دریادل، امیدحسینی، لیلی نظری، معصومه ربانی‌نیا (بازیگران فیلم)، سامان لطفیان(مدیرفیلمبرداری)، اصغر نژادایمانی (طراح صحنه و لباس)،کامران کیان‌ارثی(صدابردار) و حسین جمشیدی گوهری (تدوینگر) با حضور شاهین امین (منتقد) و اجرای محمود گبرلو امشب جمعه هجدهم بهمن ماه در پردیس سینمایی ملت برگزار شد.

منتقد حاضر در نشست در ارتباط با فیلم تصریح کرد: اگر در این چند روز در فضای مجازی دقت کرده باشید این جمله را شنیده‌اید که «آتابای» بهترین فیلم نیکی کریمی از نظر کارگردانی است. به نظرم این بهترین فیلمی است که در جشنواره دیده‌ام و توانسته به لحاظ بصری و داستانی جهان خود را به وجود بیاورد. از روایت لایه به لایه و‌ تو در توی داستان کلیت داستان را متوجه می‌شویم. تصاویر و ‌پلان‌ها گویای فضا و قصه فیلم هستند.

امین ادامه داد: فرم تصویری فیلم کمک می‌کند که ما اتفاقاتی که «آتابای» با آن درگیر است را بهتر ببنیم و درک کنیم. قاب ابتدایی فیلم که آتابای چک را پاره می‌کند و بادی که می‌وزد تلاطم درونی شخصیت را نشان می‌دهد.

در ادامه نشست، هادی حجازی‌فر در رابطه با حادثه‌ای که برای او در طول فیلمبرداری «آتابای» اتفاق افتاد، گفت: حادثه قلبی که من در این فیلم دچار آن شدم به خاطر استرس کار بود و در یک روز که همه چیز خوب پیش می‌رفت این مشکل پیش آمد.

او‌ که علاوه بر بازی به عنوان فیلمنامه‌نویس در این پروژه حضور داشت درباره چگونگی شکل‌گیری قصه توضیح داد: زمانی که سر سریال ممنوعه بودیم قرار بر این شد بازیگران، نقش خود را بازنویسی کنند. نیکی کریمی لطف کرد و بعد از دیدن کار من طرحش را مطرح کرد. زمان شروع کار من از او خواستم که طرحی بنویسم و نهایتا این همکاری در زمینه فیلمنامه‌نویسی شکل گرفت.

او‌ادامه داد: برای شکل گرفتن نقش «آتابای» نزدیک به یک سال در مورد این نقش باهم گفت‌وگو کردیم. ایده اصلی داستان مرتبط با کتاب علی اشرف درویشیان بود.

حجازی‌فر همچنین بیان کرد: از ابتدا من و خانم کریمی فیلمنامه را باهم نوشتیم و بازنویسی کردیم. در زمان ساخت فیلم به خاطر ارتباط بهتر کاراکترها با یکدیگر بخشی از دیالوگ‌ها تغییر کرد.

نیکی کریمی هم در ارتباط با طرح فیلم گفت: داستان فیلم یکی از داستان‌هایی بود که در نوجوانی به اسم «فصل نو» خوانده بودم و ذهنم را بسیار درگیر کرده بود. پس از گفت‌وگو با درویشیان این فیلمنامه را نوشتیم که البته فیلمنامه نهایی نسبت به آن داستان کوتاه بسیار تغییر کرد. من و هادی حجازی‌فر در فیلمنامه هم نظر بودیم و در زمان ساخت فیلم برای به وجود آوردن فضای فیلم بسیار دعوا کردیم. روح کار برای من بسیار مهم است.

او در ارتباط با موسیقی فیلم و انتخاب حسین علیزاده به عنوان آهنگساز گفت: به این دلیل که حسین علیزاده آذری است و به این منطقه اشراف داشت از ابتدا تنها گزینه من برای ساخت موسیقی فیلم «آتابای» بود.

نیکی کریمی همچنین تصریح کرد: تا هفته گذشته در لابراتور مشغول تکمیل فیلم بودیم.

در ادامه حجازی‌فر در ارتباط با روند داستان فیلم گفت: شخصیت‌های داستان از صفر تا صد خلق شدند. در قصه تا آنجا که امکانش وجود داشت از حافظه عاطفی‌مان استفاده کردیم. ما در طول ساخت فیلم از بسیاری افراد محلی‌‌ و افرادی که با آن منطقه آشنایی داشتند کمک گرفتیم.

او ادامه داد: زمانی که برای دیدن لوکیشن‌ها رفتیم به این دلیل که می‌خواستیم افق را در فیلم داشته باشیم این جغرافیا را انتخاب کردیم با وجود اینکه من با این لوکیشن موافق نبودم. می‌توانم این را بگویم لوکیشنی که در فیلم دیدید خودش را به فیلمنامه، کارگردان و بازیگر تحمیل کرد.

حجازی‌فر تاکید کرد: شاید ما دوست نداشته باشیم بخشی از واقعیت‌های داستان را باور کنیم اما واقعیت این است که بسیاری از شخصیت‌ها در دل جامعه وجود دارند.

نویسنده «آتابای» بیان کرد: تئوریزه کردن فیلم را قبول ندارم و از ابتدا هم تاکید کارگردان بر این بود که بحث سیاه‌نمایی در فیلمنامه وجود نداشته باشد.

کریمی همچنین با بیان اینکه در فیلم «آتابای» درباره اسطوره‌ها صحبت می‌کنیم بیان داشت: برای ما این موضوع که زن داستان را به زور شوهر دادند اهمیتی نداشت، بلکه ماجرای جیران که نسل جدیدی از زنان محلی آن منطقه است و می‌خواهد به آرزوها و خواسته‌هایش برسد و از سد جامعه مرد سالار عبور کند، مهم بود.

او درخصوص بازیگردانی فیلم توضیح داد: ما در این فیلم چیزی با این عنوان نداشتیم و به دنبال این بودیم که بازیگرهای تئاتر با تجربه استفاده کنیم. نقش جیران یک روز قبل از فیلمبرداری تغییر کرد به این دلیل که شخصی که قبلا انتخاب شده بود نزدیکی زیادی با کاراکتر نداشت.

او ادامه داد: هادی حجازی‌فر برای ترجمه دیالوگ‌ها به ترکی‌ زحمت بسیاری کشید. همچنین در ارتباط با دکور فیلم باید بگویم خانه‌‌ای که در فیلم می‌بینید طراحی و ساخته شد.

در ادامه نژاد ایمانی در ارتباط باطراحی صحنه «آتابای» گفت: بخش‌هایی از فیلم که لازم بود ساخته شود را ساختیم و به نظر من اتمسفر جاری در فیلم بسیار موفق بود.

شاهین امین منتقد حاضر در نشست با بیان اینکه فمینیستی بودن فیلم را قبول ندارم، گفت: منطقه آذربایجان در کنار مردسالاریشان، زنان قوی‌ای دارد و زنان مدیر خانه هستند.

حجازی‌فر در ارتباط با گویش فیلم گفت: هر مشکلی که به لهجه فیلم وارد شود مسئولیت‌اش با من است. او همچنین در ارتباط با نقش جواد عزتی توضیح داد: از زمانی که کاراکتر یحیی وارد داستان شد جوادعزتی برای این نقش مدنظر بود. جواد در این فیلم کار عجیبی کرده و بسیار عالی ظاهر شده است . او برای این فیلمنامه بسیار تلاش و لهجه‌‌اش را به درستی ادا کرد.

نیکی کریمی در خصوص نقش حجازی‌فر در فیلم گفت: زمانی که در جشنواره فیلم فجر داور بودم و فیلم «ایستاده در غبار» را دیدم از بازی حجازی‌فر بسیار لذت بردم و کنجکاوی من را برانگیخت. او بسیار روان و با تمرکز بازی می‌کند و معتقدم بازی او یک هوای تازه در سینمای ایران است.

او ادامه داد: نقش این فیلم بسیار سخت بود و فیلمبرداری‌های طولانی داشتیم و معتقدم حجازی‌فر کاراکتر خشن و جدی دارد.

جواد عزتی که نقش «یحیی» را در فیلم بازی کرده بود نیز گفت: امشب برای بار اول بود که فیلم را دیدم و به نظرم بسیار یکدست بود .برای ایفای درست نقش «یحیی» و درآمدن لهجه ترکی بسیار زیر ذره بین حجازی‌فر بودم که بتوانم لهجه ترکی را به خوبی صحبت کنم.

عزتی در خصوص نقشش هم گفت: برای تک تک رفتار، حرکات و بیان نقش، نویسنده و کارگردان فیلم تلاش کرده بودند و باعث به وجود آمدن کاراکتر خوب این نقش شد.

نیکی کریمی در ارتباط با اکران فیلم گفت: ما یک فیلم ساده ساختیم و خوشحالم که در جشنواره ارتباط خوبی با مخاطب برقرار کرده است.

نیکی کریمی با بیان اینکه معتقدم فیلم نباید خودش را به مخاطب تحمیل کند، گفت:عباس کیارستمی همیشه می‌گفت در داوری اگر ‌خواستند برای فیلم متقاعدت کنند بگو این سلیقه من است و سینما سلیقه است.

کریمی در ارتباط با زبان فیلم اظهار داشت: در ارتباط با اقلیم‌ها و زبان‌های دیگر ایران کم کاری کردیم و زبان ما بسیار غنی است.

او همچنین گفت: از تمامی ابزارها و لوکشین‌ها برای نزدیک شدن به کاراکتر آتابای استفاده کردیم.

حجازی‌فر هم گفت: هیچکس حق توهین به زبان ترکی را ندارد و طبق قانون اساسی ادبیات ترک باید در دانشکده ترک تدریس شود. افکار جدایی‌طلبانه محصول نگاه‌های فاشیستی است که برخی از منتقدان و خبرنگاران سینما به اینگونه فیلم‌ها دارند.

حجازی‌فر تاکید کرد: نمی‌توانید تصور کنید این فیلم با چه سختی ساخته شد و از جانب بسیاری از فضاهایی که باید حمایت می‌شد نشد و به معنای واقعی مستقل بودن در این فیلم را دیدم و امیدوارم مهربانانه‌تر به این فیلم نگاه شود.

نوروش در ارتباط با نقش «آیدین» اظهار داشت: معتقدم بزرگترین بازیگرهای دنیا نیز به هدایتگری احتیاج دارند و برای ایفای این نقش کمک بسیاری از سوی کارگردان و هادی حجازی‌فر به من شد.

لطفیان مدیر فیلمبرداری «آتابای» در ارتباط با تصاویر فیلم گفت: معتقدم می‌توانستیم در فضاسازی فیلم بهتر باشیم.