پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
«انتخاب» اسناد ویکی لیکس در رابطه با ایران را که متعلق به سال های ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۹ است، را به صورت روزانه و به منظور آگاهی مخاطبان نسبت به تحولات و اتفاقات گذشته، منتشرمی کند.
سفارت آمریکا در بغداد در سندی به تاریخ پنج شنبه، یکشنبه، ۳ آذر ۱۳۶۴ به موضوع جنگ ایران و عراق پرداخته است.
به گزارش سرویس تاریخ «انتخاب»، متن سند مذکور که ویکی لیکس آن را منتشر کرده، به شرح زیر است:
موضوع سند: جنگ خلیج فارس: چشم انداز صلح یا گسترش جنگ
طبقه بندی: سری
یکشنبه 11:15 دقیقه، بیست و چهارم نوامبر 1985
از: سفارت آمریکا در عراق
به: کنسولگری در جده عربستان، سفارتخانهها در الجزایر، بحرین، مصر، فرانسه، عراق، اسرائیل، کویت، لبنان،عمان،پاکستان،قطر، روسیه، عربستان، ترکیه، امارات، انگلیس، یمن و سنتکام، اداره اطلاعات وزارت دفاع و وزیر خارجه آمریکا
- سری– کل متن
- خلاصه: جنگ خلیج فارس احتمالا، اما نه ضرورتا، در بن بست خواهد ماند. عراق در همه انواع تسلیحاتی برتری داشته و دفاع خود را هم تا حد زیادی تقویت کرده است. با این وجود همه چیز به نفع آنها نیست. ایرانیها با وجود هزینه گزاف همچنان به حملات خود ادامه میدهند به مرور زمان ممکن است انگیزه نیروهای عراقی برای دفاع شکننده شود. منافع غرب آنقدر بالاست که نمیتواند اجازه پیروزی {ایران} را بدهد. پیروزی ایران میتواند نقشه سیاسی و جغرافیایی منطقه را تغییر دهد. خطر در این نیست که اقدامات عراق به جنگی گستردهتر منجر شود بلکه در این است که روی توانایی خود برای حفظ خطوط دفاعی مصمماش بیش از اندازه حساب کند. در هر حالت، ایران به دنبال حمله تمام عیار به دیگر کشورهای عربی خلیج فارس نخواهد بود بلکه به پیگیری سیاست‌هایی برای تضعیف حکومتهای آنها یا حداقل مرعوب ساختن آنها تا حد تبدیل به یک نیروی خنثی ادامه خواهد داد. نهایتا، با توجه به سیاستهای متضاد دو کشور و منافع دارای ضد و نقیض شوروی، به نظر میرسد درباره هراس از نفوذ شوروی در ایران به دنبال غیبت ما، اغراق شده است. پایان خلاصه.
- در سه و نیم سال گذشته جنگ ایران و عراق به یک بن بست خونین تبدیل شده است که در آن ....................... با توجه به عقب بودن کلی ایران در همه حوزه های تسلیحاتی، و خطوط دفاعی مستحکم، هرچند بسیار غیرمتحرک، عراق، این بن بست احتمالا ادامه خواهد یافت. البته جنگ اساسا بصورت کامل قابل پیش بینی نیست. انگیزه‌های فردی و اتحاد روحی هنوز یک عامل مهم است. ...............بعلاوه عزم رهبری سیاسی عراق برای به حداقل رساندن تلفات و استفاده برق آسا از برتری هوایی عظیم خود باعث شده است تا ابتکار عمل به دست نیروهای ایران بیفتد – موقعیتی که مسلما به از دست رفتن روحیه برخی از افسران خبرهتر و ردههای میانی ارتش عراق خواهد شد. نکته عجیبتر تمایل ظاهری نیروهای مسلح عراق برای آن است که به دشمنان خود اجازه دهند پل و مسیرهای عبوری را در منطقهای وسیع از هویزه ایجاد کنند و تنها مقابله با آنها هم آتش هوایی گاه به گاه است. وابسته ها و مشاوران نظامی در بغداد نمی توانند انفعال عراق و نقض برخی از قوانین بنیادین جنگ را توضیح دهند.
- بهرحال، کسانی که با فرماندهان و مسئولان اطلاعاتی عراق ملاقات کردهاند، اعتمادبنفس آنها را بسیار زیاده یافته اند. و شاید هم بدون دلیل نباشد. ......................در جایی که به خطوط دفاعی عراق نفوذ شده نیز ایرانی ها به دلیل برنامه ریزی، حمل و نقل، حمایت هوایی، تسلیحاتی، توپخانه ای و لجستیک نامناسب، نتوانسته اند از آن استفاده کنند. در واقع این همین مسایل و نه قدرت عراق، موجب ادامه بن بست جنگ می شود.
- برای پیروزی ایران لازم است که بعد از یک شکست بزرگ اما غیرتعیین کننده در میدان جنگ، نیروهای عراقی دچار ترس شده و هرج و مرجی بزرگ مانند آنچه در سال 1975 در نیروهای عراقی رخ داد، دوباره اتفاق بیفتد. هرچند رهبری عراق با خطوط دفاعی خوب در داخل می تواند نیروهای تازه نفس را برای جبران خسارت فورا اعزام کند، اما نیروهای خارجی زیادی نیستند که اطلاع داشته باشند عراق این شکل از برگشت شرایط در جنگ را چطور جبران خواهد کرد. ما معتقدیم که هرچند نمی توان سقوط را کاملا غیرمحتمل دانست اما در آینده نزدیک همچنان غیرمحتمل است.
- با این وجود، منافع دخیل در این جنگ آنچنان بالاست که کشورهای غربی باید در برابر پیروزی {ایران} مقاومت کنند. حتی اگر احتمال پیروزی ایران را 10 تا 15 درصد بدانیم، پیچیدگیهای چنین نتیجه ای مسلما فاجعه بار خواهد بود.
- ................حتی اکنون نیز ایرانی ها به دنبال تضعیف برخی حکومت های خلیج فارس، از همه مهمتر بحرین و کویت هستند. خانواده سلطنتی عربستان در تهران هدف تمسخر بوده و حق آنها به عنوان تنها خادمان حریم شریفین مورد تردید قرار گرفته است. احساس ایرانی ها درباره سلطان حسین به عنوان دوست صمیمی شاه و متحد اخیر صدام نیز نیاز به بررسی چندانی ندارد..............، اسراییل و حاکمیت آن بر بیت المقدس، نمادهایی قدرتمند هستند که ایران در تبلیغات خود برای برانگیختن مسلمانان عرب و غیرعرب استفاده می کند. اقدامات گروه های مورد حمایت ایران در لبنان مانند حزب الله و جنبش امل نشان دهنده آن است که عزم ایران برای مقابله با اسراییل فراتر از حرف است.
- ایران در صورت پیروزی در جنگ، حتی اگر حداقل بلندپروازی را هم داشته باشد، باز بر سیاست نفت در منطقه غلبه پیدا کرده و می تواند انتخاب خود بین دوری جستن از آمریکا یا نزدیکی بی سابقه به این کشور را به همه کشورهای منطقه دیکته کند. هردوی این سناریوها ذاتا خطرناک و بی ثبات خواهند بود.
- اگر هردوی این تحلیل ها درست باشد، آنگاه عراق نیاز به حمایت خواهد داشت و ترس از گسترش جنگ به دلیل مداخلات عراق در امور داخلی ایران، هرچند قابل درک است، اما باید به نفع کاستن از احتمال شکست آنها در جنگ، کنار گذاشته شود. در واقع عراق در آغاز جنگ بسیار متهور و در ادامه آن بسیار ترسو است.
- هرچه جنگ بیشتر ادامه پیدا کند، احتمال سقوط عراق بیشتر می شود. ایران با رهبری {امام} خمینی جنگ را پایان نخواهد داد مگر آنکه هیچ گزینه قابل استفاده ای باقی نمانده باشد. این مسئله نیازمند آن است که ایران از درآمدها و تسلیحات کنونی خود محروم شود. ایرانی ها نمی خواهند با باز کردن جبهه هایی پایدار علیه کشورهای خلیج فارس، جنگ را گسترش دهند زیرا کاملا از پیامدهای آن آگاه هستند. در عوض، انتظار می رود انها همچنان به دنبال کسب اهرم فشار در کل منطقه خلیج فارس و ایجاد نقاط فشار و تحقیر عمومی باشند.
- نهایتا، ترس از نفوذ شوروی به داخل ایران اغراق شده است. شوروی، نه آمریکا، تامین کننده اصلی سلاح عراق، دشمن مجاهدین افغانستان، حامی حزب توده و حاکم بر 40 میلیون مسلمان داخل مرزهای خود است. شوروی پاسخ مثبت چندانی به چرخش های اخیر ایران نداده که دلیل عمده آن این است که ایدئولوژی روحانیون حاکم بر ایران مانع از آن می شود که بتوانند پیشنهادی جذاب برای تغییر رویکرد به شوروی بدهند.
نیوتن
*در ترجمه سند، برخی عبارات حذف شده است.