هر دارویی را به خورد كودک ندهید!

كودكانمان بی‌گناه و معصومند، انتخاب‌شان تا زمانی كه بچه‌اند در تصمیمات والدین‌شان معنا می‌شود‌. سلامت كودكان، جدای از اثرات ژن‌های نا‌آرام یا آلودگی‌های زیست‌محیطی از عملكرد والدین‌شان تغذیه می‌شود.

 در چرخه حفظ سلامت فرزندان، نه‌فقط تغذیه سالم، بهداشت، شادی، آرامش و خواب كافی تعیین‌كننده است كه مراقبت و دارودرمانی صحیح، طی دوران بیماری اثر‌گذار است. به بیان دیگر، پدر و مادر موظفند در مورد دادن داروها به كودك‌شان دقت كنند، زیرا در سنین كودكی، ظرفیت متابولیسم كبدی كند است و مصرف داروها حتی با مقدار كم ممكن است باعث ایجاد مسمومیت در كودك شود‌. اهمیت رعایت آداب دادن دارو و پیشگیری از مسمومیت دارویی در كودكان، ما را بر آن داشت تا با دكتر فریبا شیروانی، فوق‌تخصص عفونی اطفال به گفت‌وگو بنشینیم.

كودكی كه مسمومیت دارویی دارد، ممكن است دچار قرمز شدن یا رنگ پریدگی و زرد شدن پوست، تنگی نفس، تشنج و كاهش هوشیاری شود. همچنین احتمال بروز عوارضی چون استفراغ و تهوع، دل درد شدید، خستگی، ناتوانی در راه رفتن، توهم، عدم آگاهی به زمان و مكان، لكه‌های مختلف خونریزی‌دهنده در سطح پوست و خونریزی از مخاط، بی‌اشتهایی شدید، آبریزش شدید از دهان، تاری دید، تغییر اندازه مردمك‌ها، تغییر رفتار و پرخاشگری یا گوشه‌گیری شدید وجود دارد.
هر دارویی را به خورد كودك ندهید!
برخی نكات ضروری هستند كه در راستای حفظ سلامت كودكان در صورت نیاز به مصرف دارو باید رعایت شود. از جمله:
از دادن داروهایی كه مدت زیادی در منزل حتی در یخچال بوده‌اند، خودداری كنید .
داروهایی كه برای خود شما تجویز شده است به كودكتان ندهید.
از گذاشتن دارو در اختیار كودك خود‌داری كنید و دارویی كه برای بیماری قبلی كودكتان تجویز شده است در بیماری بعدی به كودك ندهید.
در صورتی كه كودك در حال مصرف داروست از دادن داروی دیگر به وی اجتناب كنید.

خود درمانی هنگام مسمومیت دارویی، ممنوع
اگر در كودكی، علائمی با احتمال مسمومیت دارویی مشاهده كردید، او را در شرایطی قرار دهید كه راه‌های هوایی‌اش باز باشد. اگر كودك هوشیار نیست، نباید چیزی به وی خورانده شود. همچنین باید كوشید داروی خورده شده پیدا و به تیم درمانی نشان داده شود‌. بلافاصله با مركز فوریت‌های پزشكی تماس بگیرید و راهنمایی بخواهید. از مصرف شیر و داروهای تهوع‌آور نیز اجتناب كنید.

هشدار در مصرف استامینوفن
فراموش نكنید كه از دادن استامینوفن به نوزاد اجتناب كنید. اگر پزشك، بار قبل به كودك استامینوفن تجویز كرده و مدت زیادی از باز كردن آن نگذشته، به همان میزانی كه پزشك دستور داده قابل استفاده است. توجه داشته باشید كه تجویز استامینوفن در صورت تب بالا در كودك یا سابقه تب و تشنج فقط یك بار توصیه می‌شود، اما با شروع دوباره تب لازم است كودك توسط پزشك معاینه و درمان شود.

ضد‌سرفه‌های مجاز گیاهی یا شیمیایی‌؟
داروهای ضد‌سرفه غیر‌گیاهی دارای عوارض عصبی‌ هستند و توصیه می‌شود برای مدت كم تحت نظر پزشك مصرف شوند. در مورد داروهای ضد‌سرفه گیاهی لازم است بدانیم كه در كودكان كمتر از شش ماه بهتر است مصرف نشود و در سنین بالاتر هم لازم است مقدار مصرف آن از پزشك سؤال شود. چون مكانیسم سرفه در هر نوبت بیماری كودك ممكن است متفاوت باشد، لازم است در هر بار با نظر پزشك از داروی ضد‌سرفه استفاده شود.

آسپرین، ضد‌درد مناسبی‌نیست
مصرف آسپیرین در آنفلوآنزا و آبله مرغان باعث سندرم ری (این بیماری كشنده باعث ورم كبد و مغز می‌شود) می‌شود. به همین دلیل در كودكانی كه لازم است آسپیرین را طولانی مدت مصرف كنند واكسن آنفلوآنزا در هر سال توصیه می‌شود. بنابراین از دادن آسپیرین به كودك به‌عنوان ضد‌تب و ضد‌درد باید پرهیز كرد. امروزه حتی مصرف طولانی‌مدت آسپیرین با دوز كم در كم‌كردن احتمال عوارض قلبی، ‌عروقی در سنین بالا مورد سؤال قرار گرفته است .

و اما داروهای ضد تهوع‌
داروهای ضد‌تهوع مثل متوكلوپرامید دارای عوارض عصبی ‌است كه ممكن است به تغییر وضعیت بدن و حالتی شبیه به تشنج منجر شود كه برای خانواده بسیار آزار‌دهنده است و نیاز به تزریق آنتی‌دوت (داروی مهار‌كننده مسمومیت) دارد. مصرف زیاد داروهای ضد‌تهوع در بیماری كه دارای مشكلات انسدادی دستگاه گوارش است نیز درمان مناسب را به تاخیر می‌اندازد.

داروی بزرگسالی به كودك نمی‌سازد
مصرف داروی بزرگسالان به كودكان به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود، زیرا این داروها در بزرگسالان كه توانایی متابولیسم متفاوتی با كودكان دارند تجویز شده است. از طرف دیگر، وزن بزرگسالان از كودكان بیشتر بوده و داروی تجویز شده به ایشان برای وزن كم كودكان مناسب نیست.

آنتی‌بیوتیك، نقل و نبات نیست!
مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیك نه‌تنها ممكن است كودك را دچار آلرژی به دارو كند، بلكه وی را از مزایای مصرف آن نیز محروم می‌كند. مصرف طولانی‌مدت آنتی‌بیوتیك‌ها حتی ممكن است با عوارضی چون تغییر در میكروبیوم روده، تاثیر در رفتار و رشد و حتی ابتلا به سرطان‌های دستگاه گوارش همراه باشد .

منبع: جام جم