پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه درباره نتیجه اولیه انتخابات عراق می گوید: هنوز باید تا نتیجه نهایی صبر کرد اما اکنون وضعیت پیچیده ای به وجود آمده و احتمالا باید منتظر ائتلاف های جدید برای تشکیل دولت باشیم که البته نقش قدرت هایی مانند آمریکا، ایران و عربستان هم در آن موثر است.
به گزارش «انتخاب»، نتایج اولیه انتخابات عراق، که در آن تکلیف 180 کرسی از مجموع 329 کرسی پارلمان مشخص شده، نشان می دهد تاکنون ائتلافهای سائرون (مقتدی صدر) با ۵۴، الفتح (هادی العامری) ۴۵، النصر (حیدر العبادی) ۳۹، دولت قانون (نوری المالکی) ۲۵ و الحکمه (سیدعمار الحکیم) ۱۹ کرسی بیشترین سهم از پارلمان آینده عراق را از آن خود کردند.
نتایج تا حدی غیرمنتظره بود
قاسم محبعلی در گفت و گو با خبرنگار «انتخاب»، در واکنش به این نتایج اولیه گفت: هنوز باید صبر کرد؛ ممکن است جابجایی هایی در آرای داشته باشیم. الیته نتایج اولیه تا حدی غیرمنتظره بود چراکه لیست آقای العبادی و شخصیت های معروف دیگر مانند آقای مالکی و حتی آقای حکیم رای زیادی نیاوردند.
علت رای آوری مقتدی صدر، شعارهای ملی گرایانه جذاب او بود
او درباره علت رای بالای ائتلاف مقتدی صدر نیز گفت: شاید علت جذابیت بیشتری این ائتلاف برای مردم عراق، شعارهای ملی گرایانه مقتدی صدر مانند «عراق عرب» بود. از طرفی، فساد بالای دولت های قبلی نیز در رویگردانی مردم از آنها موثر بود. البته اینکه با تغییر دولت، فساد کمتر شده و اوضاع بهبود پیدا کند یا نه، بحث دیگری است و روشن نیست.
ائتلاف العبادی و مقتدی صدر محتمل است
محبعلی ادامه داد: اینکه یکی از ائتلاف ها اکثریتی به دست آورد که بتواند دولت تشکیل دهد، هنوز روشن نیست. اکنون وضعیت پیچیده ای به وجود آمده و احتمالا باید منتظر ائتلاف های جدید برای تشکیل دولت باشیم که البته نقش قدرت هایی مانند آمریکا، ایران و عربستان هم در آن موثر است.
این تحلیلگر مسائل بین المللی در پاسخ به این سوال که آیا العبادی که هم مورد قبول ایران بوده هم آمریکا، می تواند نخست وزیر منتخب مقتدی صدر هم باشد یا خیر، گفت: این موضوع روشن نیست؛ در دوره قبلی هم دیدیم که ائتلاف آقای المالکی رای بیشتری آورده بود ولی با فشاری که آمریکا آورده، در نهایت روی آقای عبادی توافق صورت گرفت. در حال حاضر هم خود آقای مقتدی صدر که در این موقعیت نیست و شاید نتواند از درون ائتلاف خود شخصیت قابل قبولی برای نخست وزیری معرفی کند که همه همه طرف ها او را بپذیرند.
او ادامه داد: ائتلاف العبادی و مقتدی صدر هم محتمل است و چه بسا نسبت به بقیه ائتلاف ها به هم نزدیک تر باشند. در این صورت شاید بار دیگر آقای العبادی با حمایت مقتدی صدر نخست وزیر شود ولی هنوز قضاوت در این باره زود است. جامعه عراق پیچیدگی هایی دارد و با توجه به شرایط، همه چیز می تواند جابجا شود.
الفتح که نزدیک به ایران تلقی می شود موقعیت بدی ندارد
محبعلی درباره ائتلاف الفتح و میزان آرای این ائتلاف هم گفت: با توجه به اینکه هادی العامری فرمانده حشد شعبی بوده، برداشت ها این است که این ائتلاف به ایران نزدیک بوده و ایران علاقه مند به پیروزی این ائتلاف بود. این ائتلاف هم موقعیت نسبتا بدی به دست نیاورده که البته ممکن است به دلیل شرایط بعد از داعش در عراق باشد.
احتمال نخست وزیری العامری بعید بود
این تحلیلگر مسائل بین المللی گفت: جامعه عراق همچنان یک جامعه قبایلی است و به ویژه در میان شیعیان، نقش قبیله ها و تعلقات قبیله ای بیشتر از مواضع سیاسی تاثیر می گذارد؛ از این رو باید ببینیم ائتلاف العامری در کدام حوزه های آرای بیشتری به دست آورده اند. البته باید توجه داشته باشیم که حتی اگر هادی العامری به پیروزی می رسید بعید بود بتواند نخست وزیر شود زیرا هم باید با دیگران ائتلاف می کرد و هم نظر آمریکا و عربستان علاوه بر ایران، در این موضوع موثر است.
در عراق، شرایط قبیله ای بیش از مواضع ایدئولوژِیک اثرگذار است
او درباره امکان ائتلاف العامری و مقتدی صدر هم گفت: در عراق، مواضع خیلی سیاسی یا ایدئولوژیک نیست. به خصوص در میان، شیعیان شرایط بیشتر بستگی به ارتباطات محلی، خانوادگی و قبیله ای دارد تا اینکه به طور مثال کسی گرایش سوسیالیستی یا سرمایه داری آزاد یا دیگر گرایش های ایدئولوژیک را داشته باشد. یعنی بیشتر ارتباطات خانوادگی و قبیله ای نقش بازی می کند. بنابراین این موضوعات می تواند در بده بستان ها جابجا شود. یعنی آقای صدر، مواضع اقتصادی یا سیاسی مشخصی ندارد؛ آقای العامری هم همین طور. یعنی ایشان هم یک شخصیت سیاسی دارای ایدئولوژی مشخص در حوزه سیاست، اتقصاد و فرهنگ نیست. از این رو با توجه به شرایط و تعاملات پشت پرده، این نیروها می توانند جای خود را عوض کنند.