نیویورک تایمز نوشت: ریچارد نلسون فرای پژوهشگر مشهور آمریکایی ماه گذشته در سن 94 سالگی در بوستون درگذشت. او وصیت کرده بود که در محلی از ایران که صدای پرندگان به گوش می رسد و نسیم خنکی در بعد از ظهر در آن می وزد به خاک سپرده شود.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، فرای، استاد دانشگاه هاروارد بود و زندگی خود را صرف پژوهش درباره ایران و فرهنگ و زبان آهنگینش کرد و اعلام کرده بود که می خواهد در سرزمینی که عاشق آن است دفن شود. او مقبره ای را انتخاب کرد که در کنار زاینده رود اصفهان واقع شده که زمانی پایتخت امپراتوری ایران بود.
اما وصیت فرای با مخالفت شدید تندروها روبرو شده است. آنها که به شدت از گفتگوها میان ایران و آمریکا ناراحتند از هر فرصت و بهانه ای استفاده می کنند. اکنون آخرین درخواست فرای در میانه ی درگیری ها قرار گرفته است.
فرای که نام "ایران دوست" را برای خود برگزیده بود در میان مردم ایران از و حتی برخی از مقامات ارشد به شدت ضد آمریکایی این کشور از محبوبیت خاصی برخوردار بود. در سال 2010 محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری وقت ایران کلید یک خانه قدیمی و سنتی در اصفهان را که باغچه های حیاط آن پوشیده از گل و گیاه بود به فرای هدیه کرد. وی همچنین با طرح مربوط به دفن فرای در حاشیه زاینده رود موافقت کرد.
فرای در سال 2008 میلادی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی سی ان ان از عشق و علاقه خود به ایران سخن گفت و تاکید کرد هرگز توجهی به دولت ها ندارد و برای وی ملت ها هستند که اهمیت دارند.
وی گفت: " مردم ایران بسیار مهمان نوازند و من به آنها را بسیار دوست می دارم و اینکه هیچ دلیلی وجود ندارد که من در اصفهان به خاک سپرده نشوم. اصفهان در مرکز ایران واقع شده و پایتخت قدیمی این کشور است. هر آنچه در این سرزمین وجود دارد آکنده از عطر و بوی فرهنگ است".
روز جمعه، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که در توئیتر خود فرای را دوست واقعی ایران نامیده، به پرس و جو درباره گام هایی پرداخت که برای خاکسپاری وی در اصفهان برداشته شده است.
کاظم موسوی بجنوردی، مدیر مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی که موسسه ای پژوهشی برای مطالعات فرهنگ ایران و اسلام است گفت: " هیچ مشکلی در زمینه برآوردن آخرین آرزوی فرای وجود ندارد. وی گفت فرای شخصاً در باره آرزوی خود برای خاکسپاری در ایران بامن صحبت کرده بود و در نتیجه من هم از لحاظ مذهبی و هم اخلاقی موظف هستم به وصیت وی عمل کنم".
هفته گذشته، خانم عدن نبی فرای، همسر نلسون فرای با انتشار بیانیه ای اعلام کرد گرچه شوهرش در خلال جنگ دوم جهانی در اداره خدمات راهبردی آمریکا که یک دستگاه اطلاعاتی بود خدمت کرده است اما فعالیت وی در این سازمان تنها به رمزگذاری و مصاحبه در افغانستان و ترکیه و شنود مکالمات و ردیابی ارتباطات آلمان و ژاپن محدود بوده است.
نلسون فرای در شرح حال خود که در سال 2005 منتشر شد به ماجرای خدمت در دستگاه اطلاعاتی آمریکا در خلال جنگ دوم جهانی اشاره کرده است. همسر فرای گفت شوهرش پس از پایان جنگ برای ادامه فعالیت های دانشگاهی خود به دانشگاه هاروارد بازگشته است. وی گفت شوهرش عاشق ایران بود.
عدی نبی که خود را ایرانی- آسوری می نامد گفت شوهرم هرگز برای سازمان سیا کار نکرده است. وی گفت من 38 سال و 299 روز همسر فرای بوده ام و از وضعیت مالی وی کاملاً با خبر هستم و می دانم که او برای سازمان سیا کار نکرده است.
روز جمعه، گروهی از افراد تندرو به سمت آرامگاهی که فرای وصیت کرده است در آنجا به خاک سپرده شود به راه افتادند. در این آرامگاه آرتور پوپ یکی دیگر از ایران شناسان مشهور آمریکایی و همسرس فیلیس اکرمن به خاک سپرده شده اند.
تظاهر کنندگان در حالیکه دوربین های تلویزیونی سرگرم تصویر برداری از آنها بودند پارچه نوشته ای را به اهتزاز در آوردند که روی آن نوشته شده بود: دیروز گفتگوی تلفنی با آمریکا و امروز خاکسپاری جاسوس آمریکا و فردا.......؟
برخی از تظاهر کنندگان برای نشان دادن خشم خود، روی دیوار آرامگاه شعار نوشتند: " سرزمین مقدس ما نباید آلوده شود"، "بنای آمریکایی ویران باید گردد".
یک روزنامه نگار می گوید تندروها در ایران بر این باورند که همه غربی ها جاسوس اند.
در رسانه های اجتماعی و در شهر اصفهان که خانواده ها برای پیک نیک و هواخوری در نزدیکی آرامگاهی که فرای وصیت کرده است در کنار یکی از هموطنان ایران شناس خود به خاک سپرده شود مردم از آسیب رساندن خرابکارانه به این آرامگاه ابراز خشم کردند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی پرسیده است آیا معترضین واقعاً به منافع ملی ایران می اندیشند؟ این خبرگزاری خواستار پیگرد قانونی معترضین شد.
در مجلس ایران تلاش تندروها برای جمع آوری امضاء جهت پیشگیری از خاکسپاری فرای در ایران با تلاش اصلاح طلبان با شکست روبرو شد و فرماندار اصفهان اعلام کرده است که وصیت این ایران شناس تحقق خواهد یافت. روز یکشنبه، پلیس برای دور نگه داشته تظاهر کنندگان از محل آرامگاهی که قرار است فرای در آنجا به خاک سپرده شود، این محل را به محاصره در آورد.
اما مخالفت ها همچنان ادامه دارد. روز یکشنبه، عدنان زاتوش نماینده اصفهان در مجلس گفت رودخانه زاینده رود که معنی زندگی می دهد در صورت به خاک سپردن فرای در حاشیه آن به رودخانه مرگ تبدیل خواهد شد.
برخی دیگر از نمایندگان ابراز امیدوار کردند که در این ماجرا سیاست غالب نشود. موسوی بجنوردی گفت برخی از کسانیکه با روحانی و محبوبیت وی در بین مردم مخالفند نارضایتی خود را با مخالفت با این خاک سپاری ابراز می کنند. وی گفت امیدوارم بتوانیم به وصیت فرای عمل کنیم.
اینا چه طرز فکر بدی دارند! درسته که ما ضد آمریکا هستیم ولی توجه بشه که ضد دولت آمریکایم نه مردمش.هرجایی خوب و بد هستن و این پرفسور هم سیاستمدار نبود که بگیم أو این آمریکاییه و نباید بیاد و ازینجور چیزا ...
من با دفن این ایران شناس موفقم
آخه شما یه تفحصی تو نمایندگان بکنید ببینید اصلا نماینده اصفهان در مجلس کیا هستند
عدنان زاتوش نیست و عدنان زادهوشه بعدشم نماینده مجلس نیستو تو شورای شهره
دقت کنید
كز ماست كه بر ماست
ازمردم مهمان دوست اصفهان انتظار نداشتم هرچند کار بعضی ازاین ادمارو نمیشه به همه نسبت داد
زمانی که احمدی نژاد بهش خونه میداد بعضی ازاین اقایون کجا بودن؟؟؟؟؟؟وای بر شما که به یه مرده تهمت میزنید فردای روز قیامت باید جواب پس بدین
روحت شاد اقای فرای
شرمنده ایم...
واقتصادشم دست ادمهایی مثل جمشید بسم الله هست.
قدمشون رو تخم گولیا چشام (ترجمه : قدمشان روی چشم ما) به شرطی که بزارن ما هم چند تا را توی خاک اونا دفن کنیم چه اشکال داره این هم نوعی تعاملس تا بود گفتگوی تمدنها حالا تبادل فرهنگی اموات یه رشته جدید توریستی هم بار میشه قبلا داشتیم اکوتوریسم ، توریسم درمانی ، توریسم مذهبی حالا میشه توریسم زیارت اهل قبور جونی دادا در آمدشم دلاریس خوبم هس زود بجنبیند
آن هم نماینده مردمی با فرهنگ و مهربان
این افرادی که وقت دولت و ملت را در شرایط کنونی صرف این مسائل می کنند نماینده ما نیستند
آنها پتبه در گوش گذاشته اند تا صدای ما را نشنوند
آنها نماینده منافع شخصی و حزبی خودشان هستند
اعمال آنها باعث می شود روز به روز بهترشناخته شوند
در دور بعد خدمت این آقایان خواهیم رسید
این رفتارها که نیت اصلی آن ضربه زدن به دولت هست را مردم می فهمند و در حافظه خود ثبت می کنند و در موقع مقتضی پاسخ خواهند داد
تظاهرات بدون مجوز ، تخریب دولت ، توهین ، تهمت ، آسیب رسانی ، تشویش اذهان عمومی
حالا نمیان فیلم هارو فریم به فریم بررسی و این فتنه گران را شناسایی و دستگیر کنن؟
مگه این کار فتنه نیست؟
باید فتنه گرها و عوامل پشت صحنه رو شناسایی و به مردم معرفی کنند
افرادی که دائم انگ فتنه یه دیگران می زنند خودشان فتنه گر واقعی هستند
خدا فتنه گران را بیشتر از این رسوا کند
مردم با فرهنگ اصفهان باید دست بکار شوند و تجمع کنند ، مسئولین هم طبق گفته ی استاندار به تجمع غیر قانونی حرمت میگذارند ...
آ اینها که معلوم نیست چه کسانی هستند که حتی قانون کشور اسلامی ما هم در مقابل آنان عاجزند تظاهرات چرا اینقدر سرکش شدند؟ چرا وقتی یه مادر داد فرزندش را میخواهد هزاران انگ مخالفت با نظام علیه نظام و شورش و... میزنند برای اینها حتی یک نه هم نمیتوانند بگویند؟... چرا دولت در برابر اینها سکوت میکنه ؟ چرا اصل اینها را به مردم معرفی نمیکنید؟ مگر اینها فرشتگان خدایند؟مگر ما عضو یک کشور اسلامی نیستیم که حتی نمیتوانیم جیکمان را در بیاریم ولی یه عده هر کاری تو این مملکت دوست دارند میکنند؟کجاست عدالت علی که میکید؟
از شعارهاشون کاملا مشخص بود که تفکرهای بچه گانه دارند.
عجب دنیای کوچیکیه
یعنی در شهر اصفهان اندازه یک قبر برای ایشان جا نبود!
اگر در حاشیه زاینده رو نبود اما در اصفهان بود کسی تاسفی نداشت.
مثالی که شما در مورد مجسمه آزادی زدید با مورد آقای فرای همخوانی ندارد. معادل مجسمه آزادی را شاید بتوان میدان آزادی تهران یا میدان امام اصفهان در نظر گرفت. اما دقت داشته باشید که درحاشیه زاینده رود قبلا یک آرامگاه وجود داشته که صاحب آن هم یک آمریکایی است و درنتیجه نمیتوان این درخواست را دور از تصور یا خارج از امکان در نظر گرفت.
نکته دیگر اینکه موافقت با دفن ایشان به منظور افتخار آفرینی برای ایران نیست بلکه برای احترام و قدردانی از تلاش و تحقیقات ایشان در حوزه ایران شناسی بوده است.
با تشکر
و متاسفانه این تند رو ها خود را قیم مردم می دانند
این آرزو رو به گور می برن وگرنه مردم قبرشو خاکستر می کنن.
جهان سوم بخدازیاده برامون...........اه
یه مشت آدمی که با خوارج زمان امام علی هیچ فرقی ندارند
اگر خیلی به شخصیت فرهنگیتان و مهمان نوازیتان برخورده است بلند شوید و شما هم نوشته های این تندرو ها رو از مقبره پاک کنید.
در ارزش ایرانیان ساکن آمریکا همین بس که در مسئولیت های کلیدی هستند. در ناسا، در شهرداری و...
خواهشا مثبت و منفی را بافاصله تر بزارید چون دوست دارم همه نظر هارو بخونم وچون فرصت برام کمه مجبورم تند تند علامت بزنم و گاهی اشتباه میشه
رودخانه مرگ تصميمات غلطيه که توي خانه ملت براي ملت گرفته ميشه!
زاینده رود نوش جونت که تو فرهنگ ایران رو بیشتر از ما میدونی.
بخدا بخندن به ما حق دارن!!
بعد می بینید آن ها چطور به شما ارزش خواهند، ما چقدر!!!
خبر آتش سوزی در انبار موزه رضا عباسی را فراموش کرده اید!!
وضعیت نگهداری تخت جمشید اسفبار است!
همین چند سال پیش بخاطر ساخت و ساز های غیرمسئولانه یونسکو قصد حذف نقش جهان از آثار جهانی را داشت!
تا کی باید شاهد این تند رویها و کج روی ها باشیم
چرا باید اکثریت با فرهنگ مردم ایران بازیچه این اقلیت بی فرهنگ شوند؟!
مسئولین کاری کنند
"آیا خدای خالق استاد فرای و خالق ما با هم فرقی می کند؟" یا از هر بهانه ای برای بحران آفرینی می خواهید استفاده کنید؟ ما از این بحران آفرینی ها، محصولاتی جز "ب.ز" 17 میلیارد دلاری و اختلاس های سه و هشت و... هزار میلیاردی ندیده ایم!!!!!!!!!
متاسفم.......
واقعا متاسفم.
باید قوه قضائیه وارد عمل شود و جلوی آشوبگران را بگیرد.
عمل این افراد در ایجاد آشوب و تنش دقیقاً اقدام علیه امنیت ملی است
واقعا برای اصفهانیها متاسفم
اینها نه تنها اصفهانی نبودن، بلکه ایرانی هم نیستن
شما دوست عزیز لطفا همه اصفهانیها را با هم جمع نکن و به خاطر عده ای به همه شان توهین نکن
این خوارج را به مردم معرفی کنید.