حذف کشتی از رقابت های المپیک و پایان دیپلماسی ورزشی ایران و آمریکا

در شرایطی که بار دیگر بحث مذاکره مستقیم ایران و آمریکا داغ شده و تهران همچنان  از مذاکره سر باز می زند، تصمیم کمیته المپیک برای حذف ورزش کشتی از رقابت های المپیک در تابستان 2020، می تواند یکی از کانال های ارتباطی دیگر را بین تهران و واشینگتن مسدود کند. این تصمیم کمیته المپیک نارضایتی دوستداران این ورزش قدیمی و از جمله ایران را به همراه داشته است. برای ایران، کشتی یک ورزش ملی است که با غرور ملی همراه شده و یک ورزش سنتی به شمار می رود.

به دنبال بیانیه کمیته المپیک ، مقامات تهران این اقدام را اقدامی با انگیزه های سیاسی توصیف کردند اما مقامات تهران اعلام نکردند که چرا کمیته المپیک باید انگیزه ای سیاسی برای حذف کشتی داشته باشد. این روزها بسیاری از مسائلی که ایران با آنها در سطح بین المللی درگیر است، از نظر مقامات جمهوری اسلامی، مساله ای سیاسی است. به طور مثال پرونده هسته ای ایران که مواردی مانند تعلیق غنی سازی یا همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی مربوط می شود، از نگاه تهران به مساله ای سیاسی تبدیل شده است. به هر ترتیب تهران می گوید که به کمک دیگر کشورها اقدامی علیه این تصمیم کمیته المپیک انجام خواهد داد.

کشتی از جمله ورزش های سنتی در ایران است که با وجود تغییر در تفکر ایدئولوژیک پس از انقلاب اسلامی، همچنان به عنوان یک ورزش مطرح در ایران، طرفداران خود را داشت.

اما حذف کشتی از المپیک زمینه همکاری ایران با دشمنان خود را فراهم ساخته است. چهره  ایرانی حاضر در کمیته دارویی فیلا بر این باور است که مشکل ایجاد شده به اندازه ای جدی است که همکاری ایران با کشور هایی که به لحاظ ایدئولوژیکی با آنها دشمن است را نیز می طلبد. محمد توکل در این زمینه اظهار داشت ، کشور هایی مانند آمریکا که دشمن ایران به شمار می رود در کنار روسیه، ترکیه ، ژاپن و کشور های آسیای میانه با تصمیم کمیته بین المللی المپیک برای حذف کشتی از رقابت های تابستانی 2020، مخالف هستند.

به گزارش نیویورک تایمز، ورزش یکی از عرصه هایی است که در آن ایران می تواند روابط شکننده خود را باکشور هایی که با آنها رابطه دیپلماتیک ندارد، حفظ کند. در سال های 1970، آنچه که بعدها دیپلماسی پینگ پنگ لقب گرفت،  توانست به تقویت روابط  آمریکا و چین کمک کند.

در سال 1998 نیز کشتی گیران آمریکایی نخستین ورزشکاران آمریکایی بودند که پس از ماجرای گروگانگیری اعضای سفارت آمریکا در تهران که حدود 20 سال قبل از آن اتفاق افتاده بود، در ایران به رقابت پرداختند.

جان مارکس، کارشناس حل بحران بر این باور است که رقابت کشتی گیران آمریکایی در ایران ، نمونه ای است که نشان می دهد چگونه ورزش می تواند به عنوان یک ابراز برای مقابله با بحران مورد استفاده قرار گیرد. او به یاد می آورد که در زمانی که کشتی گیران آمریکایی به ایران سفر کرده بودند، 13 هزار طرفدار کشتی در سالن تیم مورد علاقه خود را تشویق می کردند و واضح بود که انگیزه مشاهده آمریکایی ها از نزدیک آنها را به سالن کشانده است.

هرچند کشتی تا کنون نتوانسته به اندازه دیپلماسی پینگ پونگ در راه های دیپلماتیک موفق عمل کند اما رقابت کشتی گیران ایرانی و آمریکایی از سال1998 به بعد نیز ادامه داشت. زمانی که کشتی گیران آمریکایی برای شرکت در جام خلیج فارس در سال 2007 به ایران سفر کردند، گروهی از دانش آموزان با دسته های گل و در حالی که لبخند می زدند به استقبال آنها رفتند.

در صورتی که کشتی به طور کلی از رقابت های المپیک حذف شود، آنگاه یکی از معدود  ورزش هایی که می تواند زمینه رقابت ورزشکاران ایرانی و آمریکایی با یکدیگر را فراهم کند و امید و به احیای دیپلماسی را ارتقا دهد، از بین می رود.

البته حتی در صورت حذف کشتی نیز رقابت های وزرشکاران ایرانی در عرصه های بین المللی ادامه خواهد داشت. برای مثال در ماه جاری اسکی بازان زن ایرانی در رقابت های اسکی آلپاین اتریش شرکت می کنند. اما مشخص نیز که آنها بتوانند مانند آنچه که دیپلماسی پینگ پونگ بین آمریکا و چین انجام داد، به تقویت روابط بین المللی ایران کمک کنند.  

* دیپلماسی ایرانی