آیت‌الله صافی گلپایگانی در پاسخ به نامه
یک جوان که از ایشان خواستار دستوری برای مکاشفه شده بود نوشتند: از قرآن و
احادیث دستور بگیر و عمر خود را در پی کشف و مکاشفه که بعضی مدعی داشتن آن
شده‌اند ضایع نکن.
متن نامه‌ها چنین است:
بسمه تعالی
محضر مرجع عالیقدر حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی "مدظله الوارف"
با سلام و آرزوی طول عمر برای حضرتعالی؛
بنده جوانی هستم و از جنابعالی که دارای مقامات علمی و عرفانی بالایی هستید
دستوری می‌خواهم تا مکاشفه‌ای هر چند در سطح پایین برای من رخ بدهد که
ان‌شاءالله موجب اطمینان قلب بنده گردد؟ با تشکّر و احترام
بسم‌الله الرحمن الرحیم
علیکم السلام و رحمة الله
فرزندم! از آغاز جوانی و تکلیف، از قرآن مجید و
هدایت‌های احادیث شریفه و دعاهای معتبر، مثل صحیفه سجادیه الهام و دستور
بگیر و در پی این فکر کشف و مکاشفه که حتی بعضی مدعی داشتن آن شده‌اند،
وقت و عمر خود را ضایع نکن.
این همه مشاهده انسان را کافی نیست؟ این همه آیات و
نشانه‌های خدا و انکشافاتی که عقل بشر به وسیله تفکر در خلقت جهان و زمین و
آسمان و آفتاب و ماه و منظومه‌ها و کهکشان‌ها و انسان و حیوانات و
جنبندگان و عالم وسیع نباتات و وجود خود انسان، همه وسیله کشف و شهود حقایق
است.
چیزی از معارف و خداشناسی پنهان نمانده است که با مکاشفه بتوان آن را به
دست آورد. در خودت، در خلقت خودت، در عجایب عالم خلقت و این همه اسرار و
علایم حق و حقیقت، بیندیش که همه مکاشفه است. مگر با چشم سر آنچه را
می‌بینی کم است؟ این همه آیات آشکار را که می‌بینی، نشان و دلیل بر عالم
غیب نیست که می‌خواهی با خواب و مکاشفه، خدا را بشناسی و عقیده را محکم
کنی؟!
گــر اهـــل معـرفتی هر چه بنگری خوب است
که هر چه دوست کند همچو دوست محبوب است
کـــدام بــــرگ درخـــت است اگر نـظر داری
کـــه ســـرّ پــاک الهی در آن نه محجوب است
این همه درخت‌های گوناگون، این همه میوه به طعم‌های جالب و جاذب، این همه شکوفه‌ها و گل‌های رنگارنگ؛
بــرگ درخــتان سبز در نـظر هـوشیار
هر ورقش دفـتری است معرفت کردگار
نظر کن. فکر کن. کتاب آفرینش را بخوان. شگفتی‌های برّ و
بحر، استعداد بشر و خواص گیاه‌ها و سنگ‌ها. در همه نظر کن. همه، کشف و
انکشاف و شهود است.
خدا، خودش را با این آثار قدرت و حکمت به همه نشان داده است. هر جزء کوچک
از اجزاء و اعضاء این عالم، کتاب بزرگ کشف و شهود است، ولی باید بشر
بخواهد، و ببیند، و تسبیح خدا را بگوید.
قرآن می‌فرماید: "وَ فِی الْأَرْضِ آیاتٌ لِلْمُوقِنِینَ وَ فِی
أَنْفُسِکُمْ أَفَلاَ تُبْصِرُونَ؛ در زمین برای اهل بصیرت نشانه‌هایی است و
در وجود خودتان. آیا نمی‌بینید؟"
مگر مکاشفه با این همه آیات بی‌شمار که قرآن می‌فرماید،
حاصل نمی‌شود؟ چرا مکاشفه به صورت‌هایی، مثل خواب را دنبال کنیم، و مکاشفه
و استکشاف را با تفکر در خلق آسمان و زمین پی نمی‌گیریم که مکاشفه حقیقی
است، و صوفیانه و عارفانه و مصنوعی نیست؟!
سیر در آفاق و انفس، عالم‌شناسی، حیوان‌شناسی، انسان‌شناسی، آب‌شناسی،
خاک‌شناسی و گیاه‌شناسی و… همه وسیله مکاشفه است. چرا دور می‌رویم؟
خودشناسی "مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ فَقَدْ عَرَفَ رَبَّهُ".
تویــی تـو، نســـخـه صـنع الـهی
بجو از خویش هر چیزی که خواهی
اگر همه عقل‌های بشر را به یک نفر بدهند که قرن‌ها و قرن‌ها در خودش فکر کند تمام نمی‌شود.
کشف و مکاشفه این است که فرمودند: به هر چه می‌نگرید و از هر چه به ظاهر می‌بینید، به باطن آن نظر کنید.
مکاشفه حقیقی، تأمل در مثل این آیات است: "إِنَّ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ
وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّیلِ وَ النَّهَارِ لَآیاتٍ لِأُولِی
الْأَلْبَابِ الَّذِینَ یذْکُرُونَ‌الله قِیاماً وَ قُعُوداً وَ عَلَی
جُنُوبِهِمْ وَ یتَفَکَّرُونَ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ
رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلاً سُبْحَانَکَ فَقِنَا عَذَابَ
النَّار".
در این راه، آنچه مهم است و شخص را بیشتر موفق می‌نماید، اهتمام در عبادات و
عمل به احکام دین و التزام به هدایت‌های ائمه طاهرین علیهم‌‌السلام و
تقوی و پرهیزکاری و پرهیز از گناه، حتی مکروهات است.
امّید آن‌که شما جوان عزیز موفق شوید به مدارج و مراتب
عالیه علم و عمل و اخلاق و انسانیت نائل شوید و خصوصاً امام زمان و قطب
عالم امکان حضرت مولانا بقیة‌الله المهدی ارواح العالمین له الفداء را - که
امروز به برکت وجود آن حضرت عالم برپاست- فراموش ننماییم، و سعی کنیم با
اعمال و رفتار، آن حضرت را از خود، راضی و خوشنود سازیم که این منتهی
الآمال است.
موفّق باشید
لطف‌الله صافی