پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : بسیاری از مخالفان رژیم پهلوی خاطرات بس ناخوشایندی از برخورد با ساواک داشته و دارند که به انحاء گوناگون آنان را مورد آزار و شکنجه روحی، روانی و جسمی قرار داده بود و در واقع هم این سازمان در ایجاد نظم پلیسی ـ امنیتی در عرصه سیاسی، اجتماعی کشور بیشترین نقش را ایفا میکرد. در همان حال ساواک در صدر دستگاههای منتسب و وابسته به حاکمیت جای داشت.
واژه ساواک و ساواکی علاوه بر اینکه رعب انگیز و ترسناک مینمود، عامه مردم کشور انزجاری عمیق از آن بر دل داشتند. ساواک همان اندازه که در تحکیم و تثبیت موقعیت رژیم در برابر مخالفان نقشی اساسی برعهده داشت، به هنگام گسترش بحران سیاسی دوران انقلاب، مجموعه عملکرد تقریباً بیست ساله آن از عوامل اصلی سقوط رژیم پهلوی محسوب میشد. این دستگاه به ظاهر پر هیبت و قدرت هنگامی ناکارآمدیاش آشکار شد که به دنبال تحولات سیاسی، اجتماعی اواسط دهه 1350ش، ناآرامیهای سیاسی به تدریج ولی مداوم مجموعه ارکان حاکمیت را به چالش طلبید، و نهایتاً از هستی ساقط نمود.
در بحبوحه ناآرامیهای دوران انقلاب انتقاد از ساواک و اظهار نارضایتی شدید از مجموعه عملکرد آن در میان شعارها و خواستههای مخالفان رژیم پهلوی اهمیت و جایگاهی ویژه داشت و با توجه به سوء سابقهای که بسیاری از مخالفان از این سازمان دهشتآفرین داشتند تردیدی باقی نبود که در شرایط فروپاشی نظم سیاسی موجود دستاندرکاران، رهبران و مدیران آن در صدر بسیاری از افراد و گروههایی قرار میگرفتند که گمان تعقیب و مجازات درباره آنان میرفت و این موضوع البته بر دلهای بسیاری از مسئولان و کارکنان ساواک دلهره و ترسی افکنده بود که خود یا همکارانشان طی سالیان گذشته حکومت شاه برای مخالفان او به ارمغان آورده بودند.
در چنین شرایطی بود که افرادی از کارکنان (احتمالاً اداری و غیرسیاسی) ساواک جهت در امان ماندن از مجازاتی که تصور میکردند پس از سقوط رژیم پهلوی در انتظار نیروهای منتسب به ساواک خواهد بود در واپسین روزهای نخستوزیری دکتر شاهپور بختیار (که خود را "جامعه کارکنان وطنپرست ساواک" معرفی کرده بودند) طی اعلامیههایی از عملکرد ساواک در سالیان گذشته تبری جسته همراهی و همگامی خود را با انقلابیون (که رهبری آن با آیتالله امام خمینی بود و دیگر تردید بسیار کمی در امکان پیروزیش بر رژیم پهلوی وجود داشت) اعلام کردند و در همان حال خاطرنشان میکردند که هیچگونه نقشی در اعمال خلاف رویه ساواک تا آن هنگام نداشتهاند.
در سندی که تحت عنوان "اعلامیه رسمی شمارة 2" این گروه پیش رو داریم نویسندگان آن با اعلام انزجار از اقدامات خلاف رویه ساواک طی سالهای گذشته به معرفی تعدادی از رهبران و مسئولان درجه اول آن مبادرت کرده اند که به زعم نویسندگان اعلامیه نقش آن افراد در خط مشی و اقدامات ریز و کلان ساواک تا آن هنگام انکارناپذیر مینمود. اعلامیه فوق که تاریخ 27 دی ماه 1357 را بر پیشانی دارد افراد زیر را به عنوان عاملان اصلی ساواک معرفی میکند: 1. سپهبد ناصر مقدم 2. پرویز ثابتی 3. سرتیپ سیفالله فروزین 4. سرتیپ علیمحمد کاوه 5. رضا عطارپور 6. عضد ناصری 7. سرهنگ هرمز آیرم 8. اصغر ربیعی.
دریافت شده از موسسه تاریخ معاصر / خبرانلاین