حجت الاسلام موسی قربانی در خبرآنلاین نوشت: نماز جمعه باید کوتاه ،
مفید ، معنوی ، روشنگر و جذاب باشد و هر بار که نمازگزاران از مصلای نماز
جمعه خارج میشوند احساس کنند به خدا نزدیکتر شده و اطلاعات جدیدی از دین
فرا گرفته اند
نماز جمعه این هفته تهران (17/9/90) به امامت آیة الله موحدی کرمانی که
اخیرا به این سمت منصوب شده اند برگزار شد و حقیر هم در نماز جمعه حضور
داشتم و وظیفه خود میدانم ضمن تبریک و تشکر از ایشان که این مسؤلیت را
پذیرفتند و قواعد نماز جمعه را رعایت کردند ، گرچه ایشان خود آگاه به مسائل
هستند اما به جهت یاد آوری و در جهت موفقیت بیشتر ایشان نکاتی را عرض کنم.
1- آنچه باید در خطبه های نماز جمعه گفته شود
بر اساس آنچه در کتب فقهی و فتوای فقهاء آمده است خطبه های نماز جمعه باید
حاوی نکات زیر باشد که اینجانب خلاصه آنرا از تحریر الوسیله امام خمینی
(ره) نقل میکنم:
حمد و ستایش خداوند ، توصیه به تقوی و ترک گناه ،صلوات بر پیامبر اعظم (ص) ،
سلام بر ائمه معصومین (ع)، قرائت سوره کوتاهی از قران ، استغفار برای
مؤمنین و مؤمنات ، دعا برای اسلام و مسلمین ، بیان مصالح مسلمین و مسائل
روز که باعث روشنگری میشود و مسلمانان برای دین و دنیا و معیشت خود به آن
نیاز دارند همچنین روشنگری در مورد توطئه های معاندین و مخالفین اسلام و
مسلمین.
بنا بر این فقهاء تکلیف ائمه محترم جمعه را روشن کرده اند و اضافه بر آنچه
گفته شد نه تنها ضرورتی به بیان مطلبی در خطبه های نماز جمعه نیست بلکه
ممکن است مخل به خطبه ها نیز باشد که در این یاد داشت به مواردی اشاره
خواهم کرد.
2- نماز جمعه تریبون تبلیغاتی اشخاص و احزاب نیست
گاهی دیده میشود خطیب نماز جمعه بصورت صریح یا ضمنی به تبلیغ و دفاع از
اشخاص می پردازد و چون همین اشخاص بعدا دچار انحراف و لغزش میشوند در زمان
دیگر به تخریب آنان می پردازد که این روشی پسندیده ومناسب نماز جمعه نیست
بلکه در نماز جمعه بر اساس رهنمودهای فقهاء و ولی فقیه باید به روشنگری کلی
پرداخته شود و خطبه ها جای ذکر نام اشخاص و تعریف یا تکذیب آنان نیست و
چون ممکن است گاهی این مطالب مصداق غیبت و تهمت باشد در این صورت حرام بود
وجایگاه بیان آن حتما نماز جمعه نیست و باید از آن پرهیز شود.
بدیهی است بیان کلی مسائل نیز ممکن است در ذهن مخاطبین بر اشخاصی تطبیق
داده شود که در این صورت حرجی نیست چون هر حق و باطلی مصادیقی دارد وممکن
است بر اشخاص تطبیق داده شود ولی وقتی به مصادیق آن تصریح نشود مشکلی وجود
ندارد.
3- نماز جمعه تریبون روز شمار تاریخ نیست
گاهی مسؤلین دستگاهها و نهادها توقع دارند خطیب جمعه در سالروز تاسیس آن
دستگاه از تلاشهای مسؤلین آن دستگاه تشکر کند گاهی هم خود ائمه جمعه پیش
دستی کرده و نماز جمعه را با برنامه روز شمار تاریخ اشتباه میگیرند و به
بیان تولد و درگذشت کسانی میپردازند که ذکر آن مصداق روشنگری دینی و سیاسی
نیست و این آقایان توجه ندارند که تریبون نمازجمعه جایگاه این کارها نیست و
تنها مجاز به بیان مسائلی هستند که دانستن آن برای مردم به رشد فضائل
معنوی و تقویت ارزشهای دینی و روشنگری سیاسی منجر شود نه هر چیز دلخواه
امام جمعه باشد.
4- نماز جمعه باید کوتاه باشد
با توجه به اینکه نماز جمعه عبادت است نباید دافعه داشته باشد و برای شرکت
کنندگان خسته کننده و ملال آور باشد تا رغبت به نماز را در آنان کاهش دهد
بلکه خطبه ها باید کوتا باشد که جمع خطبه ها ونماز حدود 45 دقیقه بیشتر
نشود ، خصوصا در جاهائی مثل تهران که مردم تابستان در گرما و زمستان در
سرما به نماز می ایستند لازم است رعایت حال مردم بشود و مناسب است امام
جمعه به مکبرِ نماز جمعه بگوید وقت را به وی یاد آوری کنند تا در فرصت
مناسب خطبه ها را تمام نماید.
خلاصه و نتیجه:
نماز جمعه باید کوتاه ، مفید ، معنوی ، روشنگر و جذاب باشد و امام جمعه هنر
انتقال مطالب خود در زمان کوتاهی را داشته باشد و هر بار که نمازگزاران از
مصلای نماز جمعه خارج میشوند احساس کنند به خدا نزدیکتر شده و اطلاعات
جدیدی از دین فرا گرفته اند و ایمان آنان قوی تر شده و در برابر دشمنان
اسلام و مسلمین مقاوم تر شده اند.
قطعا چنین نماز جمعه ای روز به روز افراد بیشتری را جذب خواهد کرد و هیچ کس در مورد آن به خودش تردید راه نخواهد داد.
در خاتمه از اینکه این طلبه ناچیز به خودم اجازه دادم در مورد جایگاه
بزرگان حرف بزنم از محضر بزرگان عذر خواهی و تاکید میکنم آنچه لازم است در
مورد نماز جمعه گفته شود بیشتر از این حرفهاست و لازم است ائمه محترم جمعه
به آن بپردازند.