بار پلگ در روزنامه هاآرتص نوشت: همزمان با اوجگیری اعتراضات در خصوص گروگانها در ماه سپتامبر و پس از انتشار خبر قتل شش گروگان اسرائیلی در اسارت حماس، درخواستها برای انجام معاملهای جهت آزادی گروگانها به سطح بیسابقهای رسید. نتانیاهو از اسنادی که به حماس نسبت داده شده و به روزنامههای بیلد آلمان و جوئیش کرونیکل بریتانیا درز کرده بود، برای تضعیف اعتراضات استفاده کرد و ادعا نمود که معترضان در حال "افتادن در دام حماس" هستند. در ادامه این گزارش خواهیم دید که چگونه این موضوع بهتدریج رخ داد.
به گزارش سرویس بینالملل انتخاب، در ادامه این مطلب آمده: انتشار گزارش اولیه در اوایل سپتامبر در روزنامه بیلد آلمان درباره سندی که بهطور ادعایی در تونلهای حماس کشف شده بود، پس از تحقیقاتی درباره درز اسناد طبقهبندی شده از دفتر نخستوزیر بنیامین نتانیاهو دوباره در صدر اخبار رسانهها قرار گرفت.
این سند ظاهراً راهبرد جنگی حماس را شرح میداد که هدفش فشار بر خانوادههای گروگانها برای فشار بر دولت اسرائیل بود، در حالی که حماس در عمل به دنبال یک معامله نیست. نتانیاهو این گزارش را مورد استفاده قرار داد تا نشان دهد معترضان خواهان آزادی گروگانها "در دام حماس افتاده اند. " این نخستین باری نبود که نتانیاهو از اسناد منتسب به حماس برای اهداف سیاسی استفاده میکرد.
در ابتدای ماه سپتامبر، سخنگوی ارتش اسرائیل اعلام کرد که شش گروگان در اسارت حماس کشته شدهاند: الماگ سروسکی، الکس لوبانوف، کارمل گت، ادن یروشالمی، اوری دانینو، و هرش گلدبرگ-پولین. در حالی که همه شش نفر زنده ربوده شده بودند، قرار بود چهار نفر از آنها – گلدبرگ-پولین، یروشالمی، گت، و سروسکی –در اولین توافق بشردوستانه اگر معامله پیشنهادی بایدن در پایان ماه مه انجام میشد، آزاد شوند. همان شب، تظاهرات بزرگی در مورد گروگانها در خیابان بگین تل آویو برگزار شد.
حتی قبل از برداشته شدن دستور منع انتشار این گزارش، نتانیاهو تلاش کرد تا روایت ماجراهای امنیتی را کنترل کند. افرادی به اتهام درز اطلاعاتی که ممکن است اهداف جنگی در غزه را مختل کند، بازداشت شدند. اسناد درز کرده حماس که به منظور کمک به نتانیاهو بود، مسئولیت او در قبال اتفاقات ۷ اکتبر را نشان میداد.
روز بعد، نتانیاهو در یک کنفرانس مطبوعاتی سندی را ارائه کرد که به گفته او در غزه پیدا شده بود و در آن حماس دستور داده بود "فشار روانی بر خانوادههای گروگانها و وزیر دفاع، یوآو گالانت تشدید شود" و "خط انتقاد از نتانیاهو بابت آنچه اتفاق افتاده، ادامه یابد. " این سند ابتدا در ماه ژانویه توسط روزنامهنگار اسرائیلی آمیط سگال در اخبار کانال ۱۲ تلویزیون این کشور منتشر شده بود. نتانیاهو در کنفرانس خبری مذکور گفت: "این یک سند دستوری است که در تونلی متعلق به یک مقام ارشد حماس یافت شده است. من نمیتوانم تأیید کنم که از سوی خود سینوار صادر شده، اما میتوانم تأیید کنم که از سوی اعضای بلندپایه حماس بوده است. "
در ادامه هفته، تظاهرات برای درخواست آزادی گروگانها ادامه یافت، بهطوری که هر شب هزاران نفر در محل اصلی اعتراضات در نزدیکی مقر دفاعی کیریا تجمع میکردند. این اولین و تنها هفتهای بود که در طول اعتراضات برای آزادی گروگانها، هزاران نفر هر روز به خیابانها میآمدند. پنجشنبه همان هفته، گزارشی نادرست در جوئیش کرونیکل منتشر شد، مبنی بر اینکه رهبر حماس، یحیی سینوار، در حال برنامهریزی برای خروج از غزه به همراه گروگانهای اسرائیلی از طریق مسیر فیلادلفی است.
در روز ششم سپتامبر، گزارشی از سوی روزنامه بیلد منتشر شد که حاوی مستنداتی درباره استراتژی حماس بود. این روزنامه آلمانی در این گزارش خود به نقل از اسناد محرمانه مدعی شده بود که حماس قصد دارد با اعمال فشار روانی بر جامعه اسرائیل، توافقی را به نفع خود پیش ببرد.
در هشتم سپتامبر، ارتش اسرائیل اعلام کرد که تحقیقاتی در مورد درز این اسناد به روزنامه بیلد آغاز کرده است. نتانیاهو با استفاده از انتشار این خبر توسط بیلد، به مردم اعلام نمود که معترضان "در حال افتادن در دام حماس" هستند. این پیام به عنوان بخشی از تلاش نتانیاهو برای ایجاد فشار سیاسی بر اعتراضات داخلی و سرکوب آنها تلقی میشد.
پس از انتشار این گزارش، رسانههای مختلف اسرائیلی شروع به پخش گزارشهای مشابهی کرده و اینگونه از ادعاهای نتانیاهو حمایت کردند. تقریباً همه رسانههای بزرگ اسرائیلی آن شب اعتبار ادعای نتانیاهو را که حماس ممکن است تلاش کند گروگانها را به مصر قاچاق کند و از آنجا به ایران و یمن، تقویت کردند. او ادعا کرد که به همین علت اسرائیل باید بر لزوم حفظ حضور نظامی در مسیر فیلادلفی تأکید کند. بنا بر گزارش یدیعوت آهارونوت، همسر نخستوزیر اسرائیل، سارا نتانیاهو، در جلسهای با خانوادههای گروگانها در همان هفته اعلام کرد که اسرائیل باید به دلیل «گزارشهایی که ممکن است آنها را به یمن و ایران قاچاق کنند»، در طول مسیر فیلادلفی باقی بماند.
نتانیاهو این استدلال را در کنفرانس خبری که روز بعد از فاش شدن قتل شش گروگان برگزار شد، مطرح کرد. او گفت: "آنها میتوانند آنها را بگیرند و به بیرون قاچاق کنند. آنها از حصار عبور میکنند. آنها ممکن است از ایران یا یمن سر در بیاورند. " یک مقام ارشد اسرائیلی که در مذاکرات حضور داشت، همان هفته به هاآرتص گفت: "کنفرانس مطبوعاتی که نخستوزیر ترتیب داد برای متوقف کردن معامله به دلایل سیاسی بود" و افزود، اگر نتانیاهو خواستههای جدیدی در مذاکرات مطرح نکرده بود، از جمله حضور نظامی در طول مسیر فیلادلفی، "مدتها پیش توافقی به دست آمده بود. "
در نهایت، گزارش جوئیش کرونیکل نادرست از آب در آمد. کرونیکل پس از تحقیقات در مورد اعتبار ادعاهای نویسنده که قانعکننده نبودند، همکاری با او را قطع کرد. داستان از وبسایت حذف شد و کرونیکل عذرخواهی کرد.
مقاله بیلد درباره سند حماس
این مقاله توسط معاون سردبیر بیلد، پاول رونتسایمر نوشته شد که از آغاز جنگ چندین بار به اسرائیل سفر کرده و حتی دو بار با نتانیاهو مصاحبه کرده بود. روز پس از انتشار جوئیش کرونیکل، این تیتر در پرخوانندهترین روزنامه آلمان، یعنی بیلد شد: "وحشتناک! این همان کاری است که رهبر حماس میخواهد با گروگانها انجام دهد. " مقاله ظاهراً اصول حماس برای ادامه جنگ را شرح میداد، با این ادعا که حماس علیرغم تلفات سنگینی که تا کنون متحمل شده قصد پایان سریع جنگ را ندارد. گزارش مذکور که بر اساس "یک سند ناشناخته قبلی از اطلاعات نظامی حماس" بود، ادعای تلاش حماس برای ایجاد تفرقه در داخل اسرائیل و افزایش فشار بر خانوادههای گروگانها به طوری که "فشار عمومی بر دولت دشمن شدت بگیرد" را مطرح میکرد.
خود سند در مقاله نشان داده نشده بود، اما نویسنده ادعا کرده بود که محتویات آن بهطور رسمی توسط ارتش اسرائیل مورد تایید قرار گرفته است. هرچند مقاله این ادعا را مطرح نکرده بود که سند مذکور توسط رهبر حماس، یحیی السنوار نوشته شده، اما تیتر به گونهای القا کرد که گویی این طرح متعلق به اوست.
مانند گزارش جوئیش کرونیکل، گزارش بیلد به سرعت در رسانههای اسرائیلی بازتاب یافت. ترجمهای از آن در کانال تلگرام آمیت سگال منتشر شد، جایی که او این نظر را به آن اضافه کرد: "به یاد داشته باشید، این اظهارات در ماه ژانویه در جایی در تونلی که سنوار در آن مخفی شده بود، یادداشت شده بود، اما بوقهای تبلیغاتی کانال ۱۳ و هاآرتص ترجیح دادند که واقعیت را کم اهمیت جلوه دهند و انکار کنند، مبادا به کارزار آنها ضرر برساند. آیا حالا آنها بیلد آلمان را که پرخوانندهترین روزنامه در دنیای غرب است نیز هدف قرار خواهند داد؟ "
دو روز بعد از انتشار بیلد، که خشم دستگاه نظامی اسرائیل را برانگیخت، ارتش اعلام کرد که تحقیقی در مورد درز سند به رسانههای خارجی آغاز کرده است. در بیانیه رسمی، ارتش تصریح کرد که سند در حین یک عملیات زمینی در غزه در ماه آوریل کشف شده و به عنوان یک پیشنهاد توسط فرماندهای در سطح متوسط حماس نوشته شده، نه توسط سنوار. بیانیه ادامه میداد، "درز سند یک جرم جدی محسوب میشود و توسط مقامات مربوطه بررسی خواهد شد. "
در همان روز، در آغاز جلسه کابینه، نتانیاهو گزارش بیلد را تایید کرد.
وی اظهار داشت: "در طول آخر هفته، روزنامه آلمانی بیلد یک سند رسمی از حماس منتشر کرد که طرح عملیاتی آن را فاش میکرد: تفرقهافکنی میان ما، انجام جنگ روانی بر روی خانوادههای گروگانها، وارد کردن فشار سیاسی داخلی و خارجی بر دولت اسرائیل، شکستن ما از درون و ادامه جنگ به طور نامحدود، تا زمانی که اسرائیل شکست بخورد. " نتانیاهو به انتقاد غیرمستقیم از معترضان حامی گروگانها پرداخت و گفت: "اکثریت قاطع شهروندان اسرائیلی در دام این تله حماس نمیافتند. آنها میفهمند که ما کاملاً مصمم به دستیابی به اهداف جنگ هستیم – حذف حماس، بازگرداندن تمامی گروگانها، اطمینان از اینکه غزه دیگر تهدیدی برای اسرائیل نباشد و بازگرداندن ایمن ساکنان شمال و جنوب کشور به خانههایشان. "
روز جمعه، قاضی ریشون لتسیون مجوز انتشار اطلاعاتی را صادر کرد که نشان میدادد چندین نفر طی هفته گذشته به اتهام "جرایم امنیتی مرتبط با افشای غیرمجاز اطلاعات طبقهبندیشده" دستگیر شدهاند، که بخشی از تحقیق در مورد درز سند از دفتر نخستوزیری است.
رئیس دادگاه، قاضی مناحم میزهرا، دستور عدم انتشار را در پاسخ به درخواست هاآرتص و دیگر رسانهها محدود کرد و در تصمیم خود گفت که این تحقیق – که توسط شاباک، پلیس و ارتش اسرائیل مدیریت میشود – به "خطرات اطلاعات حساس و منابع، و همچنین احتمال ایجاد مانع در دستیابی به اهداف جنگ در غزه" مربوط میشود. یکی از اهداف جنگ در غزه، طبق تعریف کابینه امنیتی، "حل مسأله گروگانها" است.
بیانیهای از سوی دفتر نخستوزیری منتشر شد اعلام میکرد "برخلاف گزارشهای غلط و نمایشهای گمراهکنندهای که در رسانهها منتشر شده، هیچ فردی از دفتر نخستوزیری بازجویی یا دستگیر نشده است. " با این حال، یکی از دستگیرشدگان در این پرونده، سخنگویی است که به نتانیاهو نزدیک بوده، در طول جنگ با وی همکاری کرده و او را در بازدیدها از مراکز امنیتی و جلسات حساس در پایگاه کیریا در تل آویو همراهی کرده است
یک منبع نزدیک به مظنون، که از زمان شروع این پرونده با او صحبت نکرده، اما با همکارانش در ارتباط بوده، اظهار داشت که کار و اقدامات مظنون در دفتر نخستوزیری "صرفاً از انگیزههای ایدئولوژیک و صهیونیستی، از دیدگاه خود او نشات گرفته است. "
شباک هدایت تحقیقات را بر عهده دارد و در حال حاضر مظنون را به عنوان یک بازداشتشده امنیتی زیر نظر دارد. هدف تحقیقات بررسی این مسئله است که آیا درز اطلاعات طبقهبندیشده مجاز بوده و اگر بله، توسط چه کسی، و همچنین آیا اقدامات مظنونین – از جمله مظنون اصلی – امنیت کشور را به خطر انداخته است یا نه.. هاآرتص روز پیش گزارش داد که دفتر نخستوزیری سخنگویی را به خدمت گرفته که نتوانسته فرآیند تایید امنیتی را با موفقیت طی کند، اما همچنان در مسائل امنیتی دخیل بوده است.
در روز شنبه، نتانیاهو گفت که او تنها از طریق رسانهها از سند منتشر شده در بیلد مطلع شده است، اما منکر این نشد که ممکن است سند از دفتر او درز کرده باشد. در بیانیهای به نمایندگی از نتانیاهو، او همچنین این را رد نکرد که یکی از مظنونین درز سند به بیلد، یکی از کارمندان دفتر او بوده است.
نتانیاهو مدعی شد که مظنون در درز اطلاعات طبقهبندیشده "هرگز در بحثهای امنیتی شرکت نکرده، به اطلاعات طبقهبندیشده دسترسی نداشته و در بازدیدهای محرمانه شرکت نکرده است. " با این حال، مظنون، که سخنگوی نزدیک به دفتر نتانیاهو است، در طول جنگ با وی همکاری نزدیکی داشته و او را در بازدیدها از مراکز امنیتی و بحثهای حساس در پایگاه کیریا در تل آویو همراهی میکرده است.
نتانیاهو اظهار داشت که گزارش روزنامه آلمانی که ادعا میکرد حماس به دنبال توافق نیست و قصد دارد فشارها بر خانوادههای گروگانها را افزایش دهد، "فقط به تلاشها برای بازگرداندن گروگانها کمک کرده و قطعا به آن ضرری نزده است. " او افزود: "این سند تاکتیکهای حماس برای اعمال فشار روانی بر دولت و افکار عمومی اسرائیل، و مقصر دانستن اسرائیل در مذاکرات ناموفق گروگانها را فاش کرد. "
وی در ادامه گفت، از آغاز جنگ، "ما شاهد سیلی از درزهای هدفمند و جنایی از جلسات کابینه سری و بحثهای امنیتی محرمانه بودهایم. " نتانیاهو افزود: "این بسیار گیجکننده است که چرا از میان تمامی این درزها، این سند خاص – که محتوای آن برای همه شناخته شده و به نفع دولت اسرائیل بوده – چنین تحقیقی جدی و هدفمند را به خود اختصاص داده است. "