پیام انتصاب سفیر جدید اسرائیل در واشنگتن درباره برنامه نتانیاهو برای ترامپ، غزه و سعودی‌ها

امیر تیبون در یادداشتی در روزنامه هاآرتص نوشت: انتصاب یک فعال سرشناس شهرک‌نشین به عنوان سفیر جدید اسرائیل در آمریکا توسط بنیامین نتانیاهو نشان‌دهنده باور او به این مسئله است که ترامپ از الحاق یک‌جانبه اسرائیل به کرانه باختری و بخش‌هایی از نوار غزه حمایت خواهد کرد.

به گزارش سرویس بین الملل انتخاب، در ادامه این مطلب آمده: تصمیم بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در خصوص انتصاب "یحییل لیتر"، نویسنده و فعال مرتبط با جنبش شهرک‌نشینان، به عنوان سفیر جدید این کشور در آمریکا، در بر دارنده پیامی قوی در خصوص انتظارات نخست‌وزیر نسبت به دولت جدید ترامپ است.

ظاهرا نتانیاهو نه تنها معتقد نیست که ترامپ تلاش خواهد کرد تا یک طرح صلح جدید با فلسطینی‌ها پیشنهاد نماید، بلکه بر این باور است که رئیس‌جمهور آینده ایالات متحده از الحاق یک‌جانبه اسرائیل به کرانه باختری و بخش‌هایی از غزه حمایت خواهد کرد.

لیتر یک ایدئولوگ است که دهه‌ها در جنبش شهرک‌نشینان فعال بوده است. او در ایالات متحده متولد و بزرگ شده و در جوانی در "لیگ دفاع از یهودیان"که توسط خاخام افراطی مئیر کاهانا رهبری می‌شد، فعال بوده است.

لیگ دفاع از یهودیان بعد‌ها به‌عنوان یک سازمان تروریستی توسط دولت ایالات متحده شناخته شد، اما در آن زمان لیتر به اسرائیل مهاجرت و به شهرکی یهودی در شهر الخلیل در کرانه باختری نقل مکان کرده بود که به‌عنوان مرکزی برای راست گرایا افراطی یهودی شناخته می‌شود. او شخصاً با باروخ گلداستاین، دیگر مهاجری که در آمریکا متولد شده و در سال ۱۹۹۴ علیه ساکنان فلسطینی الخلیل دست به کشتار زده بود، آشنا بود.

لیتر در دهه ۱۹۹۰ الخلیل را ترک کرد و به ایلی، یک شهرک دیگر در شمال بیت المقدس نقل مکان کرد. او در حزب لیکود، بزرگترین حزب اصلی راست‌گرای اسرائیل فعال شد و به نتانیاهو نزدیک شد، به نحوی که نتانیاهو در مقطعی وی را به‌عنوان رئیس دفتر خود منصوب کرد.

با گذشت زمان، لیتر به یک نویسنده تأثیرگذار در نشریات محافظه‌کار و مذهبی اسرائیلی تبدیل شد. او کتاب‌هایی به زبان‌های انگلیسی و عبری در مخالفت با فرآیند صلح با فلسطینی‌ها و در دفاع از ضمیمه سازی کرانه باختری منتشر نمود. لیتر همچنین در "فروم کوهلت"، یک اندیشکده راست‌گرا که طرح دولت نتانیاهو در سال ۲۰۲۳ برای تضعیف نظام قضایی اسرائیل و حذف تقریباً تمامی محدودیت‌های دولت اسرائیل را ترویج می‌کرد، فعالیت داشت.

دقیقاً یک سال پیش، لیتر یک تراژدی شخصی را تجربه کرد زمانی که پسرش موشه، یک افسر ذخیره ارتش اسرائیل، در درگیری در نوار غزه کشته شد. پس از مرگ پسرش، لیتر با سازمانی تحت عنوان "فروم هگبورا" یا مجمع قهرمانی که شامل خانواده‌های سربازان اسرائیلی کشته شده در غزه که مخالف توافق آتش‌بس و معامله آزادی گروگان‌ها بدون نابودی کامل حماس هستند، مرتبط شد.

این سازمان روابط مستحکمی با دفتر نتانیاهو ایجاد کرده است و نخست‌وزیر غالباً به مواضع آن رجوع می‌کند تا چرایی خودداری از امضای توافق آتش‌بس که منجر به آزادی گروگان‌ها در ازای پایان جنگ می‌شود، را توجیه کند.

نتانیاهو به نقل از خانواده‌های شرکت‌کننده در این مجمع ادعا می‌کند که چنین توافقی به معنای این است که عزیزان این افراد بیهوده جان‌باخته‌اند. با این حال، نخست‌وزیر اسرائیل هرگز به این واقعیت اشاره نکرده است که صد‌ها خانواده نظامیان کشته‌شده وجود دارند که موضع دیگری دارند و از یک توافق آتش‌بس و معامله گروگان‌ها برای نجات جان گروگان‌هایی که هنوز می‌توان جانشان را نجات داد، دفاع می‌کنند.

این پیش‌زمینه به معنای این نیست که لیتر، نویسنده‌ای اندیشمند و معتبر با فهم عمیقی از سیاست آمریکا، برای خدمت به عنوان سفیر در ایالات متحده گزینه مناسبی نیست. او قطعاً از برخی سفرای قبلی، مانند گیلاد اردان، که بدون داشتن هیچ‌گونه پیشینه مرتبط و به دلایل سیاسی توسط نتانیاهو در سال ۲۰۲۰ به این منصب دیپلماتیک حساس منصوب شد، دارای صلاحیت بالاتری است.

لیتر همچنین روابط قوی‌ای با حزب جمهوری‌خواه و عناصر راست‌گرا و ارتدوکس جامعه یهودیان آمریکا دارد؛ او قطعا تلاش خواهد کرد تا با دموکرات‌ها و اکثریت یهودیان آمریکایی متمایل به گرایش‌های لیبرال تعامل بیشتری داشته باشد.

درک این نکته مهم است که انتصاب وی بسیاری از طرح‌های نتانیاهو برای دولت آینده ایالات متحده را برملا می‌کند. ترامپ در جریان انتخابات و بلافاصله پس از پیروزی‌اش علناً اعلام کرد که می‌خواهد به جنگ‌های خاورمیانه پایان دهد و صلحی در منطقه ایجاد کند. ترامپ به طور خاص به رای‌دهندگان عرب در ایالت‌های کلیدی مانند میشیگان وعده داد که به جنگ‌ها در غزه و لبنان پایان خواهد داد.

برخی از مشاوران ترامپ نیز نسبت به امضای توافق تاریخی بین اسرائیل و عربستان علاقمندی نشان داده‌اند؛ چیزی که دولت بایدن برای به دست آوردن آن تلاش کرد، اما حمله حماس در ۷ اکتبر مانع از تحقق آن شد.

عربستان بار‌ها اعلام کرده که چنین توافقی نیازمند اقداماتی از سوی اسرائیل در جهت ایجاد یک دولت فلسطینی در کرانه باختری و غزه خواهد بود. نتانیاهو حتی از سخن گفتن درباره چنین ایده‌ای امتناع کرده است، زیرا ائتلاف حاکم او متکی به حمایت احزاب افراطی راست‌گرا و فوق مذهبی است که خواهان الحاق رسمی این مناطق به خاک اسرائیل هستند.

هر اقدامی در جهت ایجاد یک دولت فلسطینی به معنی فروپاشی ائتلاف نتانیاهو و نیز برگزاری انتخاباتی جدید خواهد بود، که در آن به احتمال زیاد نتانیاهو شکست خواهد خورد.

احتمال کمی وجود دارد که نتانیاهو با انتصاب یک رهبر شهرک‌نشین برای کار با دولتی که برای پایان دادن به جنگ در غزه و یک طرح صلح منطقه‌ای با سعودی‌ها تلاش زیادی نماید و چنین طرحی نیز نیازمند ایجاد پایه‌هایی برای ایجاد یک دولت مستقل فلسطینی باشد تلاش نماید.

ترامپ پیش‌بینی‌ناپذیر است و در طول سال‌های گذشته اظهارنظر‌های متناقضی در این باره داشته است. اما در حال حاضر، نتانیاهو نیات خود را به وضوح نشان می‌دهد: تمرکز او بر ضمیمه سازی است، نه عادی‌سازی.