به نقل از ایلنا، در روزهای اخیر، شبکه‌های اجتماعی و گروه‌های تلگرامی ایرانیان مقیم کانادا با خبری هیجان‌انگیز به جنب و جوش افتادند: «سفارت ایران در کانادا بازگشایی شد»؛ این خبر که به سرعت در میان جامعه ایرانی کانادا پخش شد، امیدها و سؤالات بسیاری را برانگیخت. سوال اصلی و محوریت همه سخن‌ها این بود که ماجرای افتتاح سفارت ایران در کانادا چیست و آیا دیگرنیازی به مسافرت یا ارسال مدارک به دفتر واشنگتن نمی‌باشد؟
برای یافتن پاسخ این سؤالات و روشن کردن واقعیت ماجرا، به سراغ آقای محمد حیدری، چهره‌ای شناخته شده در جامعه ایرانیان مقیم کانادا رفتیم؛ ایشان، تنها عضو رسمی کانون مشاورین مهاجرت کانادا است که به طور تخصصی در حوزه امور ایرانیان فعالیت می‌کند و سال‌هاست که راهنمای هموطنان در پیچ و خم‌های بوروکراسی کنسولی و مهاجرتی است.
حیدری در ابتدا بیان کرد: متأسفانه یا خوشبختانه، خبر بازگشایی سفارت ایران در کانادا صحت ندارد. آنچه اتفاق افتاده، راه‌اندازی سیستمی به نام «کنسولی دیجیتال کانادا» است که وزارت امور خارجه ایران آن را ایجاد کرده است. این سیستم همانند یک پل مجازی است که از یک سو به ایران و از سوی دیگر به سفارت ایران در دوبلین ایرلند متصل است. هدف از ایجاد این پل، تسهیل برخی امور کنسولی برای ایرانیان مقیم کاناداست، بدون آنکه نیازی به حضور فیزیکی در سفارتخانه باشد.
او افزود: صدور گذرنامه که شاید مهم‌ترین دغدغه بسیاری از هموطنان ماست از جمله خدماتی است که این سیستم ارائه خواهد داد؛ اگر گذرنامه در حال اتمام است و فرد قصد سفر به ایران را دارد می‌تواند بدون نیاز به سفر یا ارسال پستیمها.ا مدارک به واشنگتن، درخواست گذرنامه جدید را به صورت آنلاین ثبت کند. علاوه بر این، تأیید رضایت‌نامه خروج همسر و فرزند نیز از طریق این سیستم امکان‌پذیر است. علاوه براین؛ امکان تأیید و صدور وکالت‌نامه‌هایی است که بار مالی ندارند، همانند صدور یک وکالتنامه پیگیری امور اداری که پیش از این نیاز به حضور داشت.
این مشاور امور مهاجرتی عنوان کرد: روند کار به این صورت است که فرد درخواست خود را در سامانه‌ای به نام «میخک» ثبت می‌کند. این درخواست توسط کارشناسان وزارت خارجه در ایران بررسی می‌شود. اگر همه چیز مرتب باشد، مثلاً در مورد گذرنامه، آن را در سفارت ایران در دوبلین چاپ می‌کنند و از طریق پست دولتی ایرلند برای فرد ارسال می‌کنند.
او در رابطه با مزایا این سیستم تاکید کرد: در ابتدا باید گفت که دیگر نیازی نیست اصل مدارک هویتی فرد همانند شناسنامه یا گذرنامه قبلی پست شود چراکه همواره نگرانی گم شدن این مدارک در راه وجود داشت اما حالا تنها کافی است فرد یک ویدیو از خودش ارسال کند. این موضوع در دنیای امروز از امنیت بیشتر و استرس کمتری برخوردار است. علاوه براین در صورت وجود نقص مدارک یا ایراد در پرونده، امکان برطرف کردن آن بدون برگشت پرونده وجود دارد، بدین معنی که کارشناسان مربوطه به صورت مجازی پاسخگوی سئوالات درطی فرآیند کار هستند.
حیدری تأکید کرد: این سیستم محدودیت‌هایی نیز دارد، برای مثال متأسفانه همواره همگی خدمات از طریق این سیستم قابل ارائه نیست، اگر فردی نیاز به صدور یا تعویض شناسنامه داشته باشد یا بخواهد ازدواج یا طلاق خود را ثبت کند و یا حتی نیاز به تأیید وکالت‌نامه‌های بانکی و معاملاتی داشته باشد همواره می‌بایست از روش‌های سنتی استفاده کنند. مدت زمان انجام کار هم در حال حاضر کمی طولانی است که این موضوع هم به دلیل استقبال هموطنان و هم به دلیل برخی نارسایی ها در سیستم پستی ایرلند به کاناداست.
او ادامه داد: چالش دیگر این سیستم نحوه پرداخت هزینه است. برای استفاده از خدمات کنسولی دیجیتال، می‌بایست یکی از بستگان فرد در ایران، مبلغ مورد نظر را به صورت یورو خریداری کند و حضوراً در بانک ملی شعبه وزارت امور خارجه پرداخت کند. این نوع پرداخت برای کسانی که در ایران کسی را ندارند، می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
حیدری با بیان اینکه سیستم جدید محدودیت‌هایی دارد، بیان کرد: در بحث بررسی گزینه‌های امر، در ابتدای امر دفتر حفاظت منافع ایران در واشنگتن همچنان فعال است و فرد می‌تواند به صورت حضوری یا پستی از خدمات آنها استفاده کند. علاوه براین استفاده از کمک بستگان یا وکیل در ایران است، البته این روش مستلزم ارسال اصل مدارک به ایران است که ریسک خودش را دارد و در نهایت، اگر امکانش را داشتند، می‌توانند شخصاً به ایران سفر کنند و به میز خدمت کنسولی وزارت خارجه در تهران، ابتدای خیابان سی تیر مراجعه کنند، این روش معمولاً سریع‌ترین راه است.
این مشاور امور مهاجرتی با دقت به مقایسه روش‌های مختلف پرداخت و گفت: این موضوع کاملاً به شرایط فرد و نوع خدمتی دارد که نیاز دارند. برای مثال 1. اگر برای تمدید گذرنامه عجله دارند،خدمات اکسپرس واشنگتن احتمالاً بهترین گزینه است. سریع است اما هزینه بیشتری دارد 2. اگر نیاز به تأیید یک وکالتنامه ساده دارند، سیستم کنسولی دیجیتال می‌تواند سریع‌ترین و ارزان‌ترین گزینه باشد 3. اگر نیاز به تعویض شناسنامه دارند، می‌بایست از روش‌های سنتی استفاده کنند، بدین معنا که از طریق واشنگتن اقدام یا از بستگان در ایران کمک دریافت کنند 4. اگر فرد می‌خواهد هزینه کمتری بپردازد، سیستم کنسولی دیجیتال معمولاً ارزان‌تر است.
او افزود: برخی از هموطنان ما به دلیل درخواست پناهندگی، گذرنامه ایرانی خود را به دولت کانادا تحویل داده‌اند. خبر خوب این است که این افراد نیز می‌توانند از خدمات کنسولی استفاده کنند.اگر به صورت حضوری به واشنگتن مراجعه کنند، معمولاً با ارائه اصل شناسنامه می‌توانند کارهای خود را انجام دهند اما اگر می‌خواهند از راه دور و از طریق اسکایپ کاری انجام دهند، معمولاً نیاز به ارائه اصل گذرنامه ایرانی معتبر دارند و این می‌تواند برای برخی افراد چالش‌برانگیز باشد.
حیدری در پایان گفت: هموطنان گرامی می‌بایست همواره از قبل برنامه ریزی داشته باشند و پیش از اقدام، روش مناسب را با توجه به نوع درخواست و شرایط خود انتخاب کنند. همچنین برای اطلاع از آخرین تغییرات و قوانین، با منابع رسمی در تماس باشند و در صورت نیاز به راهنمایی تخصصی، از خدمات مشاوران رسمی استفاده کنند.