پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : مهر: نتایج جدید تحقیقات نشان میدهد که اقامت طولانیمدت در فضا، مانند ماموریت به مریخ، تأثیرات نامطلوبی بر سلامت قلب دارد. مطالعات اخیر روی بافتهای مهندسی شده قلب انسان نشان میدهد که بیوزنی طولانیمدت در فضا منجر به ضعیف شدن عضله قلب و افزایش التهاب میشود.
طبق یک مطالعه جدید، سفرهای فضایی طولانیمدت، مانند مأموریتهای احتمالی به مریخ، میتواند سلامت قلب فضانوردان را بهطور جدی به خطر بیندازد. این تحقیق نشان داد که بافتهای عضله قلب در شرایط بیوزنی در فضا ضعیفتر شده و علائمی از التهاب و آسیبهای اکسیداتیو را نشان دادهاند که معمولاً نشانههای بیماریهای قلبی هستند.
این مطالعه که نتایج آن توسط تیمی از محققان دانشکده پزشکی جان هاپکینز به رهبری دکتر دوین مایر انجام شده است، تأثیرات مخرب بیوزنی را بر روی مجموعهای از ۴۸ نمونه بافت قلب مهندسیشده انسان که به مدت یک ماه در ایستگاه فضایی بینالمللی نگهداری شده بودند، بررسی کرد. نتایج نشان داد که این بافتها حدود ۵۰ درصد ضعیفتر از بافتهایی بودند که در شرایط زمینی نگهداری شدند.
محققان مشاهده کردند که این بافتها پس از بازگشت به زمین، با مشکلات ضربان قلب مواجه شده و فاصله بین ضربانها در حدود پنج برابر بیشتر از حالت طبیعی بود. اگرچه پس از بازگشت به زمین، برخی از این اثرات به حالت طبیعی بازگشتند، اما تغییرات در ساختارهای سلولی مانند سارکومرها، که به انقباض عضله قلب کمک میکنند، همچنان آشکار بود.
این مطالعه همچنین نشان داد که میتوکندریهای تولیدکننده انرژی در سلولهای عضله قلب، تحت تأثیر شرایط فضایی قرار گرفته و نشانههایی از التهاب و آسیب اکسیداتیو در بافتها دیده شد. این تغییرات ژنتیکی و سلولی مشابه علائم مشاهده شده در بیماران قلبی است.
تأثیرات سفرهای فضایی بر قلب فضانوردان
سابقه مطالعات در این زمینه نشان میدهد که فضانوردانی که مدت طولانی در فضا گذراندهاند، معمولاً با کاهش عملکرد عضله قلب و ضربانهای نامنظم به زمین باز میگردند. برخی از این اثرات پس از مدتی کاهش مییابند، اما همچنان بر سلامت قلب آنها اثرات منفی باقی میماند.
مأموریت مریخ: چالشهای بزرگ برای سلامت قلب
با توجه به اینکه سفر به مریخ ممکن است تا دو سال طول بکشد، درک بهتر از تأثیرات بیوزنی بلندمدت بر عملکرد قلب برای برنامهریزی بهتر این مأموریتها ضروری است. محققان امیدوارند که با بررسیهای بیشتر و انجام آزمایشهای جدید، داروهایی تولید شود که بتواند فضانوردان را از این اثرات مخرب محافظت کند.
در مارس ۲۰۲۰، ماموریت اسپیس ایکس، بافتهای قلبی مهندسیشده را به ایستگاه فضایی بینالمللی برد تا تأثیرات بیوزنی را بر آنها بررسی کند. در این آزمایشها، اطلاعاتی مانند قدرت انقباض و الگوهای ضربان هر نیمساعت یک بار ثبت شد.
آزمایشهای آتی برای محافظت از قلب در فضا
در سال ۲۰۲۳، دومین گروه از بافتهای قلبی مهندسیشده به ایستگاه فضایی برده شد تا داروهایی که ممکن است از آسیبهای ناشی از گرانش کم جلوگیری کنند، آزمایش شود. نتایج این آزمایشها همچنان در حال بررسی است و میتواند به توسعه داروهایی برای محافظت از قلب در شرایط بیوزنی کمک کند.
این مطالعات نشان میدهد که سفرهای فضایی طولانیمدت تأثیرات منفی بر سلامت قلب فضانوردان دارد و باید پیش از برنامهریزی برای مأموریتهای طولانیمدت مانند سفر به مریخ، روشهایی برای کاهش این اثرات پیدا شود.