دلیل ترسناک برای صادرات لبنیات به عراق و افغانستان

از ابتدا سال محصولات کم تقاضا لبنی در چند نوبت افزایش قیمت داشتند؛ البته نرخ ۴ قلم که قیمت تعزیراتی دارند (پنیر ۴۰۰ گرمی UF، ماست دبه ۲.۵ کیلو گرمی، شیر یک لیتری کم چرب و شیر نایلونی ۹۰۰ گرمی) تغییری نکرده است.

هنوز قیمت شیر خام درب دامداری‌ها به طور رسمی از سوی رئیس شورای قیمت گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی اعلام رسمی نشده که موج دیگر گرانی فرآورده‌های لبنی در شهریور تجربه شد.

محمد فربد، سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران در این خصوص گفت: صنایع لبنی بر اساس روال، سالی یک بار افزایش قیمت دارند. چند سالی است که نرخ تورم بالای ۴۰ درصد بوده و تمام پارامترهای تولیدکنندگان را از قیمت مواد اولیه، نرخ ارز تا بسته بندی، حمل و نقل و… افزایش داده است. به عنوان مثال قیمت ارز از ۴۶ هزار تومان در اوایل سال ۱۴۰۲ به ۶۴ هزار و ۷۰۰ تومان رسید. این عدد با کنترل و تعدیل، امروز در کانال ۶۰ هزار تومان قرار دارد. بنابراین فقط در یک قلم ۳۰ درصد افزایش قیمت را شاهد هستیم.

وی افزود: میزان دستمزد هم ابتدای سال ابلاغ می‌شود و تمام بنگاه‌های صنفی و صنعتی موظف به اعمال و اجرا آن هستند. تمام این موارد منهای قیمت شیر خام، سبب شده تا ما شاهد افزایش حدود ۱۶ درصدی محصولات لبنی باشیم.

وی در توضیح بیشتر عنوان کرد: در انجمن از تولیدکنندگان خواسته شد تا افزایش قیمت‌هایی که در پارامترهای تولید رخ داده، اعلام کنند. پس از رایزنی و چکش کاری در نهایت افزایش ۱۶ درصد مصوب شد. این عدد به شکل کتبی به سازمان حمایت مصرف کننده و تولیدکننده و وزارت جهاد کشاورزی گزارش شد.

وی اضافه کرد: البته یک سری محدودیت‌هایی همچون عدم افزایش قیمت تا پایان ماه مبارک رمضان وجود دارد که جز برنامه‌های سالانه فعالان صنایع لبنی است و به جای افزایش قیمت در اول فروردین، آن را به پایان ماه مبارک رمضان موکول می‌کنند.

افزایش مجدد پس از اعلام قیمت جدید شیر

سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران با اشاره به نرخ جدید شیر خام ادامه داد: امسال با وجود اینکه نرخ خرید تضمینی شیر خام حدود ۱۸ هزار و ۱۸.۱۲۵ تومان مصوب شد ولی ابلاغ نشد. شاید یکی از دلایل، این است که وزارت جهاد کشاورزی و مسئولان ذی‌ربط در حوزه قیمت شیر خام به این نتیجه رسیده‌اند که ضرورتی به ابلاغ نیست زیرا نرخ نهاده‌های دامی تا حدودی، وضعیت بهتری پیدا کرده است.

فربد اظهار کرد: البته این امر هم محتمل است که تغییر قیمت به زودی ابلاغ شود.

این مسئول صنفی ادامه داد: اگر قیمت جدید شیر خام ابلاغ شود علاوه بر ۱۶ درصد ابتدایی، نرخ محصولات دوباره افزایش می‌یابد.

سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران گفت: عمده اقلام تولیدی در صنایع لبنی مشمول گروه ۴ بوده که بر اساس اسناد مثبته و در چارچوب ضوابطی که سازمان حمایت مصرف‌کننده و تولیدکننده به شرکت‌های تولیدی در سطح کشور ابلاغ کرده، قیمت‌ها تغییر می‌کند.

وی تصریح کرد: نرخ شیر خام نقش حدود ۷۰ درصدی در قیمت تمام شده دارد. تغییر قیمت از ۱۵ به ۱۸ هزار تومان در هر کیلو گرم، به معنی ۲۰ درصد افزایش است. اما چون نقش آن در قیمت تمام شده محصولات ۷۰ درصدی است نرخ فرآورده‌های لبنی ۱۴ درصد افزایش می‌یابد. البته در کل افزایش قیمت فرآورده‌های لبنی از ۳۰ درصد بیشتر نخواهد بود.

سود صنعت لبنیات در کدال چقدر است؟

سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران با بیان اینکه سود این صنعت حدود ۴ درصد است، اظهار کرد: رجوع به سایت کدال و رصد سود ۸ شرکت تولیدی، نشان می‌دهد متوسط سود خالص به دست آمده ۴.۷ درصد بوده در حالی که صنعت لبنیات کف سود مصوب آن ۱۴ و حداکثر ۱۷ درصد است.

فرید با اشاره به کاهش بازار تقاضا ادامه داد: هنگامی که دستمزد نیروی انسانی ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش می‌یابد، کاهش قدرت خرید شاغلان، باعث می‌شود تا بازار تقاضا ریزشی باشد. چند سالی است که صنعت لبنیات کاهش مصرف دارد؛ خطری که تولید فرآورده‌های لبنی را تهدید می‌کند.

وی توضیح داد: وقتی بهره برداری از ظرفیت در کارخانجات پایین باشد هزینه‌های سربار آنها افزایش نسبی خواهند داشت.

کاهش قدرت خرید و افت قیمت صادرات

سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران درباره وضعیت صادرات محصولات لبنی هم گفت: چند سالی است که بخشی از تولیدات کشور صادر می‌شود. این امر خوب است اما حجم مصرف داخل نسبت به نیازمندی، سلامت جامعه را تحت تأثیر قرار داده است. در کشور سرانه مصرف به جای ۱۶۵ کیلو گرم که استاندارد مصرف لبنیات بر پایه شیر است در کشور ما به کمتر از ۷۰ کیلو گرم رسیده است. بنابراین اگر صادراتی هم رخ می‌دهد که ۸۰ درصد آن به کشورهای همسایه عراق، پاکستان و افغانستان است به نوعی از روی ناچاری بوده و کاهش قدرت خرید مردم چاره‌ای جز صادرات باقی نگذاشته است. اگر توان خرید داخل بهبود پیدا کند حتی محصولات با قیمت‌های بهتری صادر می‌شوند.

فرید افزود: امروز بخشی از شیر تولید داخل تبدیل به شیر خشک صنعتی شده و صادر می‌شود؛ در حالی که پرسش این است چرا محصولی که یارانه دارد نباید در سفره مردم باشد. فربد در این خصوص اظهار کرد: شیرخشک اگر در بازار جهانی ۲ هزار و ۶۰۰ دلار در تن معامله می‌شود در بازار صادراتی ایران فراتر از ۲ دلار، قابل فروش نیست.

وی گفت: مسائل مختلفی از جمله تحریم منجر به این مسئله شده تا صادرات محدود به کشورهای همسایه باشد.

هزینه قطعی برق بر تولید

این مسئول صنفی در بخشی دیگر از سخنان خود به قطعی برق واحدهای صنعتی اشاره کرد و گفت: تعطیلی ناخواسته خطوط تولید و ضایعاتی که ناشی از این تعطیلی بر صنعت تحمیل می‌شود، مسئله دیگری است که باید پیگیری شود.

وی گفت: اگر قطعی برق برنامه ریزی شده باشد یک مشکلاتی دارد، بدون اطلاع باشد چالش‌ها چند برابر می‌شود. خاموشی بدون اطلاع قبلی باعث می‌شود تا خطوط آلوده شده و نیاز به پاک سازی مواد باقی مانده داشته باشند تا محصولات بعدی آلوده نشوند.

سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران افزود: همچنین با اطلاع باشد، نمی‌توان هر روز کارگران را به مرخصی فرستاد و با کاهش تولید، هزینه تمام شده افزایش می‌یابد.

فربد با اشاره به رقابت تولیدکنندگان عنوان کرد: شاید تولیدکننده قادر نباشد تمام محصولات را ۱۶ درصد افزایش دهد زیرا ۴۰۰ واحد لبنی در کشور فعالیت دارند که رقابت را سخت کرده است.

سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران در پایان اظهار کرد: بنابراین بر اساس ضوابط نهاده ذی‌ربط، تمام شرکت می‌توانستند امسال تا ۱۶ درصد قیمت محصولات خود را افزایش دهند؛ برخی این تغییر قیمت‌ها را پله‌ای و در چند مرحله اعمال کردند.

گفتنی است، عنوان می‌شود قیمت شیر خام درب دامداری‌ها از ۱۵ هزار تومان در هر کیلو گرم به ۱۸ تا ۱۸ هزار و ۱۰۰ تومان تغییر کرده است؛ اما هنوز از سوی رئیس شورای قیمت گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی ابلاغ و اعلام رسمی نشده است.