«کم خون‌ها»چه نشانه‌هایی دارند؟

فارس:کم خونی یا آنمی به زبان ساده به معنی نبود خون کافی در بدن است؛ نتیجه کم خونی ایجاد ضعف، بی اشتهایی و سردرد است.
برخی اوقات کم خونی می‌تواند در افراد مبتلا به تالاسمی بروز یابد. در برخی موارد کم خونی ممکن است ناشی از مشکلات تغذیه‌ای باشد. گاهی هم ممکن است کم خونی ناشی از سوء جذب باشد؛ به عنوان مثال سوء جذب آهن باعث کم خونی شود.

علائم و درمان کم خونی
از مهم ترین علائم کم خونی می‌توان به رنگ پریدگی و ضعف اشاره کرد. اشخاص کم خون معمولا اشتهای کمی نسبت به غذا دارد. البته این مسئله از یک فرد به فرد دیگر می‌تواند متفاوت باشد.

گزگز انتهای اندام‌ها، رنگ پریدگی، زردی، سردی انگشتان دست و پا و عدم تمرکز از دیگر پیامدهای کم خونی هستند.

کم خونی در نهایت می‌تواند باعث آسیب به ریه، قلب و کلیه شود. کم خونی‌های مزمن معمولا با بزرگ شدن قلب و نارسایی قلبی همراه خواهند شد.

یکی از اصلی ترین علل کمبود آهن تغذیه نامناسب است. مصرف مقادیر کم مواد غذایی و به خصوص محصولات گوشتی از مهمترین علل کمبود آهن به شمار می‌آیند. البته آهن فقط در محصولات جانوری موجود نیست. آهن را می‌توان در بسیاری از سبزی‌ها و میوه‌ها یافت. در کلم بروکلی، کلم بروکسل، اسفناج و تخم مرغ حاوی آهن بالایی هستند.آهن را می‌توان در میان وعده‌های غذایی حاوی خشکبار و آجیل نیز مشاهده کرد.

انواع کم خونی
کم خونی انواع مختلفی دارد. یکی از شایع ترین انواع آن کم خونی فقر آهن است. در این نوع کم خونی گلبول‌های قرمز خون کوچک و رنگ پریده هستند.

عوامل ایجاد کم خونی
مهمترین عامل ایجاد کم خونی مشلات تغذیه است. البته برخی وضعیت‌های فیزیولوژیک یا فیزیوپاتولوژیک هم ممکن است باعث این وضعیت شوند. به عنوان مثال در خانم های باردار نیاز به مصرف آهن روزانه به شدت افزایش می یابد. یک خانم باردار در وضعیت عادی ممکن است نیاز به مصرف روزانه 8 میلی گرم داشته باشد. البته در برخی زنان میزان این نیاز ممکن است بسیار افزایش یابد.

هر چند مصرف مقادیر بسیاری بالای آهن با بروز عوارض گوارشی همراه است. نباید از خاطر برد که مصرف بیش از حد آهنن هم با مشکلاتی همراه خواهد بود. یکی از مشکلات جدی در نتیجه مصرف بیش از حد آهن ایجاد هموسیدروز است. فرد ممکن است دچار التهاب کبدی شود.

در برخی موارد ممکن است مصرف مقادیر بیش از حد آهن باعث افزایش شدید اسید معده شود. مصرف آهن نباید همزمان با مصرف داروهایی همچون امپرازول باشد. به عنوان مثال باید بین زمان مصرف امپراپلاس و آهن فولی مکس دارو افشان شایگان حداقل 2 ساعت فاصله باشد.

روش‌های تشخیص کم خونی
مهمترین روش تشخیص کم خونی آزمایش خون است. با انجام آزمایش خون می‌توان به کم خونی پی برد. با انجام آزمایش خون بسیاری از اختلالات دیگر نیز مشخص می‌شوند. از جمله پارامترهای مهم برای تشخیص کم خونی می‌توان به مواردی مانند شمارش گلبول‌های قرمز اشاره کرد.بررسی تعداد سلول های خونی از نظر شمار گلبول‌های قرمز و سفید اهمیت فراوان دارد.

نکات تغذیه مناسب برای مبارزه با کم خونی
استفاده از وعده‌های غذایی حاوی منابع غذایی آهن و فولات اهمیت فوق العاده دارد. مصرف مقادیر بالای میوه‌ها و سبزی‌های تازه بسیار مهم است. استفاده از عدس، حبوبات، سبزی‌های با برگ سبز، کلم بروکسل و کلم بروکلی بسیار مهم است. استفاده از تخم مرغ هم می‌تواند موثر باشد.استفاده از منابع جانوری مانند گوشت قرمز یا منابع گیاهی غنی از آهن مانند اسفناج هم برای درمان و پیشگیری از کم خونی فقر آهن بسیار مهم است.افرادی که گیاهخوار هستند و از گوشت استفاده نمی‌کنند، حتما باید منابعی مانند اسفناج و پروتئین‌های گیاهی مانند سویا را جایگزین کنند. یکی دیگر از منابع غنی از آهن و فولات مرکبات هستند.مرکباتی که حاوی مقادیر بالایی از آنتی اکسیدان‌ها نیز هستند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم ؟
معمولا درمان آنمی به راحتی امکان پذیر است. البته اگر شخص مورد نظر زن باردار یا شیرده باشد در این زمینه باید از پزشک خود مشورت بخواهد. برخی افراد ممکن است در صورت ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مزمن مانند زخم معده یا التهاب روده دچار کم خونی شوند. این افراد حتما باید بیماری زمینه‌ای را ابتدا رفع کنند.کم خونی یک اختلال بسیار شایع است. به خصوص در جوامع امروزی که شاهد آمار بالایی از سوء تغذیه هستیم. امروزه مصرف غذاهای بی ارزش و کم ارزش بسیار رواج یافته است.بسیاری از کودکان به خصوص در سنین رشد در معرض ابتلا به سوء تغذیه هستند.