پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : افزایش میزان بیماریهای روانی در تهران و کلانشهرها موجب نگرانی برای شهروندان و کادر درمان است. از یک سو بخشی از جامعه نسبت به اختلالات خود آشنا نیست و از سوی دیگر برای درمان نیز هزینههای گزاف، اجازه درمان کامل را نمیدهد.
سید وحید شریعت، روانپزشک، درباره افزایش میزان بیماریهای روانی در کلانشهرها به «انتخاب» گفت: ما به صورت دقیق آماری نداریم اما مطالعهای که به آن اشاره میکنیم؛ مطالعه ایست که در تهران انجام شده و نسبت به دیگر شهرها، بیماری روانی در تهران بیشتر و حدود 37 درصد است. بنابراین به نظر میآید اگر در دیگر کلانشهرها هم چنین مطالعهای انجام شود این نتیجه را داشته باشد. ممکن است یکی از دلایل آن استرس بالا برای زندگی در کلانشهرها باشد. معمولاً فشار مالی در این شهرها بیشتر است و آسیبهای اجتماعی بیشتر است؛ حاشیه نشینی هم بیشتر است. وقتی حاشیه نشینی داشته باشیم عوارض اجتماعی بسیار داریم، بنابراین ممکن است که اختلالات بیشتری هم داشته باشند.
وی در ادامه درباره انواع اختلالات در این شهرها بیان کرد: احتمالاً اختلالهایی مانند افسردگی حاد و استرس بیشتر است. تا حدودی مصرف مواد مخدر و اختلالات مرتبط با آن هم دخیل هستند. آن چیزیکه ما بیشتر در بالین میبینیم معمولاً اختلالات مربوط به افسردگی است. افسردگیهایی که علائم استرسی هم دارند و در برخی موارد افکار خودکشی هم به آن نزدیک است.
او افزود: در آمارهای کلی معمولاً اختلالات روانپزشکی در خانمها بیشتر است. در مورد افسردگی شاید دو برابر نسبت به آقایان بیشتر باشد. در کودکان هم ما نمونههایی داریم اما خوشبختانه فراوانی این نوع از اختلالات کمتر است. عمدتاً بیماریهای مربوط به رشد در آنها دیده میشود؛ از جمله بیش فعالی و کمبود تمرکز و اختلالات یادگیری و نافرمانی که نوع بیماری آن متفاوت با افسردگی است.
وی در رابطه با کمبود تختهای بیمارستانی برای بیماران روانی اظهار داشت: ما کمبود تخت در حوزه بیماران روانی داریم؛ مجموع تختهای کشور پاسخگو نیاز بیماران روانی نیست. عمده درمانهای روانپزشکی به صورت سرپایی صورت میگیرد و بستری فقط بخش کوچکی از درمان است. مشکل اصلی بحث تعرفهها و خدماتی است که مراکز دولتی و خصوصی میتوانند ارائه دهند. مراکز خصوصی مشکل پوشش بیمهای دارند و عمده مراکز خصوصی علاقهای به قرارداد با بیمه ندارند و با قانون بیمه تعطیل میشوند. روانپزشکی در ایران نسبت به خیلی از کارها گران نیست و عمدتاً با وزیت عادی درمان میشود که ارزان است اما روان درمانی مقداری گرانتر است چون باید هفتگی هم انجام شود.
شریعت درباره چالشهای روانپزشکی در ایران گفت: یک بخش از چالش روانپزشک بودن در کلانشهرها این است که شما بخواهید به مردم کمک کنید اما بخش زیادی از بیماران کسانی باشند که توان مالی ندارند. از یک طرف نمیتوانید خدمات رایگان ارائه کنید، از یک طرف نمیتوانید بیماران را نبینید؛ در واقع بیماران تواناش را ندارند و یک تعارض انجام میشود و عدهای از جامعه محروم از روانپزشک میشوند. مشکل دیگر برای روانپزشکان این است که چون خیلی ابزار تهاجمی مانند جراحی ندارند، درآمدهای پایینتری نیز کسب میکنند.