مجلس با دست و دلبازی پول پخش کرده و ایجاد هزینه می‌کند؛ کجا را سراغ دارید که این همه پروژه نیمه تمام عمرانی دارد، اما به دستگاه‌های فرهنگی بی خاصیت مثل صداوسیما بودجه بیشتر می‌دهد / دولت با افزایش ۵۰ درصدی مالیات، پول از سفره مردم برمی دارد و به این نهاد‌های کم خاصیت می‌دهد / اگر می‌خواهید تورم کاهش یابد، این ردیف‌های مازاد را حذف کنید

کسری بودجه در کشور رکورد می‌شکند و تورم نیز به موازات آن افزایش می‌یابد، اما شاهد گسترش بودجه نهاد‌های فرهنگی گمنام و کم بازده‌ای هستیم که عموم مردم اثر آن‌ها را احساس نمی‌کنند. مسئله اینجاست که با حذف ردیف‌های بودجه نهادهای کم خاصیت در تولید و رشد اقتصادی، می‌توان کسری بودجه را حذف کرد یا باید نسبت به افزایش بودجه صدا و سیما قانع شد؟

مرتضی افقه، اقتصاددان، درباره هدررفت بودجه و افزایش بودجه برخی نهاد‌های فرهنگی کم بازده به «انتخاب» گفت: همانطور که من بار‌ها گفته ام؛ این کسری بودجه که الان به شدت با آن مواجه هستیم؛ بعد از تحریم‌های ۹۷ به این طرف بود. تا سال ۹۷ هرکسی از راه رسید یک ردیف به بودجه اضافه کرد؛ البته این مسئله منهای آن بودجه‌های غیرضروری فرهنگی بود که کار‌های موازی و بی اثر می‌کنند و یا صدا و سیما که بودجه‌ی کلانی می‌برد.

وی افزود:در اقتصاد، منطق این است که حداقل در برابر بودجه، به تولید کشور اضافه شود وگرنه منجر به تورم می‌شود. عموم این بودجه‌های فرهنگی غیرمولد، هیچ کمکی به خدمات دولت نمی‌کنند و عامل تورم هستند. تا زمانیکه پول نفت بود کسی متوجه این ضرر نبود، اما الان منجر به کسری بودجه شده است. دولت به جز چاپ پول راهکار تامینی ندارد.

این استاد اقتصاد تاکید کرد: من بار‌ها گفته ام که راه حل کاهش تورم در کوتاه مدت این است که ردیف‌های مازاد حذف شود. از یک طریق دیگر با واسطه هم به کسری بودجه رسیده ایم؛ عدم شایسته سالاری و ایجاد مجموعه‌های انتصابی با بهره وری پایین نیز به تورم دامن زده اند. در نتیجه ما دو مشکل اساسی داریم؛ اول ناکارآمدی دستگاه‌های حاکمیتی که منشا آن عدم شایسته سالاری است و دوم بودجه مازاد و موازی مجموعه‌هایی که به تولید کمک نمی‌کنند. 

او افزود: برخی دستگاه‌های فرهنگی چندان توجهی بر تولید و تاثیر مثبت بر جامعه ندارند. دولت حالا تلاش می‌کند با افزایش ۵۰ درصدی مالیات از سفره مردم بردارد و به برخی نهاد‌های کم خاصیت بدهند.

افقه درباره کشور‌های مشابه ایران در هدررفت بودجه گفت: کشور‌های پیشرفته و در حال پیشرفته مانند مالزی دنبال منطق اقتصاد هستند. این کشور‌ها پول را مثل ما با دست و دلبازی پخش نمی‌کنند. اقتصاد نفتی باعث شده بود که مجلس ما مثل آب خوردن ردیف هزینه ایجاد می‌کرد. حتی کشور‌هایی که سرمایه فراوان دارند مثل ما هدررفت سرمایه ندارند. شما کجا را سراغ دارید که ۶۰ درصد پروژه نیمه تمام داشته باشد، بعد به دستگاه‌های فرهنگی کم خاصیت اش بودجه بیشتر بدهد؟ مقصر عمده و زیربنایی تورم ما انبوه ردیف‌های هزینه‌ای است. تا زمانیکه درآمد نفتی وجود داشت مشهود نبود، اما الان مشهود شده است. دولت به جای اینکه به سمت حذف ردیف‌های مازاد برود، آن‌ها را حفظ کرده و سراغ منابع درآمدی از جیب مردم می‌گردد.