کارشناس زیست‌بوم‌های تالابی: دریاچه ارومیه به جزیره حرارتی تبدیل شده / اگر ۴۰ درصد مصارف آب کشاورزی را کاهش دهیم، می‌توانیم به تامین حقابه دریاچه نزدیک شویم

تسنیم: کارشناس مدیریت زیست‌بوم‌های تالابی گفت: اگر ۴۰ درصد کاهش مصارف آب بخش کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه را محقق کنیم یعنی عددی حدود ۲.۴ میلیارد مترمکعب از این ۶ میلیارد مترمکعبی که الان بخش کشاورزی می‌بلعد برای دریاچه ارومیه ذخیره می‌شود.

علی ارواحی کارشناس مدیریت زیست‌بوم‌های تالابی در رابطه با کشاورزی در حوضه دریاچه ارومیه اظهار کرد: طی دو دهه گذشته تعداد زیادی سد و سازه کنترلی روی رودخانه‌های تنظیمی که به دریاچه ارومیه منتقل می‌شدند، احداث شد و همزمان سطح زیر کشت بیش از 120 درصد توسعه پیدا کرد و صنایع آب در حوزه آبریز مستقر شد که همه اینها حقابه دریاچه را بلعیدند و باعث شدند ما به این بحران فعلی و خشکی شدید دریاچه ارومیه برسیم.

وی ادامه داد: از طرف دیگر این شکل توسعه باعث شده است که ما شاهد ایجاد جزایر حرارتی در حوزه آبریز دریاچه ارومیه باشیم که این جزایر حرارتی باعث می‌شوند که بارشی که انتظار داریم در منطقه اتفاق نیفتد، یعنی در واقع دریاچه ارومیه به یک جزیره حرارتی بسیار بزرگ تبدیل شده که حرارت و گرما را تشدید می‌کند و خود این مورد باعث کم‌بارشی می‌شود.

این کارشناس با انتقاد از توسعه بی‌رویه کشاورزی در دریاچه ارومیه گفت: ما در حوزه آبریز دریاچه ارومیه 7 میلیارد مترمکعب آب قابل استحصال داریم که حدوداً بین 80 تا 90 درصد این آب را بخش کشاورزی می‌بلعد که حدوداً 6 میلیارد مترمکعب می‌شود. در دولت دوازدهم ستاد احیای دریاچه ارومیه برنامه‌ای برای کاهش تدریجی 40 درصدی مصارف آب کشاورزی داشت که قرار بود طی یک برنامه 5 ساله انجام شود اما متاسفانه این برنامه روی کاغذ ماند و اجرا نشد. امیدوارم دولت سیزدهم همت کند و این مهم را به سرانجام برساند.

ارواحی توضیح داد: اگر 40 درصد کاهش مصارف آب بخش کشاورزی را محقق کنیم یعنی عددی حدود 2.4 میلیارد مترمکعب از این 6 میلیارد مترمکعبی که الان بخش کشاورزی می‌بلعد برای دریاچه ارومیه ذخیره می‌شود. حال اگر در کنار این منبع آب بتوانیم سیلاب‌های فصلی را به دریاچه ارومیه منتقل کنیم و بازچرخانی آب را هم داشته باشیم می‌توانیم به تامین حقابه و حداقل نیاز آبی دریاچه ارومیه که سالانه 3.4 میلیارد مترمکعب است، نزدیک شویم.

وی افزود: این اقدامات می‌تواند دریاچه ارومیه را از شرایط به شدت ناپایداری که اکنون در آن قرار دارد به یک شرایط نیمه پایدار برساند و در ادامه می‌توانیم با اقدامات تکمیلی ازجمله توسعه صنایع آب‌اندوز، محصولات مقاوم و کم مصرف و لایروبی مداوم رودخانه‌های منتهی به دریاچه ارومیه برای انتقال حداکثر جریانات سیلابی به سمت دریاچه، شرایط پایداری بیشتر دریاچه ارومیه را فراهم کنیم.

کارشناس مدیریت زیست‌بوم‌های تالابی در پایان با اشاره به هدر رفت محصولات کشاورزی در این حوضه خاطرنشان کرد: اینکه کشاورزان ما بتوانند دسترسی مستقیم به بازار داشته باشند و محصولات کشاورزی اقتصادی  و کم مصرف را کشت کنند یکی از راهکارهای برون‌رفت از این وضعیت است.