گزارش اکونومیست: شهر‌های زیست‌پذیر آسیا؛ خبری از ایران نیست

روزنامه اینترنتی فراز:  شهرها برای قرارگرفتن در این رتبه‌بندی، باید رضایت داوران واحد اطلاعات اکونومیست را از ۵ جنبه جلب کنند: فرهنگ و محیط‌زیست، آموزش، امکانات بهداشتی، زیرساخت‌‌ها و ثبات.

این منطقه به طور فزاینده ای برای مهاجران جذاب می شود

آسیا خانه‌ای برای بیش از ۴میلیارد و ۶۰۰میلیون نفر با حدود ۲هزار و ۳۰۰ زبان و برای فرهنگ‌ها و آداب و رسوم بی‌شمار است. این تنوع در شهرهای این قاره نیز قابل مشاهده است. در رتبه‌بندی «شاخص قابلیت زندگی» که توسط واحد اطلاعات نشریه اکونومیست تدوین شده، آسیا و استرالیا، کم‌نظیرترین و خوشایندترین شهرهای جهان را برای زندگی در خود جای داده‌اند. در این رتبه‌بندی، کراچی پاکستان در قعر و ملبورن استرالیا در نزدیکی‌ رتبه اول جای گرفته‌اند. بسیاری از شهرهای آسیا در یک سال اخیر اما، در یک چیز مشترک بوده‌اند: زیست‌پذیر‌تر از همیشه!

شهرهای آسیا و استرالیا، در مجموع بیشترین جهش «زیست‌پذیری» را در مقایسه با قاره‌های دیگر به ثبت رساندند. دلیل این جهش چیست؟

شهرها برای قرارگرفتن در این رتبه‌بندی، باید رضایت داوران واحد اطلاعات اکونومیست را از ۵ جنبه جلب کنند: فرهنگ و محیط‌زیست، آموزش، امکانات بهداشتی، زیرساخت‌‌ها و ثبات. قوانین کووید و تعداد پرونده‌های پزشکی و حقوقی مربوط به آن، در آسیا و استرالیا در طول سال ۲۰۲۲ کاهش یافت که به افزایش امتیازها کمک کرد. ولینگتون و اوکلند، دو شهر بزرگ نیوزلند، به لطف کاهش محدودیت‌های کرونایی و کاهش فشار بر بیمارستان‌ها، بیشترین پیشرفت را در رتبه‌بندی واحد اطلاعات اکونومیست داشتند. به دلایل مشابه، ملبورن استرالیا از رتبه دهم در سال ۲۰۲۲ به رتبه سوم در سطح جهان دست یافت و به اولین شهر زیست‌پذیر در آسیا بدل شد. هنگ کنگ پس از لغو قوانین سخت‌گیرانه کووید-۱۹، شاهد صعود ۱۳ پله‌ای در جدول رتبه‌بندی بود.

پیشرفت‌ها هرچه چشم‌گیرتر باشند، شهرهای آسیایی را به مکان‌های بهتری برای زندگی تبدیل می‌کنند. به عنوان مثال در مساله زیرساخت‌ها، هند در حال ارتقاء گسترده شبکه حمل و نقلش است. قطارهای سریع‌السیرجدید به دهلی، رته‌اندازی شده‌اند و شبکه متروی گسترده‌ای در سراسر بمبئی در حال تردد است. سالانه ۱۰هزار کیلومتر بزرگراه در سراسر این کشور ساخته می‌شود.

آموزش در بخش‌هایی از آسیا نیز به تدریج در حال بهبود است. هانوی، پایتخت ویتنام، شاهد پنجمین جهش بزرگ در رتبه بندی واحد اطلاعات اکونومیست در سطح جهانی بود که بخشی از آن به دلیل موفقیت مستمر مدارس در این شهر بود. طبق این بررسی‌ها، دانش‌آموزان در ویتنام، امروز عملکرد بهتری از همتایان خود در بریتانیا و کانادا دارند.

دستاوردهای شهرهای آسیایی تا حدی به این دلیل است که ازعوامل توسعه شهرهای اروپای غربی عبور کرده‌اند. اما همه چیز امیدوارکننده نیست. برای مثال، شهرهای هند به طور عمده به دلیل وخیم‌تر شدن شرایط اقلیمی پیشرفت زیادی در امتیازات کلی خود ثبت نکردند. سیل در ماه ژوئیه، قسمت‌های شمالی هند را ویران کرد. به طور کلی، ۹ شهر از ۱۰ شهر جهان که بیشترین آسیب‌ را از آلودگی هوا متحمل شده‌اند، متعلق به کشورهای جنوب آسیا هستند.

ممکن است مشکلات بیشتری نیز در راه باشد. امتیاز مربوط به ثبات کشورهای آسیایی که با بررسی جنایات، ناآرامی‌های داخلی و جنگ محاسبه می‌شود، در سال گذشته کاهش یافته است. اختلال در زنجیره تامین و تورم بالای قیمت مواد غذایی همچنان به تبلور خشم در ماه‌های آینده دامن می‌زند. این مسایل ممکن است باعث ناآرامی بیشتر در شهرهای آسیایی شده و دستاوردهای سال‌های اخیر را بی‌اثر کند. به عنوان مثال اخیراً اعتراضات گسترده‌ای در بنگلادش صورت گرفته است که بخشی از آن به دلیل افزایش تورم بوده است. به گفته کارشناسان اکونومیست، به بدتر شدن اوضاع، باید منتظر ناآرامی‌های بیشتری در منطقه آسیا باشیم.

نکته مهم دیگر، این که نام ایران، در بین دست‌کم ۸ کشور اول  زیست‌پذیر آسیا به چشم نمی‌خورد. تورم افسارگسیخته، بی‌ثباتی اقتصادی و سیاسی، نارضایتی‌های اجتماعی، افزایش اثرات مشهود آسیب‌های اجتماعی و عدم تعهد به مقررات مهار تغییرات اقلیمی، همه از عواملی است که شهرهای ایران را در مقایسه با ماطق دیگر در آسیا کم‌تر زیست‌پذیر می‌کند.