ایسنا: رئیس جمهور کشورمان در گفت‌وگو با خبرگزاری رسمی سوریه به آخرین تحولات روابط تهران و دمشق و دیگر تحولات منطقه پرداخت.
سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور کشورمان در جریان سفر اخیرش به دمشق گفت‌وگوی تفصیلی با خبرگزاری رسمی سوریه(سانا) و شبکه السوریه انجام داد، متن کامل این مصاحبه به شرح ذیل است:
جناب آقای ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور جمهوری اسلامی ایران به دمشق خوش آمدید.
من به شما و مردم عزیز سوریه خوش آمد می گویم و از استقبال گرم مردم و دولت سوریه و جناب رئیس جمهور بشار اسد تشکر می‌کنم.
نتایج روابط متمایز، مستحکم و راسخ بین سوریه و ایران در چهار و نیم دهه از عمر آن را چگونه ارزیابی می‌کنید و چشم انداز آینده آن را چگونه می بینید؟
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، روابط سوریه و ایران شکل و شمایل جدیدی را شاهد بود، مواضع رئیس جمهور فقید حافظ اسد پس از پیروزی انقلاب، مواضع متمایز در قبال آرمان فلسطین، آزادی قدس شریف و جبهه مقاومت بود، سوریه با این موضع گیری‌ها از دیگر کشورها متمایز شد و جایگاه ویژه ای پیدا کرد، رئیس جمهور حافظ اسد بارها حمایت خود را از محور مقاومت اعلام کرده است، مواضع وی عادلانه و محکم در قبال رژیم صهیونیستی است و این مواضع در دوران ریاست جمهوری بشار اسد نیز ادامه داشت و سوریه خود را در خط مقدم کشورهای مقاومت و در صفوف اول قرار داد، سوریه به وضوح و با قدرت در مقابل مطامع، جاه‌طلبی ها و تجاوزات صهیونیست‌ها ایستاد و با همکاری با همه کسانی که در برابر رژیم صهیونیستی می‌ایستند، جایگاه برجسته‌ای در این اتحاد به دست گرفت و رئیس‌جمهور اسد همیشه این مواضع را تاکید کرده است، ما در ایران متوجه شدیم که ایستادگی در برابر رژیم صهیونیستی در کنار مردم فلسطین موضوع اول سیاست خارجی ایران شده است، آنجایی که حضرت امام خمینی اعلام کرد که مسئله فلسطین اولین مسئله جهان اسلام است و موضوع آزادی قدس شریف همیشه اولویت دارد و حضرت امام خمینی در راستای تحقق وحدت اسلامی آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را روز جهانی قدس اعلام کرد تا همه مسلمانان به این روز و اهمیت آزادسازی قدس توجه کنند.
روابط دو کشور ما تقویت و افزایش یافته است، جایی که محور شرارت به سرکردگی رژیم صهیونیستی و آمریکا توطئه‌های مختلفی را علیه سوریه چیدند، آنها می خواستند امنیت از طریق حمایت از گروه‌های تروریستی و تکفیری از بین برود، آنها به دنبال تجزیه سوریه و کشتار در آن بودند، بنابراین مراکز جمعیتی را هدف قرار دادند و جنایات هولناکی مرتکب شدند، یک سوال وجود دارد: این گروه‌ها چگونه تأسیس شدند، چگونه از آنها حمایت شد و چه کسانی دسترسی آنها را به سوریه تسهیل کردند؟ یکی از نامزدهای انتخابات آمریکا گفت که ما کسانی هستیم که داعش را ایجاد کردیم و این به عنوان اعتراف واضح آمریکا و یک تصدیق روشن در مقابل تمام جهان تلقی می‌شود، چگونه می‌توانند ادعا کنند که می خواهند با داعش بجنگند؟ تضاد آنها مشخص است، آنها داعش و گروه‌های تکفیری را ایجاد کردند و شعار می‌دهند که می خواهند با آنها بجنگند، با وجود تهدیدها و تحریم‌ها علیه سوریه از سوی آمریکایی‌ها و غرب، ما معتقدیم موضع سوریه درست و صحیح است، سوریه برای برقراری عدالت و دستیابی به صلح در برابر نیروهای شر جهانی می ایستد، ما در ایران به رهبری امام خامنه ای مصمم هستیم در کنار مردم سوریه باشیم و همواره از محور مقاومت حمایت کنیم.
سوریه در سال‌های جنگ از پیامدهای تروریسم که زیرساخت‌های آن را نابود کرد رنج برده و می‌برد و همچنین نیروهای اشغالگر آمریکا و شبه نظامیان وابسته به آنان میدان‌های نفتی سوریه را اشغال می‌کنند که بر اقتصاد و زندگی مردم سوریه تاثیر گذاشت، تهران در این زمینه به سوریه کمک کرد، شما روابط اقتصادی سوریه و ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
سوریه کشور فقیری نیست بلکه از لحاظ مردم و کشاورزی و منابع زمینی ثروتمند است و می‌تواند شاهد رشد اقتصادی بزرگ شود اما آمریکایی‌ها برخی از مناطق سوریه را اشغال و منابع آن را غارت کردند، می‌خواهم بگویم که آمریکا و برخی از کشورهای غربی با رژیم صهیونیستی متحد هستند، اما نمی توانند سوریه را از لحاظ نظامی تضعیف کنند و به همین دلیل به سراغ تضعیف سوریه از طریق اقتصاد و محاصره اقتصادی رفتند و بدون شک در این زمینه به برکت مقاومت مردم سوریه آنها شکست خواهند خورد و پیروزی در نهایت از آن مردم سوریه خواهد بود، نشانه های روشنی در نظم جهانی به نفع جبهه مقاومت به چشم می خورد این نشانه ها تاکید می‌کنند که جهان امروز به سمت یک جهان جدید بر عکس اهداف صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها حرکت می‌کند و نیروهای جدیدی علیه یکجانبه‌گرایی آمریکا پیدا می‌شود.
آقای رئیس جمهور، شما در مورد این نظم نوین جهانی صحبت می‌کنید، حقیقت این است که شاید این نظم هم اکنون در این دوره زمانی آشکارتر شده باشد، چه از نظر پیروزی‌های جبهه مقاومت که شما در پاسخ خود بسیار از آن صحبت کردید و چه از نظر برخی کشورهایی که اکنون به هر دو جناح مقاومت روی آوردند، منظورم ایران و سوریه است، سوال این است که آینده این نظم نوین جهانی را چگونه می‌بینید؟
در ایران تجربه تحریم‌ها و تهدیدها را شاهد بودیم، اما این مساله ما را تضعیف نکرد و موفق نشد ما را تضعیف کند و این نه تنها دیدگاه ما است بلکه دیدگاه کاخ سفید نیز همین است که اعلام کرد این سیاست در ایران شکست خورده است، ما این تهدیدها، تحریم‌ها و محاصره را برای خود به فرصت تبدیل کرده‌ایم، فلسطینی‌ها با وجود محاصره و تهدید و غیره همین کار را کردند، بنابراین لازم است که غرب بداند این سلاح‌ها هیچ فایده‌ای ندارد و هیچ فایده‌ای نخواهد داشت، آمریکا مواضع خود را تغییر نمی‌دهد، بلکه سلاح‌های خود را.
آقای رئیس‌جمهور، من در مورد نشانه‌ها صحبت می‌کنم که از طریق آنها می‌توانیم بدانیم که برای نیروهای مقاومت پیروزی و موفقیت و نظم نوین جهانی رقم می‌خورد، چگونه می‌توان نشانه‌هایی را که از طریق آنها فهمیده می‌شود که این مساله شدنی است بخوانیم؟
شرایط کنونی منطقه کاملا متفاوت است، روابط جدیدی در دنیا در حال شکل‌گیری است، مثلاً سازمان همکاری شانگهای که ما در آن عضو هستیم و سازمان بریکس (چین، روسیه، هند، برزیل و جنوب آفریقا) و امکانات آنها، همگی نشانه ظهور یک نظم جهانی جدید و متفاوت است، از سوی دیگر توانایی‌های آمریکا و غرب مدام در حال کاهش است، نقش آنها در کل جهان کمرنگ، تضعیف و در حال عقب‌نشینی شده است. حتی دوستانشان هم به آنها اعتماد ندارند، آمریکا با قدرت نظامی خود همه را به وحشت می انداخت، اما حضورش در عراق، افغانستان و غیره نشان از سستی وضعف آنها داشت، خون ریخت و خانه ها و شهرها را ویران کرد و این تاریخ آن ها است. حضور ۲۰ ساله در افغانستان و جاهای دیگر منجر به معلولیت ۳۵۰۰۰ کودک در افغانستان شد و در عراق هم همین مورد اتفاق افتاد، بعد از همه چیز متوجه شدند که حضور آنها در عراق فایده ای ندارد. امروز شاهد هستیم که شرایط تغییر کرده است و توازن قوا از نظر نظامی و اقتصادی به نفع آنها نیست، دلار امروز با ارزهای دیگر جایگزین شده و مبادلات مالی به ارزهای ملی و محلی آغاز شد، بنابراین آمریکا و غرب دارند جایگاه سیاسی خود را از دست می‌دهند و کشورهای دیگر جای آنها را می‌گیرند.
جناب آقای رئیس جمهور، به نظر شما حملات مکرر اسرائیل تا چه اندازه تلاش برای مبارزه با تروریسم و عزم سوریه و ایران برای خلاصی از آخرین حضور تروریست‌ها در خاک سوریه را به تاخیر می اندازد؟
من قبل از اینکه پاسخ بدهم، می‌خواهم به این نکته اشاره کنم که سوریه در قلب ما و در بین همه مردم شریف جایگاه ویژه‌ای دارد، سوریه ۱۲ سال در برابر فتنه و جنگی که آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه آن به راه انداختند مقاومت کرد، امروز شرایط در بسیاری از کشورها کاملاً متفاوت شده است. مقاومت پیروز شد و تلاش‌ها به ثمر نشست و اوضاع منطقه و جهان را تغییر داد و اکنون به وضوح شاهد تغییر مواضع هستیم، در مورد سوال شما، رژیم صهیونیستی امروز در شرایطی متفاوت از گذشته به سر می‌برد. همانطور که نتوانست با گروه‌های مقاومت در فلسطین مقابله کند، چون خاک خاک آنها نیست، بلکه اشغال شده است، آنها نتوانستند با مقاومت در غزه مقابله کنند وحتی در کرانه باختری نیز فلسطینی ها ثابت کردند که ابتکار عمل در دست آنهاست و نه در دست صهیونیست‌ها. صهیونیست‌ها کمپ دیوید، شرم الشیخ و غیره را تحمیل کردند، امروز از مذاکره حرفی نمی‌زنند چون می‌دانند که اصلاً هیچ کس به آنها اعتماد ندارد و هیچ کس به آمریکا اعتماد ندارد، می‌خواهم جنگ‌های اخیر اسرائیل را در جولای ۲۰۰۶ و غیره مثال بزنم، سلسله ای از شکست‌ها به رژیم صهیونیستی وارد شد و گنبد آهنین آن ها ناتوان بود، رژیم صهیونیستی سست و ضعیف است، آنچه در داخل اسرائیل می گذرد، با استناد به گفته رهبران آنها حکایت از سقوط و پایان قریب الوقوع آنها دارد، حتی کمتر از زمانی که رهبر انقلاب اسلامی تعیین کرده اند، آنها نمی توانند کاری انجام دهند و هیچ کس نمی تواند برای آنها کاری بکند، پس این نهاد ضعیف چگونه می‌تواند در مقابل سوریه و ایران بایستد؟
آقای رئیس جمهور، آیا این اعتقاد شما همان چیزی است که به برخی از کشورهای منطقه رسید و منجر به انجام یکسری مصالحه شد؟ شما از آشتی ایران و عربستان صحبت می کنید که در منطقه و سوریه مورد استقبال قرار گرفت، این آشتی به کجا رسید؟ برخی از تحلیلگران می گویند که بازگشایی سفارتخانه ها در دو پایتخت نزدیک است و چنین آشتی چه تاثیری بر موازنه قوا در منطقه خواهد داشت؟ شما در مورد سستی‌های «اسرائیل» صحبت کردید، این اعتقاد ممکن است به تعدادی از حاکمان کشورهای منطقه رسیده باشد و منجر به تغییر وضعیت شد؟
ایران و عربستان سعودی دو کشور بزرگ هستند و احیای روابط بین آنها معادلات منطقه را تغییر می‌دهد و آن را سامان می بخشد، ملت های مسلمان منطقه به سمت حمایت از مقاومت و عدالت حرکت می کنند. نکته مهم این است که رهبر معظم انقلاب در اوج اختلاف ما و عربستان همواره تأکید داشتند که نباید فراموش کرد که دشمن اصلی آمریکا و «اسرائیل» است. ما رد می‌کنیم و نمی‌پذیریم که عربستان دشمن ما محسوب شود یا ما دشمن آن باشیم. امروز واقعیت‌ها برای بسیاری از کشورهای منطقه روشن شده است. ایران هراسی که توسط آمریکا و اسرائیل تبلیغ می شد، فقط برای ایجاد رعب و وحشت در منطقه بود، این ماشین پلید رسانه‌ای دشمن است و ما معتقدیم همانطور که سوریه توانست با گروه‌های تکفیری که رسانه‌های غربی به عنوان خواستار آزادی واحقاق حق معرفی می‌کردند مقابله کند ، ما توانستیم دروغ رسانه‌ای آن ها را در مورد ایران افشا کنیم، در فرهنگ لغت غرب چیزی از حق، آزادی، عزت و انسانیت وجود ندارد، برخی از کشورها با این گروه ها و داعش همکاری و معامله می‌کنند و از آنها حمایت می‌کردند و به آنها تسلیحات می‌دهند، اما آنها اکنون می‌فهمند که کاملا اشتباه کردند، موضع ما موضع درستی است و همه دیر یا زود خواهند فهمید که مواضع سوریه و ایران مبتنی بر حقیقت، عدالت، عقلانیت و مقاومت است.
طرف ایرانی در جلساتی که به میزبانی مسکو در خصوص مسیر احیای روابط سوریه و ترکیه برگزار می‌شود حضور دارد و در حال حاضر رابطه جمهوری اسلامی با دو کشور قوی است و در سال های گذشته همواره اینگونه بوده است. نقشی که تهران در توسعه این مسیر ایفا می‌کند چیست؟
توجه داشته باشید که در نشست آستانه که در تهران با حضور روسای جمهور روسیه و ترکیه برگزار شد، تاکید کردیم که تمام اراضی سوریه باید به کشور سوریه بازگردد و تمامیت ارضی سوریه باید حفظ شود، دوستان ما در ترکیه گفتند، ما در برخی نقاط مرزی ترکیه و سوریه احساس ناامنی می‌کنیم، بنابراین پیشنهاد دادیم که تنها راه حل این است که دولت سوریه حاکمیت خود را بر تمام سرزمین‌های خود اعمال کند و پس از آن امنیت برقرار می‌شود و دیگر شاهد ناامنی در آنجا نخواهیم بود و تنها راه جلوگیری از ناامنی این نیست که ترک‌ها برخی از سرزمین های سوریه را کنترل کنند، بلکه کاملا بر عکس است و می بینید که چگونه امنیت به این مناطق باز می گردد، لذا نباید در هر نقطه از خاک سوریه نیروهای ترکیه حضور داشته باشند. بله، ما نگرانی ها و دغدغه های برخی از کشورهای همسایه سوریه را درک می کنیم، اما راه حل این نگرانی و این دغدغه ها، بازگرداندن این سرزمین ها به حاکمیت سوریه است، آنچه ما بر آن تاکید کردیم این است که سلامت و وحدت ارضی سرزمین‌های سوریه باید حفظ شود و باید حاکمیت کشور سوریه بر خاک خود به رسمیت شناخته شود و تمامی نیروهای آمریکایی باید خاک سوریه را ترک کنند.
به هر حال سوال این بود که جناب رئیس‌جمهور کشورمان( بشار اسد)، در مورد میانجیگری برای احیای روابط سوریه و ترکیه صحبت می‌کند و چون شما به آستانه اشاره کردید، ۱۹ دور مذاکرات آستانه برگزار شد و ایران همواره یکی از کشورهای مهم و ضامن روند آستانه بوده است، آیا انتظار برگزاری دور بیستم دارید و این نشست مثمرثمر واقع شود و نقش ایران در این امر چیست؟
ما نقش میانجی بین سوریه و ترکیه را ایفا می‌کنیم که نقش مهمی است و ایران بازیگر مهم در منطقه و جهان است و آماده‌ایم که این نقش را بین این دو کشور مسلمان ایفا کنیم و دیدگاه‌های دو طرف را به هم نزدیک کنیم تا مشکلات فیمابین را از طریق گفت‌وگو و مذاکره حل کنند، در نشست آستانه این موضوع را بررسی کردیم و در دیدارهای وزرای خارجه نیز به این موضوع پرداختیم.
در اولین سفر یک رئیس‌جمهور ایرانی به سوریه پس از بیش از ۱۲ سال جنگ تروریستی علیه این کشور، سوریه را چگونه دیدید؟
من از این سفر بسیار خوشحالم، دیدم سوریه اراده قوی در برابر دشمن دارد، این روحیه و این گرایش در همه مردم سوریه که سختی‌ها و تحریم‌های زیادی را متحمل شده‌اند وجود دارد و ما شاهد کمبود شدید اجناس بودیم با علم به اینکه سوریه کشوری ثروتمند است، اما دشمن تلاش می‌کند تا ثروت‌هایش را غارت کند و صاحبانش روی آن سرمایه‌گذاری نکنند، این مردم و دولت که در ۱۲ سال گذشته تمام مشکلات را تحمل کرده اند، باید مورد تقدیر و تجلیل قرار بگیرند.
من فکر می‌کنم که مسیر در آینده متفاوت خواهد بود و ما شاهد شرایط اقتصادی خوبی در سوریه خواهیم بود زیرا مردم سوریه و دولت آنها مصمم هستند که این وضعیت را تغییر دهند و روابط خوب بین سوریه و سایر کشورها، وضعیت را به نحو احسن تغییر خواهد داد.
رئیسی: امیدواریم مردم سوریه در همه زمینه ها موفق باشند و ما همانطور که دیروز تاکید کردیم همانطور که در گذشته در کنار شما بودیم در آینده نیز قطعاً در کنار شما خواهیم بود.