رمز ارز ها مطلقا تحریم پذیری ندارند / نفرت دولت هایی مثل چین، روسیه و ایران از دلار دلایل خود را دارد اما حاضر نیستند برای مبارزه با دلار سراغ پولی بروند که کاملا دور از نظارت خودشان باشد

طبق اعلام رئیس سازمان توسعه و تجارت بانک مرکزی مجوز واردات با رمز ارز ها را صادر کرده است و منتظر تایید نهایی وزارت اقتصاد است؛ پس از این خبر طبق مصوبه مجلس مطرح شد که خرید و فروش و رمز ارز مشمول مالیات بر عایدی سرمایه می شود. هرچند مشخص نیست دقیقا برنامه دولت برای استفاده از رمز ارز ها چیست و چگونه می خواهد با پولی که دسترسی دقیقی به آن ندارد در فضای تحریمی تجارت کند، اما نشان داده است که خواهان تسلط بر این حوزه در اقتصاد است. درحالیکه رمز ارز ها در ماهیت وجودی خود برای عدم سلطه پذیری دولت ها و تقابل با بانک های جهانی شکل گرفتند.

امیرحسین خالقی، پژوهشگر اقتصاد سیاسی، در آغاز درباره درباره مجوز بانک مرکزی برای واردات کالا با رمز ارز به «انتخاب» گفت: مشخص نیست این مورد خاص چه تغییری ایجاد می کند. مهم ترین نکته رمز ارز ها عدم تمرکز بود چون نظارت دولتی بر آن موضوعیت نداشت. خاطرم هست برای ارز های دیجیتال دولت برنامه هایی داشت که در بلند مدت چنین کار هایی انجام دهد و تجربه روسیه را استفاده کند اما رمز ارز تازه است.

وی در ادامه درباره انگیزه ایران برای استفاده از رمز ارز ها بخصوص برای دور زدن تحریم افزود: حتما موضوع فرار از تحریم برایشان مهم است و روسیه نیز این کار را از 2018 انجام داد. اما اینکه ساز و کار آن چگونه است مشخص نیست. نفرت دولت هایی مثل چین و روسیه و ایران از دلار دلایل خود را دارد اما حاضر نیستند برای مبارزه با دلار سراغ پولی بروند که کاملا دور از نظارت خودشان باشد. من رمز ریال را می فهمم اما رمز ارز با سیستم و مکانیسم خاص خود که اساسا برای مبارزه با نظارت دولتی به وجود آمده با چه ترتیبی می خواهد توسط دولت اجرایی شود. در عمده نقاط دنیا استفاده از رمز ارز برای مبادلات کلان گسترده بود و گروه های غیردولتی عمدتا از آن استفاده می کردند تا از چشمان خزانه داری آمریکا دور بمانند. اما در ایران حدس من این است که این کار در سطحی بسیار محدود رخ می دهد.

خالقی در پایان نسبت به تحریم رمز ارز ها و خطرات آن برای ایران گفت: رمز ارز ها مطلقا تحریم پذیری ندارند. اگر تحریم به معنای مرسوم را بخواهیم درنظر بگیریم استفاده از رمز ارز تحریم را بیشتر نمی کند چون رمز ارز سلاح دولت ها را می گیرد. منطق رمز ارز ها مبارزه با پول دولتی است، اینکه دولت ها به راحتی از آن استفاده کنند و به عنوان جایگزین استفاده کنند چنین نیست. بنظر من شاید بخواهند یک تسهیل در فضا اقتصاد استفاده کنند و بخش کوچکی از تبادلات خود را با رمز ارز انجام دهند. این کار نیز بر شدت تحریم نخواهد افزود اما بعید است که سهم بزرگی از مبادلات تجاری دولتی را به خودش اختصاص دهد. در آمریکا و اتحادیه اروپا و چین بحث ارز های دیجیتال بانک مرکزی مطرح شده است و بنظرم ما در آینده از این موارد بیشتر خواهیم شنید چون پولی است که می تواند تمرکز دولت را به صورت جدی روی اقتصاد اعمال کند و به دلایل مختلف خیلی از کشور ها علاقه نشان می دهند. بنظر من حتما در آینده از آن بیشتر خواهیم شنید.