فارین پالسی: حوادث مصر "الجزیره" را به اوج برد و حوادث سوریه آن را به سقوط کشاند

درحالیکه جنگ داخلی در سوریه بین وفاداران به اسد و شورشیان ادامه دارد، جنگ دیگری در دنیای رسانه در حال شکل گیری است.

به گزارش سرویس ترجمه شفقنا، فارین پالسی نوشت: العربیه و الجزیره، دو شبکه ای که در حاشیه خلیج فارس واقع شده اند، به سوی مقابله با رژیم سوریه حرکت کرده اند اما به تحریف اخبار روی آوردند و برای حمایت از شورشیان سوری، استانداردهای ژورنالیستی خود را پایین آورده، اصول ابتدایی چک کردن حقایق را رها کرده و بر تماس هایی از سوی افراد ناشناس و ویدیوهای تایید نشده به جای گزارش های موثق تکیه کرده اند.

الجزیره و العربیه توسط اعضای خانواده های سلطنتی قطر و عربستان سعودی تاسیس شده اند و پوشش خبری آنها از سوریه منعکس کننده ی موضع موسسان آنهاست.

این دو شبکه بودجه عظیمی دارند. الجزیره با کمک 150 میلیون دلاری امیر قطر در سال 1996 تشکیل شد و هزینه ی سالانه شبکه های الجزیره در سال 2010 به 650 میلیون دلار رسید.

آمار و ارقام فوق در خصوص العربیه هم صدق پیدا می کند. این شبکه در سال 2003 با سرمایه گذاری اولیه 300 میلیون دلاری گروهی از سرمایه گذاران لبنانی و خلیج فارسی به رهبری ولید الابراهیم، فعال اقتصادی سعودی و برادر زن ملک فهد، آغاز به کار کرد.

آمار مربوط به بودجه عملیاتی سالانه این دو شبکه مشخص نیست اما احتمالا به بیش از صدها میلیون دلار می رسد. «الحره» که شبکه ی کوچتر نسبت به آنها به شمار می آید و از سوی آمریکا راه اندازی شده است، به  90 میلیون دلار برای ادامه کار در سال نیاز دارد.

پوشش خبری حواث سوریه منابع مالی این دو شبکه را زهکشی کرده است. تبلیغات ساعت پربیننده کاهش یافته یا لغو شده است. بدین گونه درآمدها کاهش یافته است.

این شبکه ها به جای پخش گزارش های دقیق و اصولی، بر مشاهدات شاهد عینی و ویدیوهای آپلود شده بر روی یوتیوب، تکیه می کنند.

برای بینندگان غیر عرب زبان،  نحوه ی پوشش اخبار سوریه در این شبکه ها مشابه «من گزارش می دهم» سی ان ان است که برنامه ی تعاملی روزنامه نگاری شهروندی است و در ماه به مدت نیم ساعت پخش می شود.

زمانی که این دو شبکه مستقیم در خصوص امور سوریه اظهار نظر می کنند، اشتباهات شورشیان را پنهان می کنند و بر روی اختلافات مذهبی تاکید می ورزند.

شاید بدترین عملکرد این دو شبکه در مورد حوادث سوریه زمانی باشد که این دو تریبونی در اختیار عدنان الارور روحانی تندروی سنی قرار دادند. او یکبار گفته  بود: سنی ها باید علویان سوریه را در چرخ گوشت، چرخ کنند و گوش آنها را به سگ ها بدهند.

در حالیکه العربیه به این شیخ به عنوان «نماد انقلاب» اشاره می کرد، الجزیره از او به عنوان «بزرگترین فعال مبارزه مسالمت آمیز علیه رژیم سوریه» یاد کرد.

درحالیکه نفع سیاسی الجزیره و العربیه از پوشش این اخبار زیاد است اما این دو شبکه به شدت ضعیف عمل کرده اند.

در اوایل جولای، ژنرال مناف طلاس، دوست نزدیک خانواده اسد و فرزند وزیر اسبق دفاع این کشور به فرانسه فرار کرد.

چندین هفته بعد، او سکوت خود را از طریق رسانه های سعودی شکست و برای سفر حج به عربستان رفت. او خود را به عنوان چهره ای متحد با رهبر مخالفان در تبعید سوریه معرفی کرد. البته تنها در دنیای فانتزی، سوری ها چنین فردی را قبول می کنند.

اما این سناریویی است که الجزیره و العربیه آن را جدی نمی گیرند و حتی از آن پشتبانی می کنند.

این دو شبکه به صورت گسترده فرار طلاس را پوشش دادند و پس از آنکه طلاس که هیچ قدرتی در هنگام فرار از سوریه نداشت، تصمیم به بیان سخنانش به صورت اختصاصی در رسانه های سعودی از جمله العربیه و الشرق الاوسط گرفت، آن را «ضربه ای سهمگین» به قدرت نظامی سوریه عنوان کردند.

در این شبکه ها،  به شرح اینکه چندین تن از اعضای خانواده طلاس با اسد مخالفند پرداخته شد اما به عموی او که اکنون معاون وزیر دفاع است اشاره نشد.

گزارش از درون سوریه خطرناک است. این کشور هم اکنون خطرناک ترین کشور برای خبرنگاران است. 19 روزنامه نگار از ماه نوامبر جان خود را از دست داده اند.

این دو شبکه از مساله مذکور به عنوان بهانه ای برای اجتناب از گزارش اخباری که روایت ترجیحی آنها را به چالش می کشد، استفاده می کنند.

برای مثال، در رسانه های دیگر مقالاتی منتشر شد که اعتبار «نظارت سوری برای حقوق بشر» متعلق  به مخالفان را زیر سوال برد، اما الجزیره و العربیه به این خبر نزدیک هم نشدند.

روزنامه های سراسر جهان همچنین بر روی حضور گروه های تروریستی از جمله القاعده در میان مخالفان اسد تمرکز کرده اند.

الجزیره و العربیه در مصالحه بر سر استاندارهای روزنامه نگاری در مورد سوریه تنها نیستند. رسانه های غربی از جمله گاردین فریب نویسنده ای را خوردند که ادعا می کرد دختری همجنس باز است اما پس از مدتی آشکار شد که او مردی آمریکایی است که در اسکاتلند زندگی می کند.

الجزیره در این قضایا، بیشترین ضرر را کرده است. ده ها میلیون بیننده عرب زبان در اوج  قیام های غربی این شبکه را دنبال می کردند اما الجزیره امروز  تنها به سایه ای از آنچه در سابق بوده، تبدیل شده است.

سرنوشت سوریه مستقیما بر آینده سیاسی دولت های سعودی و قطر تاثیر دارد. آنها به دلایل شخصی و استراتژیک به دنبال سقوط هستند.

پایان دوره ی اسد ماجرایی به شدت مهم است و نباید به دست رسانه هایی بیافتد که به دنبال پیشبرد منافع محدود خود هستند.