پیوست: تئوریهای توطئه مثل قطع یا خاموشکردن اینترنت همیشه جذاب هستند و متاسفانه گاهی باعث فریب مسئولان و مردم عادی میشوند. یکی از این تئوریها توانایی رئیسجمهور آمریکا برای کنترل اینترنت جهانی در هر لحظه است. آیا واقعا رئیسجمهور آمریکا میتواند اینترنت را قطع کند؟
در این مطلب این امکان را بررسی میکنیم که آیا میتوان اینترنت را توسط کیف سیاهی که همراه رئیسجمهور آمریکا حمل میشود، خاموش کرد یا خیر.
رئیسجمهور آمریکا اینترنت را قطع میکند؟
خیر، رئیس جمهور ایالات متحده صلاحیت (شامل اختیار و توانایی) خاموشکردن اینترنت را ندارد. اینترنت یک شبکه غیرمتمرکز از شبکهها است و خاموشکردن اینترنت مستلزم خاموشکردن تمام شبکههای تشکیلدهنده آن است، که این امری است که هیچ شخص یا سازمانی اختیار و توانایی انجام آن را ندارد. علاوه بر این، کمیسیون ارتباطات فدرال (FCC) مسئول تنظیم صنعت ارتباطات از راه دور، از جمله اینترنت است.
آیا قطع اینترنت جهانی امکانپذیر است؟
خاموشی جهانی اینترنت از نظر فنی امکانپذیر است، اما اجرای آن بسیار دشوار و احتمال وقوع آن بسیار کم است. اینترنت یک شبکه غیرمتمرکز از شبکهها است که متشکل از میلیونها دستگاه و شبکه به هم پیوسته است که توسط طیف متنوعی از نهادها از جمله دولتها، شرکتهای خصوصی و افراد اداره میشوند.
خاموش کردن اینترنت مستلزم خاموش کردن همه این شبکهها به طور همزمان است، که کار کوچک و سادهای نیست. علاوه بر این، احتمالاً مقاومت بینالمللی قابل توجهی در برابر چنین حرکتی وجود خواهد داشت، زیرا اینترنت به بخش اساسی جامعه مدرن تبدیل شده است و کسبوکارها، دولتها و افراد در سراسر جهان به آن متکی هستند. همچنین پیامدهای شدیدی بر اقتصاد، خدمات عمومی و حقوق بشر خواهد داشت.
چگونه میتوان اینترنت جهانی را قطع کرد؟
چند راه برای قطع اینترنت جهانی وجود دارد. توجه داشته باشید این راهها میتوانند اینترنت را مختل کنند، اما بسیار بعید است که منجر به قطع کامل اینترنت در سراسر جهان شود. هر یک از این رویدادها احتمالاً فقط باعث اختلال محلی یا منطقهای میشود، نه اینکه کل اینترنت را قطع کند.
آسیب به زیرساختهای فیزیکی
بلایایی مانند زلزله، سیل و آتشسوزی میتوانند به زیرساختهای فیزیکی که از اینترنت پشتیبانی میکند، مانند کابلهای زیر دریا، مراکز داده و سایر تجهیزات شبکه آسیب برساند، اما به صورت کلی اینترنت را قطع نمیکنند.
حملات سایبری
هکرها، آدمهای مریض و عوامل مخرب میتوانند حملات سایبری را روی زیرساختهای اینترنتی مهم مانند سرورهای DNS انجام دهند که ممکن است سیستم مسیریابی اینترنت را مختل کند.
حکومت
حکومتها میتوانند به طور بالقوه در داخل مرزهای خود اینترنت را قطع کنند، مثلا برخی کشورها در پاسخ به ناآرامیهای داخلی یا جلوگیری از انتشار اطلاعات اینترنت را قطع میکنند یا در آن حکومت نظامی برقرار میکنند.
درگیریهای بینالمللی
در صورت درگیری نظامی، کشورها ممکن است زیرساخت اینترنتی دشمن را هدف قرار دهند.
قطع برق
قطع گسترده برق میتواند اینترنت را مختل کند اگر باعث شود مراکز داده، تجهیزات شبکه و سایر زیرساختها خاموش شوند.
این راهها میتوانند اینترنت را مختل کنند، اما منجر به قطع کامل اینترنت در سراسر جهان نمیشوند. هر یک از این رویدادها احتمالاً فقط باعث اختلالات محلی یا منطقهای میشود، نه اینکه کل اینترنت را قطع کند.
آیا اینترنت جهانی کلید مرگ kill switch دارد؟
هیچ کلید مرگی برای اینترنت جهانی وجود ندارد. سازمانها و نهادهای متعددی وجود دارند که بخشهای مختلف اینترنت را اداره و نگهداری میکنند، اما هیچ سازمان یا دولتی به تنهایی این توانایی را ندارد که کل اینترنت را خاموش کند.
نزدیکترین مفهوم به کلید مرگ Kill Switch برای اینترنت، توانایی خاموشکردن یا مختلکردن زیرساختهای حیاتی است که از اینترنت پشتیبانی میکند، مانند کابلهای زیر دریا، مراکز داده و سرورهای DNS. با این حال، حتی در این مورد، خاموش کردن کامل اینترنت دشوار خواهد بود، زیرا چندین مسیر و پشتیبان برای عبور ترافیک اینترنت وجود دارد.
همچنین، برخی از کشورها قوانینی را اجرا کردهاند که به دولت آنها اجازه میدهد تحت شرایط خاصی اینترنت را در قلمرو خود قطع کنند. این هم به عنوان سوئیچ مرگ اینترنت شناخته میشود، اما این تنها بر یک کشور تأثیر میگذارد نه اینترنت جهانی. در برخی کشورها نیز شکلی از حکومت نظامی به معنی کنترل شدید ترافیک در موارد خاص اجرا میشود و اینترنت بهطور زمانبندی محدود یا قطع میشود که بازهم به معنی خاموشکردن اینترنت نیست و در حوزه دسترسی به اینترنت قرار میگیرد.
اینترنت به گونهای ساخته شده است که انعطافپذیر باشد و در برابر آسیبها و حملات مقاومت کند. حتی اگر برخی از بخشهای اینترنت قطع شوند، بخشهای باقیمانده همچنان میتوانند کار کنند.
چرا قطع فنی اینترنت امکانپذیر نیست
وقتی میگویم اینترنت یک شبکه غیرمتمرکز از شبکهها است، یعنی هر شبکه میتواند به طور مستقل عمل کند. این عدم تمرکز کنترل و زیرساخت، یعنی اینترنت در برابر خرابیها یا حملات به هر نقطه از زیرساختها مقاوم است. از نظر فنی، اینترنت از میلیونها دستگاه و شبکه بههم پیوسته از جمله سرورها، روترها، سوئیچها و سایر تجهیزات شبکه تشکیل شده است.
این دستگاهها و شبکهها با استفاده از پروتکل اینترنت (IP) که پروتکل استاندارد انتقال و دریافت دادهها در شبکه جهانی اینترنت هستند، با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند. پروتکل IP اجازه میدهد تا بستههای داده بین شبکههای مختلف بدون توجه به فناوریها و پروتکلهای مختلف توسط شبکههای جداگانه، مسیریابی شوند.
اینترنت همچنین بر یک سیستم سلسله مراتبی از آدرسهای IP متکی است. IP شناسههای عددی منحصربهفردی هستند که به هر دستگاه متصل به اینترنت اختصاص داده میشود. نشانیهای IP امکان مسیریابی بستههای داده بین شبکهها و دستگاههای مختلف و امکان ارتباط بین بخشهای اینترنت را فراهم میکند.
یکی دیگر از اجزای مهم اینترنت، پروتکل دروازه مرزی (BGP) است که برای هدایت ترافیک اینترنت بین شبکههای مختلف استفاده میشود. BGP باعث میشود اینترنت به عنوان یک شبکه غیرمتمرکز از شبکهها عمل کند و به شبکههای متعدد اجازه میدهد تا اطلاعات مربوط به در دسترس بودن مسیرها به مقصدهای خاص را مبادله کنند، به طوری که دادهها میتوانند به مقصد خود از طریق چندین شبکه هدایت شوند.
همه این موارد با هم کار میکنند تا یک شبکه جهانی را ایجاد کنند که ما آن را به نام اینترنت میشناسیم (پس منظور شبکه ملی نیست). ماهیت غیرمتمرکز اینترنت به انعطافپذیری و سازگاری بیشتر اجازه میدهد و همچنین عملکرد آن را در معرض خرابی یا اختلال در هر نقطه از زیرساخت بیمه میکند.
هفت کلید در دست هفت نفر
در یک جلسه که شبیه داستانهای علمی تخیلی بود در موسسه ICANN هفت زوج کلید به چهارده نفر از سراسر جهان داده شد تا با هم امنیت هسته وب را کنترل کنند.
در این جلسهای عجیب در سال ۲۰۱۴ افرادی با ترکیب متفاوتی از لهجهها مثل سوئدی، روسی، اسپانیایی و پرتغالی، کنار هم پیتزا خوردند و سرنوشت اینترنت را در دست گرفتند! اما این تمام ماجرا نیست. در این جلسه به هر نفر یک کلید داده شد که در کنار هم قرار گرفتن کلیدهای آنها با هم یک کلید اصلی ایجاد میکنند که به نوبه خود یکی از اقدامات امنیتی مرکزی در هسته وب را تحت تاثیر قرار خواهد داد. شایعات در مورد قدرت این کلیددارها زیاد است. اینکه آیا کلید آنها اینترنت را خاموش میکند؟ یا اگر کسی توانست کل سیستم را از بین ببرد، آیا میتوان دوباره آن را روشن کند؟ برای درک این جلسه باید مفهوم Key Signing Key را مرور کنیم.
Key Signing Key (KSK) چیست؟
برای توضیح این بخش ناگزیر از شرح فنی ماجرا هستیم که ترجمه آن به فارسی هم به پیچیدگی آن اضافه میکند. Root DNSSEC Key Signing Key (KSK) یک جفت کلید رمزنگاریشده است که برای امضای ناحیه ریشه (root zone) سیستم نام دامنه (DNS)، که پایه و اساس سیستم نامگذاری دامنهها در اینترنت است، استفاده میشود. DNS مسئول تبدیل نام دامنهها مانند www.peivast.com به آدرسهای IP است. آدرسهای IP شناسههای عددی مورد استفاده برای موقعیتیابی دستگاهها در اینترنت هستند که از چهار بخش تشکیل شدهاند. مثلا ۸.۸.۸.۸
ماجرای جلسه مرموز کلیددارها چیست؟
مراسم Root DNSSEC KSK (Key-signing Key) رویهای نسبتا امنیتی است که طی آن اطلاعات کلید عمومی ناحیه ریشه DNS برای سه ماه پس از آن امضا میشود. خود KSK کلیدی است که برای امضای مجموعه کلیدهای امضای منطقه (ZSK) استفاده میشود.
از سال ۲۰۱۶ منطقه ریشه DNS توسط ICANN نظارت میشود، که مدیریت منطقه ریشه DNS را به IANA (مرجع شمارههای اختصاص داده شده اینترنتی) واگذار کرد. IANA سازمانی است که بخش خصوصی Key Signing Key را قفل میکند.
موسسه ICANN یا Internet Corporation for Assigned Names and Numbers یک گروه چندجانبه و غیرانتفاعی است که مسئول هماهنگی نگهداری و رویههای چندین پایگاه داده مرتبط با فضاهای نام و فضاهای عددی اینترنت است تا از عملکرد پایدار و ایمن شبکه جهانی اینترنت اطمینان حاصل میکند.
از آنجایی که منطقه ریشه DNS هیچ منطقه والد (Parent) ندارد، مراسم Root DNSSEC KSK برای اطمینان از یکپارچگی و صحت اطلاعات منطقه ریشه DNS برگزار میشود. منطقه ریشه DNS حاوی اطلاعاتی در مورد نحوه پرسوجو از سرورهای نام دامنه سطح بالا (TLD) مانند comorg و و edu است که به کاربران اینترنت امکان دسترسی به نام دامنهها در همه TLDها را میدهد. بنابراین، اطمینان از عملکرد ایمن آن ضروری است. اگر این فرآیند انجام نشود ممکنه است بتوان یک نشانی جعلی را بهجای یک ادرس درست اینترنتی نشان داد. علاوه بر این، Verisign مسئول نگهداری از DNS root zone و تولید کلید امضای Root Zone است که در طی مراسم امضا میشود.
هفت کلید اینترنت را خاموش نمیکند
درست است که ICANN مسئول حفظ امنیت سیستم جهانی اینترنت ازشناسههای منحصربهفرد، مانند نامهای دامنه و آدرسهای IP است و به عنوان بخشی از این مسئولیت، ICANN کلید امضای کلید منطقه ریشه (KSK) را اجرا میکند با این حال، این درست نیست که بگوییم اینترنت دارای هفت کلید است که توسط ICANN کنترل میشود یا اینکه ICANN کل اینترنت را کنترل میکند. KSK تنها یکی از انبوه اجزای فنی است که زیرساخت اینترنت را تشکیل میدهد و تنها یکی از جنبههای نقش ICANN در حفظ ثبات و امنیت اینترنت است.
همچنین ذکر این نکته مهم است که KSK بخشی از یک سیستم بزرگتر از کلیدها و پروتکلهای رمزنگاری است که با هم کار میکنند تا زیرساختهای اینترنت را ایمن کنند. سازمانها و افراد زیادی از جمله دولتها، شرکتهای خصوصی و فنی در حفظ این سیستم نقش دارند.
ضمن اینکه Root Zone Key Signing Key با اینکه یکی از جنبههای مهم پایداری امنیت در اینترنت است، اما کلید خاموش کردن اینترنت نیست و کل اینترنت را هم کنترل نمیکند. اینترنت یک شبکه پیچیده از شبکهها است و امنیت آن متکی به بسیاری از اجزا و پروتکلهای مختلف است که با هم کار میکنند تا از ثبات و یکپارچگی آن اطمینان حاصل کنند.
مهمترین تئوریهای توطئه در مورد اینترنت
تئوریهای توطئه زیادی در رابطه با اینترنت وجود دارد که برخی از محبوبترین آنها شامل موارد زیر هستند:
اینترنت ابزاری برای نظارت دولتی است:
برخی از نظریه پردازان توطئه معتقدند که اینترنت ابزاری برای جاسوسی دولتها از شهروندان است و تمامی فعالیتهای آنلاین توسط سازمانهای دولتی رصد و ثبت میشود.
اینترنت ابزاری برای کنترل ذهن است
برخی از نظریه پردازان توطئه معتقدند که از اینترنت برای دستکاری و کنترل افکار و رفتار افراد از طریق استفاده از پیامهای زیرآگهی و سایر تکنیکها استفاده میشود.
اینترنت توسط یک گروه مخفی کنترل میشود
برخی از نظریه پردازان توطئه معتقدند که گروه کوچکی از افراد یا سازمانهای قدرتمند اینترنت را کنترل میکنند و از آن برای پیشبرد برنامههای خود استفاده میکنند.
اینترنت ابزاری برای کنترل بر بشریت است
برخی از نظریه پردازان توطئه بر این باورند که اینترنت ابزاری برای هوش مصنوعی برای کسب قدرت و کنترل بر انسانها است.
اینترنت ابزاری برای نظم نوین جهانی است
برخی از نظریه پردازان توطئه بر این باورند که اینترنت ابزاری است برای گروهی مخفی از نخبگان جهانی برای ایجاد نظم نوین جهانی، جایی که آنها همه جنبههای جامعه و حکومت را کنترل میکنند.
اینترنت ابزاری است که بشریت برای بشریت ساخته است و میتوان از آن برای اهداف خوب و بد استفاده کرد، اما خود اینترنت برنامه و ارادهای ندارد. مهم این است که چه کسانی، چگونه و با چه هدفی از اینترنت استفاده میکنند، اما به طور قطع یک نفر نمیتواند در مورد قطع کردن اینترنت تصمیمگیری کند.