سیل هم آمد اما حال تالاب‌های ایران همچنان وخیم است

تسنیم: برخلاف این تصور که جاری شدن سیل در بسیاری از استان‌های کشور تأثیر زیادی بر آبگیری سدها و تالاب‌ها داشته است، شواهد نشان می‌دهد که مخزن سدها به شکل ناچیزی پر شده و آبگیری تالاب‌ها نیز جزئی بوده که همان مقدار نیز به دلیل گرمای شدید تبخیر شده است.

طی 2 هفته اخیر بارش شدید باران و جاری شدن سیل در بسیاری از استان‌های کشور به دنبال پدیده مانسون این تصور را به وجود آورد که علی‌رغم وارد شدن خسارات شدید به اموال مردم، زیرساخت‌های شهری و از دست رفتن تعداد زیادی از هم‌وطنان، این سیلاب عظیم دست‌کم باعث افزایش ذخیره سدها در شرایط خشکسالی و همچنین آبگیری تالاب‌های کشور شده باشد، اما متأسفانه شرایط برخلاف این تصورات پیش رفت.

با وجود بارندگی شدید به نظر می‌رسد که جاری شدن سیلاب‌ها در مسیر حوضه‌های آبریز نبوده و تأثیری بر افزایش ذخایر سدها نداشته است به طوری که تنها 200 میلیون متر مکعب وارد سدها شده است و به عنوان مثال بارش‌ها و سیلاب‌های اخیر در تهران مقدار 10 میلیون متر مکعب آب، معادل با مصرف آب 3 روز این شهر را وارد سدهای تأمین کننده آب شهر تهران کرده است. جدای از این موضوع، وارد شدن حجم زیاد گل و لای باعث آسیب به سدها نیز شده است.

علاوه بر سدها؛ بارش‌های اخیر و جاری شدن سیلاب‌ها نیز دوای درد تالاب‌های ایران نبود و حال تالاب‌ها همچنان وخیم است. با وجود بارش‌های چند روزه و با شدت زیاد آبگیری در تالاب‌های کشور بسیار ناچیز بوده به شکلی که تالاب هامون همچنان خشک است، تالاب هورالعظیم در انتظار خشکی کامل در اواخر تابستان و فصل پاییز است و آبگیری در تالاب‌هایی از جمله تالاب گاوخونی، حله، دریاچه نمک قم و ...، تنها سطح آن‌ها را تا حدودی مرطوب کرده که همین مقدار نیز بر اثر شدت آفتاب و گرمای زیاد به زودی تبخیر خواهد شد.

با توجه به موارد مذکور به نظر می‌رسد که بارش‌های اخیر تنها تأثیر محدودی در کاهش تراز آب‌خوان‌ها داشته و اثرات مطلوب آن تنها به این مورد محدود شده است. در نتیجه نباید به بارش‌های اخیر دلخوش کرد و آن را راهکار خروج از بحران آب دانست. کشور ما همچنان در شرایط خشکسالی و بحران آبی به سر می‌برد و خروج از این بحران نیازمند برنامه‌ریزی برای حداکثر استفاده از بارش‌ها، کاهش مصارف آب به‌ویژه در بخش کشاورزی و کاهش بارگذاری‌های بی‌ضابطه در حوضه‌های آبریز مختلف است.