پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : آنخال وورا در فارین پالیسی نوشت: در آستانه سفر جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده به اسرائیل و عربستان سعودی در ماه جاری، ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن گفت "یکی از اولین افرادی خواهد بود که ناتو در خاورمیانه را تایید می‌کند. " ایده ناتو در خاورمیانه - یک اتحاد نظامی شبیه به ناتو در میان پیکربندی‌های مختلف دولت‌های منطقه - در دولت ترامپ مطرح شد، اما تاکنون محقق نشده است.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: با توجه به بی‌اعتمادی عمیق پادشاهان و مستبدان منطقه به یکدیگر، به ویژه در مسائل امنیتی و اشتراک اطلاعات، تصور چنین ساختاری دور از ذهن است. مارتین ایندیک، سفیر سابق ایالات متحده در اسرائیل و دستیار وزیر امور خارجه در امور خاور نزدیک، می‌گوید چنین اتحادی ممکن است مستلزم "تعهد مشابه ماده ۵ از سوی ایالات متحده" باشد. این اصل که همه اعضای ناتو باید حمله به یکی را به عنوان حمله به همه تلقی کنند، اما "کنگره هرگز با چنین معاهده‌ای موافقت نخواهد کرد. ".
اما در حالی که ایجاد ناتو در خاورمیانه دور از ذهن است، اظهارات عبدالله نشان دهنده خوش بینی به سفر بایدن بود. شاید حداقل یک طرح ادغام دفاع هوایی منطقه‌ای میان کشور‌های خلیج فارس و اسرائیل را به همراه داشته باشد. اگرچه حتی آن هدف کوچکتر - که با توجه به همکاری‌های دفاعی اخیر تحت حمایت ایالات متحده در منطقه قابل دستیابی به نظر می‌رسید - محقق نشد. تا حد زیادی به این دلیل است که رهبران عرب در همکاری آشکار با اسرائیل برای ایجاد جبهه‌ای نظامی علیه ایران، محتاط هستند.
گسترش نفوذ ایران در منطقه از طریق شبه‌نظامیان در لبنان، سوریه، عراق و یمن، برخی از کشور‌های عربی را به شدت متاثر کرده است، به طوری که آن‌ها اسرائیل را، دشمنی تاریخی با قابلیت‌های نظامی برتر، به عنوان یک متحد دفاعی بالقوه می‌بینند. بنابراین، استراتژی دولت بایدن تشویق همکاری دفاعی میان متحدان ایالات متحده - از جمله بحرین، مصر، اسرائیل، اردن، امارات متحده عربی و عربستان سعودی- و در عین حال تلاش برای احیای توافق هسته‌ای ایران بوده است.
اگرچه ایده‌های مشابهی در گذشته در زمان چندین رئیس جمهور ایالات متحده مورد بحث قرار گرفته است، چشم انداز تشکیل یک گروه پدافند هوایی در سال‌های اخیر با توجه به حملات پهپادی بیشتر توسط نیرو‌های نیابتی ایران به شهر‌ها و تاسیسات نفتی عربستان و امارات و همچنین پایگاه‌ها و نیرو‌های آمریکایی در منطقه شتاب بیشتری گرفته است. این پهپاد‌ها کوچک و رهگیری آن‌ها سخت است، بنابراین طبیعی است که همکاری دفاعی به طور فزاینده‌ای مورد توجه قرار گیرد.
نیویورک تایمز در این ماه گزارش داد که در واقع، همکاری دفاعی برای مقابله با تهدید پهپاد‌های ایرانی در حال انجام است. در مارس ۲۰۲۱، اسرائیل با کمک یک کشور عرب - احتمالاً اردن - حمله هواپیما‌های بدون سرنشین ایران را خنثی کرد، زمانی که جت‌های اسرائیلی اجازه یافتند از فضای هوایی کشور‌های عربی برای سرنگونی پهپاد‌ها استفاده کنند.
همکاری‌های دفاعی گسترده‌تر نیز در حال افزایش است. یک سال پس از عادی سازی روابط اسرائیل با امارات و بحرین در توافق ابراهیم در سال ۲۰۲۰، هر سه دولت و ایالات متحده اولین رزمایش دریایی مشترک خود را برگزار کردند. در فوریه امسال، اسرائیل برای اولین بار در رزمایش دریایی به رهبری ایالات متحده با عربستان سعودی و عمان شرکت کرد. بلافاصله پس از آن، یک مقام ارشد نیرو‌های دفاعی اسرائیل به بحرین اعزام شد - اولین بار که یک افسر اسرائیلی در یک کشور عربی مستقر می‌شود. به گزارش وال استریت ژورنال، سپس، در ماه مارس، مقامات نظامی بحرین، مصر، اردن، عربستان سعودی، امارات و اسرائیل به صورت مخفیانه در مصر گرد هم آمدند تا درباره یک اتحاد دفاع هوایی بالقوه بحث کنند.
سپس تنها چند روز قبل از سفر بایدن، بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل گفت که اسرائیل در آنچه او ائتلاف دفاع هوایی خاورمیانه، یک گروه دفاع هوایی منطقه‌ای به رهبری ایالات متحده نامید، به کشور‌های دیگری پیوسته که او نامی از آن‌ها نبرد. به گفته گانتز، کشور‌های عضو، اطلاعات مربوط به موشک‌ها و پهپاد‌های ایرانی را به اشتراک می‌گذارند تا به یکدیگر در مورد حملات هشدار دهند. انتظارات زیاد بود که اعلام همکاری دفاعی در جریان سفر بایدن انجام شود.
اما تمام صحبت‌ها در طول بازدید کم بود. در بیانیه مشترک پس از نشست بایدن با کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس در ریاض آمده است که اعضای شورای همکاری خلیج فارس و واشنگتن «قابلیت‌های بازدارندگی مشترک» را افزایش خواهند داد، اما اشاره‌ای به سازوکار دفاع هوایی منطقه‌ای از جمله اسرائیل نشده است. همانطور که لازار برمن در تایمز اسرائیل به درستی اشاره کرد، «ائتلاف امنیتی منطقه‌ای علیه ایران که بسیار مورد بحث قرار گرفته ظاهرا بسیار کمتر از انتظار اسرائیل، پیشرفته داشته. اشاره به این چارچوب در طول این دیدار بسیار مبهم بود و با ناتوی خاورمیانه بسیار فاصله داشت.
چندین تحلیلگر به فارین پالیسی گفتند که ایالات متحده و اسرائیل تمایل کشور‌های عرب را برای وارد شدن به یک اتحاد دفاعی با اسرائیل پیش از حل و فصل مناقشه فلسطین، بیش از حد واقعیت ارزیابی کرده بودند. یاسمین فاروک، محقق غیرمقیم در برنامه خاورمیانه در مؤسسه موقوفه کارنگی گفت: «کشور‌های خلیج [فارس] به یکدیگر اعتماد ندارند و به همین دلیل است که چنین ائتلاف‌های دفاعی با وجود تلاش‌های ایالات متحده در گذشته محقق نشده است».
اما اکنون، فاروق گفت: «موضوع پیچیده‌تر شده است، زیرا ایالات متحده اسرائیل را به این ترکیب اضافه کرده است.... اکثر کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس از اینکه علناً بخشی از اتحاد با اسرائیل باشند راحت نیستند. چندین مقام سعودی به من گفته‌اند که با آن موافق نیستند.»
کشور‌هایی که در حوزه نفوذ ایران قرار دارند به سختی با اسرائیل وارد ائتلاف می‌شوند - خواه این اتحاد دفاع هوایی باشد یا چیزی جامع تر. پارلمان عراق در ماه می‌قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن عادی سازی روابط با اسرائیل غیرقانونی است. بغداد میزبان مذاکرات نزدیکی بین عربستان سعودی و ایران بوده و می‌خواهد به عنوان یک صلح طلب در منطقه ظاهر شود. قطر در زمان محاصره عربستان از سوی ایران حمایت می‌شد و یک میدان گازی مشترک با ایران دارد، که پیوستن دوحه به هر ائتلاف دفاعی را که تهران را هدف قرار دهد غیرممکن می‌کند. لبنان که محل حضور حزب‌الله، مؤثرترین حامی ایران است، رسماً در درگیری‌های منطقه‌ای بی‌طرفی را اتخاذ کرده است (موضعی که حزب‌الله با آن مخالف است).
اما حتی امارات متحده عربی، کشور عربی که پیشروی عادی سازی با اسرائیل بر اساس توافقات ابراهیم بود، در مورد ورود به یک ائتلاف دفاعی چندجانبه علیه ایران محتاط بوده است. اگرچه این کشور در توسعه سامانه‌های ضد پهپاد با اسرائیل همکاری کرده است، اما به نظر می‌رسد که به دلیل ترس از پیامد‌های اقتصادی، سیاست‌های دوگانه را در مورد ایران دنبال می‌کند، زیرا حملات نیرو‌های نیابتی به شهر‌های این کشور قبلاً به شهرت امن بودن این کشور، آسیب رسانده است. انور قرقاش، مشاور ارشد رئیس امارات، می‌گوید این کشور بخشی از هیچ ائتلاف دفاعی نخواهد شد «که هدف از آن رویارویی باشد». قرقاش گفت ناتو در خاورمیانه یک مفهوم "تئوریک" بوده است.
ایندیک می‌گوید دولت عربستان سعودی نیز نگران است که به عنوان همکار اسرائیل دیده شود، اگرچه پشت در‌های بسته اغلب تمایل خود را برای بهبود روابط ابراز کرده است. ریاض به پوششی در مورد مسئله فلسطین نیاز دارد. ایندیک گفت: در حال حاضر فضای زیادی برای چنین همکاری وجود ندارد، اما شاید بعد از انتخابات اسرائیل اوضاع تغییر کند.
اگرچه سیستم دفاعی یکپارچه مورد حمایت ایالات متحده بین کشور‌های عربی و اسرائیل هنوز اعلام نشده است، با این حال ایندیک معتقد است که "کار‌ها در مسیر درستی حرکت می‌کنند. " به گفته ایندیک و کارشناسان دیگر، سیستم دفاع هوایی یکپارچه با ایالات متحده هنوز بخشی از یک گفتگوی فعال است، اما اینکه یک اتحاد منسجم و عمومی شکل بگیرد بستگی به این دارد که آیا ایران از تلاش‌های اخیر عربستان سعودی و امارات برای اصلاح روابط را بپذیرد یا آن را کنار بگذارد.
در حال حاضر، کشور‌های حاشیه خلیج فارس مایلند عقب نشسته و اجازه دهند اسرائیل تلاش کند تا برنامه هسته‌ای ایران و توانایی‌های تولید پهپاد را از طریق جنگ پنهان تضعیف کند. همانطور که جرمی بنی، متخصص دفاع خاورمیانه در شرکت اطلاعاتی جهانی جینز، گفت: «برای کشور‌های عربی، جاسوسی، حملات سایبری و ترور اسرائیل ممکن است بهترین راه برای به تعویق انداختن درگیری واقعی با ایران باشد.»