همشهری: در چند روز گذشته خبری به نقل از دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با این عنوان که فروش مانتوهای جلوباز و با قد کوتاه ممنوع است در رسانه‌های مختلف بازنشر شد. البته که قانون ممنوعیت فروش مانتوی جلوباز قانون تازه‌ای نیست. این ماجرا ما را بر آن داشت تا سراغ رییس اتحادیه پوشاک برویم و بپرسیم در این بی سر و سامانی مانتوها، نقش اتحادیه پوشاک در این میان چیست؟ آیا نظارت هست؟ اگر هست چرا وضعیت هر روز بدتر و بدتر می‌شود؟
برای گفت‌وگو بهانه دیگری هم پیدا می‌کنیم وقتی لابه‌لای تبلیغات فضای مجازی آگهی با عنوان اولین نمایشگاه تخصصی مد و لباس و هنرهای سنتی ایرانی توجهمان را جلب می‌کند. از تاریخ برگزاری‌اش چند روزی می‌گذرد اما نشانی پیج برگزار کننده ایونت یا همان نمایشگاه را از پایین برگه تبلیغ نمایشگاه برمی‌دارم تا ببینم در این نمایشگاه چه گذشته. چند پست آْخر را زیر و رو می‌کنم. اگر برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی را نقطه عطفی در هر صنعتی بدانیم باید گفت این نمایشگاه به ظاهر تخصصی در حوزه مد و لباس نه تنها حرفی برای گفتن نداشت که فقط یک عنوان نان و آب‌دار داشت تا پای آدم‌های پولدار و بلاگرهای اینستاگرام را به نمایشگاه باز کند و همان مانتوهای نامتعارف موجود در بازار و حتی چند پله بدتر را با قیمت‌های بالاتر به خریداران قالب کند. قطعاً این اولین بار نیست که به نام نمایشگاه تخصصی مانتو یا همان ایونت، یک بازار مکاره راه می‌افتد برای تزریق مدهای جدید مانتو در بازار.
گفت‌وگوی ما با «ابوالقاسم شیرازی»؛ مسئول اتحادیه پوشاک با حاشیه ها و چالش‌های بسیاری همراه بود. از ماجرای مزون‌های خاص برای مشتری‌های خاص تا بررسی اوضاع نامناسب مراکز عمده پخش مانتو که دست به دست هم داده تا امروز فروشگاه‌ها با مانتوهای جلوباز قبضه شود. گفت‌وگوی ما با رییس اتحادیه پوشاک از ماجرای نمایشگاه پرحاشیه یا همان ایونت‌ها آغاز می‌شود.
ماجرای ایونت‌ها یا نمایشگاه‌های تخصصی مد و لباس چیست؟ نگاهی گذرا به این ایونت‌ها نشان می‌دهد که هیچ رد و نشانی از ترویج پوشش اسلامی و ارائه مدل‌های به روز و مطابق با ارزش‌های اسلامی دراین نمایشگاه‌ها وجود ندارد و اتفاقاً بسیاری از مدل‌های عجیب و ناهنجار مانتوهای موجود در بازار از همین نمایشگاه‌ها بیرون می‌آید. نقش اتحادیه پوشاک در این میان چیست؟ چرا به چنین نمایشگاه‌هایی مجوز داده می‌شود یا اگر مجوز داده می‌شود چرا نظارتی بر چگونگی برگزاری آن و محصولات ارائه شده وجود ندارد؟
اتفاقاً این مشکل بزرگی است که در کنار همه معضلات حوزه پوشش بانوان به تازگی مزید بر علت شده است. مجوز این ایونت‌ها را کارگروه مد و لباس وزارت ارشاد می‌دهد و به جای اینکه در این جشنواره‌ها مدل‌های ایرانی و اسلامی به نمایش گذاشته شود و از تولیدکنندگان برای بازدید دعوت کنند، تبدیل به بازار مکاره می‌شود. صاحب امتیاز و کسی که مجوز را از کارگروه مد و لباس وزارت ارشاد دریافت کرده، فضاهای کوچک به اندازه قرار دادن یک رگال را با قیمت‌های نجومی به متقاضیان اجاره می‌دهد و در تمام مدت به جای ارائه طرح‌ها و مدل‌های متناسب با پوشش ایرانی اسلامی به تولیدکنندگان، شروع به خرده فروشی و دعوت از عموم مردم می‌کند. در حالی که تولیدکنندگان باید به این نمایشگاه‌ها بروند. شما یک بار به این ایونت‌ها بروید و ته ماجرا را دربیاورید. ما چندین سال است که داریم جشنواره برگزار می‌کنیم اما آیا تغییری در وضعیت لباس کشور ایجاد شده است؟ خیر.
گاهی برای اجاره یک رگال ۵ میلیون تومان پرداخت می‌شود. متاسفانه این ایونت‌ها که هیچ نظارتی بر آنها نیست، در کنار مشکلات و معضلات دیگری که ما در حوزه پوشش بانوان داریم، مسائل و مشکلات بسیاری را به وجود آوردند.
به نکته مهمی اشاره کردید. در حال حاضر موضوع پوشش بانوان و ناهنجاری‌هایی که در این حوزه وجود دارد، به یکی از چالش‌های مهم تبدیل شده؛ قبول کنید جزیره‌ای عمل کردن اتحادیه پوشاک و کارگروه مد و لباس وزارت ارشاد نقش مهمی در ایجاد این وضعیت دارد؟
همیشه سعی ما به تعامل با کارگروه مد و لباس وزارت ارشاد بوده اما این موضوع و انتظاراتی که از این کارگروه وجود داشت محقق نشده است. اصلاً یکی از دلایل وضعیت امروز مانتوی بانوان، ساماندهی نشدن طراحان لباس از ۱۰ سال قبل تا به امروز است. ببینید بی‌توجهی به این افراد و ساماندهی نشدن آنها مشکلات بسیاری را به وجود آورد. بی‌توجهی چطور بود؟ طراحان لباس، هر کدام تحصیل‌کرده این حوزه بودند و سابقه داشتند. آنها لباس و مانتو طراحی می‌کردند، طرح‌هایشان خریداری نداشت و توجهی به آنها نمی‌شد. بسیاری از آنها بلاتکلیف مانده بودند و تعداد قابل توجهی تحت تأثیر این بی‌اقبالی مزون زدند، تولید کننده شدند و به صورت غیرمجاز فعالیتشان را ادامه دادند. طراحان مزون‌دار هیچ مجوزی از اتحادیه نگرفتند.
بعد از این چه اتفاقی افتاد؟ الان طراحان لباس در چه وضعیتی هستند؟
نکته غم‌انگیز ماجرا اینجاست که شبکه‌های سازماندهی شده با چند واسطه، طراحان لباس را به کار می‌گیرند. به آنها پول خوبی می‌دهند تا مانتوهای جدید را طراحی کنند؛ مد جدید مانتوها اینطوری وارد بازار می‌شود. این مانتوها دوخته می‌شود و از طریق مزون‌های زیرزمینی و فضای مجازی و بدون مجوز کم‌کم وارد بازار می‌شود. اینکه می‌بینید هر چند وقت یک بار یک مد جدید مانتو وارد بازار می‌شود از همین جا آب می‌خورد. مانتوهای جلوباز با همین پشت پرده و رویکرد کم‌کم وارد شد. طراحان طرح‌های مانتو را سفارشی می‌زنند و همه آنها با فکر و ایده دوخته می‌شود. ما نتوانستیم طراحان داخلی‌مان را تقویت کنیم و آنها را به تولیدکننده وصل کنیم. اصلا تعداد خیلی کمی از تولیدکننده‌های ما با طراحان در ارتباط هستند. بیشتر آنها از فضای مجازی طرح و ایده می‌گیرند.
خوب در این میان نقش اتحادیه پوشاک چیست؟ شما خودتان می گویید منشأ ورود مانتوهای نامتعارف به بازار را پیدا کردید، چه راهکاری برای شناسایی مزون‌های غیر مجاز و مقابله با آنها انجام داده‌اید؟
ببینید. برای مقابله با این پدیده همه نهادهای بازدارنده باید وارد میدان شوند. وزارت ارشاد باید پای کار باشد. شناسایی این مزون‌ها کار راحتی نیست. ما خیلی وقت‌ها اتفاقی متوجه وجود یک مزون بدون مجوز می‌شویم. مثلاً ممکن است مانتوی مزونی که یک خریدار به قیمت ۵ میلیون تومان تهیه کرده ایراد پیدا کرده باشد، طرف به اتحادیه شکایت کند و آن وقت است که دست یک مزون بدون مجوز رو می‌شود و اتحادیه متوجه وجود چنین مزون غیرمجازی می‌شود.
ما همه تلاش خودمان را می‌کنیم اما دست تنها هستیم. مثلاً آن زمان که خیلی فضای مجازی رونق نداشت، من بازرسان اتحادیه را به دکه‌های روزنامه فروشی شمال شهر می‌فرستادم تا بروشورهای تبلیغاتی مزون‌های غیرمجاز را که لابه لای مجله‌های مد قرار داشت جمع آوری کنند. با این روش تعدادی از مزون‌ها را شناسایی کردیم. حالا که فضای مجازی به عرصه اصلی تبلیغ مزون‌ها و ارائه مدهای جدید مانتو تبدیل شده تیم رصد فضای مجازی داریم برای شناسایی مزون‌های لاکچری زیرزمینی و بدون مجوز. جالب است که ورود به مزون‌هایی که منبع اصلی تولید مدهای وارداتی هستند کار راحتی نیست. اصلاً ورود به مزون‌ها برای عموم مردم آزاد نیست، باید معرف داشته باشی و گردانندگان مزون به شرط تأیید معرف اجازه ورود را به شما می‌دهند. اتحادیه پوشاک عامل بازدارنده نیست. بعد از اینکه مزون هارا از راه‌های مختلف شناسایی کردیم، هماهنگی‌ها را با اداره اماکن انجام می‌دهیم و آنها را پلمپ می‌کنیم.
آقای ابوالقاسمی از ریشه یابی ورود مانتوهای نامتعارف که بگذریم نیاز به گفتن ندارد که فروشگاه‌های عرضه مانتو با مانتوهای جلوباز قبضه شده است. اوضاع هر روز بدتر از دیروز می‌شود. اصلاً اتحادیه پوشاک نظارتی بر عرضه مانتوها در واحدهای صنفی دارد؟
بله. ما هفته‌ای سه روز با اداره اماکن به صورت مشترک طرح برگزار می‌کنیم. بیش از ۳۰ تیم بازرسی داریم که این تیم‌ها به صورت منظم یه فروشگاه‌های عرضه مانتو سرکشی می‌کنند. موارد تخلف صورت جلسه می‌شود واخطار کتبی به مغازه دار می‌دهیم و در صورت تکرار تخلف مغازه پلمپ می‌شود.
قاعده بازرسی شما چیست؟ یعنی چه مواردی از نظر بازرس اتحادیه پوشاک تخلف تلقی می‌شود؟
فروش مانتوهای جلوباز در فروشگاه‌ها ممنوع است. مانتوها یا باید دکمه داشته باشند یا زیپ یا قزن. فروشنده‌های خانم باید پوشش متعارف داشته باشند. فروش شلوار پاره هم ممنوع است.
چند واحد صنفی فروش مانتو داریم؟ اینطور که شما می‌گویید همه واحدهای صنفی باید پلمب شود، چون این روزها اگردر یک فروشگاه مانتوی جلوباز نبینی باید تعجب کنی!
ما بیش از دو هزار واحد صنفی فروش مانتو داریم و روزی نیست که واحدهای صنفی اخطار نگیرند. مرحله اول اخطار شفاهی است، بعد از تکرار تخلف، اخطار کتبی داده می‌شود و در مرحله آخر هم واحد صنفی پلمپ می‌شود.
فکر نمی‌کنید پلمب واحدهای صنفی فروش مانتو کار بیهوده‌ای باشد و مثل یک دور باطل است؟ واحد صنفی مانتویی را می‌فروشد که توسط تولید کننده تولید می‌شود. آب از سرچشمه گل آلود است. به نظر می‌رسد نظارت‌های اتحادیه پوشاک باید از یک پله عقب‌تر یعنی از نظارت بر تولید کننده‌ها آغاز شود!
ببینید ما هر سال سعی می‌کنیم نظارت را از مرحله‌ای شروع کنیم که مانتوها تولید می‌شود.مثلا طراحی مانتوهایی که قرار است پاییز به بازار عرضه شود در تابستان شروع می‌شود. منتهی آنقدر این شبکه‌های تولید گسترده هستند که گاهی ما از آنها عقب می‌مانیم. گذشته از مزون‌های زیرزمینی و لاکچری و بدون مجوز که در موردش صحبت کردیم، شما ببینید طرف، زیرزمین یا پارکینگ خانه مسکونی‌اش را تبدیل به کارگاه تولید مانتو کرده است و هیچ مجوزی هم از اتحادیه ندارد. خوب دسترسی به این کارگاه‌ها سخت است.البته ما هم روش‌های خودمان را داریم. مثلاً تیم‌های رصد فضای مجازی ما بررسی انجام می‌دهند و می‌بینند که امسال قرار است چه مدی وارد بازار شود،سراغ تولید کنندگان می رویم و اجازه تولید مانتوهای نامتعارف را تا جایی که بتوانیم می‌گیریم.
در گزارش‌های میدانی که از مغازه‌های فروش مانتو داشتیم بسیاری از صاحبان واحدهای صنفی به ما خرده گرفتند که چرا سراغ فروشنده‌های مانتو می‌آیید و در صحبت‌هایشان از وضعیت بد کوچه رضوی که مرکز تولید و پخش عمده مانتو به شهرهای مختلف کشور است گلایه کردند. اطلاعات به دست آمده ما نشان می‌دهد که جو فرهنگی حاکم بر کوچه رضوی نامناسب است، از فروش عمده مانتوهای نامتعارف گرفته تا پوشش ناهنجار و رفتار نامناسب فروشنده‌ها. تا جایی که عنوان مانکن سیار را در مورد این افراد به کار بردند. اتحادیه پوشاک در این خصوص چه تدبیری دارد؟
اتفاقا بعد از انتشار گزارش شما و گزارش‌های دیگری که از موارد تخلف در کوچه رضوی به دست ما رسیده بود، هفته قبل همراه با اداره اماکن و نیروی انتظامی طرح مشترکی را در این محدوده اجرا کردیم و یک‌سوم فروشگاه های متخلف در کوچه رضوی پلمپ شدند.
شما از اخطار و پلمب و تیم‌های بازرسی می‌گویید اما در عمل می‌بینیم که اوضاع روزبه‌روز بدتر می‌شود. چه باید کنیم؟ تکلیف چیست؟
ببینید موضوع مانتوهای جلوباز فراتر از آن چیزی است که تصور می‌کنید. کارگروه مد و لباس وزارت ارشاد پای اصلی این ماجراست. سیاست‌گذاری بر عهده کارگروه مد و لباس است. اتحادیه پوشاک پروانه می‌دهد و با کمک اداره اماکن نظارت می‌کند اما این کارگروه است که برای طراحی لباس و مانتوی اسلامی و برای ساماندهی طراحان هر سال بودجه می گیرد. برای بهبود اوضاع پوشاک بانوان همه باید دست به دست هم دهند و وارد میدان شوند. یک دست صدا ندارد.