نتانیاهو رفت اما نتانیاهوئیسم ماند

 فارین پالیسی نوشت: زمانی در اواسط تا اواخر دهه 1980 بنیامین نتانیاهو در همه جا در تلویزیون آمریکا حضور داشت. در آن زمان، او به عنوان نماینده دائمی اسرائیل در سازمان ملل متحد خدمت می کرد، اما به نظر می رسید بیشتر به دنبال جلب توجه آمریکایی ها بود و نه جامعه جهانی. البته او در این کار خیلی خوب عمل می کرد. نتانیاهو پرونده اسرائیل را به صورت منحصر به فردی به مردم آمریکا ارائه داد. اینکه او از وقتی در منطقه فیلادلفیا زندگی می کرد، انگلیسی را بی عیب و نقص صحبت می کرد، به او در موفقیتش کمک کرد. همچنین نتانیاهو مدرک خود را از انستیتوی فناوری ماساچوست دریافت کرد و آگاهی فرهنگی عالی ای داشت. وی برادر سرهنگ دوم یوناتان نتانیاهو است که در تاریخ 4 ژوئیه 1976 میلادی در جریان عملیات انتبه که به منظور آزادسازی مسافران هواپیمای فرانسوی از دست فلسطینی ها صورت گرفت، کشته شد. همچنین نتانیاهو فرد خوش قیافه ای است و همه ی این موارد بر محبوبیتش تأثیر گذار بوده است.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: او ممکن است محبوبیتش را در بین طرفدارانش در اسرائیل حفظ کرده باشد، اما از میزان محبوبیت او در ورای مرزها و در واشنگتن کاسته شده است. در زمان ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش، نتانیاهو که در آن زمان معاون وزیر خارجه اسرائیل بود مدعی شد که سیاست واشنگتن در مقابل اسرائیل بر اساس "تحریف و دروغ" است. به همین دلیل، جیمز بیکر، وزیر امور خارجه آمریکا با او برخورد کرد. هنگامی که در سال 1996 به عنوان نخست وزیر انتخاب شد، نتانیاهو اقدامات زیادی را برای توهین به رئیس جمهور بیل کلینتون انجام داد. از جمله اقدامات او می توان به دیدار نمایشی با مخالفان کلینتون، خطاب کردن رئیس جمهور با عنوان "بیل" در ملاء عام و تضعیف توافقنامه اسلو اشاره کرد.

این که می گویند نتانیاهو و باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا اصلاً با یکدیگر سازگاری نداشتند، دست کم گرفته می شود، اما سخنرانی رهبر اسرائیل در جلسه مشترک کنگره که با توافق هسته ای ایران مخالفت می کرد، در ذهن بسیاری از دموکرات ها خیلی فجیع بود. نتانیاهو تنها در دوران دونالد ترامپ که با وی هماهنگ شده بود، رویکرد مناسبی نسبت به واشنگتن داشت. در نتیجه، مقامات واشنگتن بویژه دموکرات ها وقتی که نتانیاهو در ماه مه نتوانست دولت تشکیل دهد و راه را برای نخست وزیری نفتالی بنت باز کرد، نفس راحتی کشیدند.

سفر بنت به واشنگتن در هفته گذشته این موضوع را ثابت کرد که مشکل روابط آمریکا و اسرائیل خودش یک پیام رسان است نه پیام. به هر حال، تشخیص تفاوت های اساسی بین سیاست نخست وزیر فعلی و سلف او دشوار است. این موضوع دو سوال را مطرح می کند: آیا رویکرد نتانیاهو بدون حضور خودش همچنان وجود دارد؟ و آیا این رویکرد می تواند بدون حضور نتانیاهو موفق باشد؟ پاسخ ها "بله" و "کاملاً محتمل" است.

بنت زمانی مشاور نتانیاهو بود، قبل از اینکه این دو در سال 2008 از یکدیگر جدا شوند. جهان بینی او بر آینده ای تأکید می کند که در آن قدرت نظامی اسرائیل، توسعه اقتصادی و دانش تکنولوژیکی آن را به بخشی جدایی ناپذیر از منطقه تبدیل خواهد کرد. مشارکت با کشورهای مهم عربی مانند مصر، امارات متحده عربی، مراکش و در زمان مناسب عربستان سعودی نیز در این چارچوب اهمیت دارد. از نظر عملی، این به معنای تعمیق و گسترش پیمان ابراهیم است که روابط اسرائیل با چندین کشور را عادی کرد. از طرفی، بنت با توافق هسته ای و عزم دولت بایدن برای مذاکره درباره توافق طولانی تر و قوی تر با ایرانیان مخالف است. وی همچنین با ایده ی دولت فلسطین موافقت ندارد و می خواهد شهرک های اسرائیلی را در کرانه باختری توسعه دهد. نخست وزیر طرفدار "صلح اقتصادی" به عنوان پایانی بر وضعیت روابط اسرائیل و فلسطین است. این مواضع آشنا به نظر می رسند زیرا با سیاست های نتانیاهو تفاوت چندانی ندارند.

بنت گفت که الحاق بخش هایی از کرانه باختری از دستور کار خارج شده است. مطبوعات در این باره کار بزرگی انجام داده اند اما آنقدرها که به نظر می رسد از رویکرد نتانیاهو فاصله نگرفته اند. مثل همیشه، تاریخ تا اندازه ای می تواند کمک کننده باشد. نخست وزیر سابق تنها زمانی استناد به احتمال الحاق را آغاز کرد که در مشکلات حقوقی عمیق تر شد. وی برای تقویت موقعیت خود در میان شرکای ائتلافی و شخصیت های بلندپرواز درون حزبش مسائل مرتبط با الحاق را مطرح می کرد. در همین ارتباط، روزنامه نگاران و تحلیلگران سیاسی اسرائیلی همه صحبت های مربوط به الحاق را به عنوان یک ترفند سیاسی رد و اعلام کردند که الحاق قرار نیست رخ دهد. مشخص نیست که آیا آنها به درستی درباره ی نتانیاهو قضاوت کرده اند یا نه، اما در زمینه بیانیه بنت دو تفسیر احتمالی وجود دارد. یا هرگز این اتفاق نمی افتادو الحاق صورت نمی گیرد و بنت بدیهیات را بیان کرد، یا بنت مطابق رویه ی دولتهای قبلی اسرائیل از جمله دولتهای تحت کنترل نتانیاهو نمی خواهد در مورد الحاق صحبت کند. حتی اگر این اتفاق در قالب گسترش شهرک های موجود در عمل اتفاق بیفتد.

گرچه دستور کار بنت اساساً دستور کار نتانیاهو است که مغایر با سیاست ایالات متحده به شمار می رود، اما رئیس جمهور جو بایدن حمایت مشتاقانه خود را از رهبر جدید اسرائیل ابراز کرد و مشارکت تخطی ناپذیر بین واشنگتن و تل آویو را مورد تأیید قرار داد. تحلیلگران خاطرنشان کرده اند که نه رئیس جمهور آمریکا و نه نخست وزیر اسرائیل خواهان بازگشت نتانیاهو نیستند، بنابراین آنها مصمم هستند به او فرصتی ندهند تا جانشین خود را در رسیدگی به مهمترین روابط اسرائیل مورد حمله قرار دهد.

با این حال، به نظر می رسد نتانیاهو نرفته است. به طوری که لحن تل آویو در روابط دوجانبه با دیگران همان چیزی است که در زمان نتانیاهو بود. بنت به اندازه نتانیاهو با سیاست بایدن در خاورمیانه مخالف است، اما او مصمم است در این مورد صمیمانه عمل کند، حتی اگر صراحت داشته باشد که اسرائیل به تعقیب جنگ سایه خود با ایران ادامه خواهد داد. دیدگاه های بنت در مورد فلسطینی ها از دیدگاه نتانیاهو که با سیاست اعلام شده ایالات متحده در تضاد است، فاصله ندارد. با این حال، نخست وزیر بنت مایل است در رابطه با تشکیلات خودگردان فلسطین به نوعی ابتکار عمل و توافق دست یابد. بایدن در عوض حمایت خود را از عادی سازی روابط بین اسرائیل و کشورهای منطقه اعلام کرد. رئیس جمهور همچنین ابراز اطمینان کرد که درخواست اسرائیل برای مشارکت در برنامه لغو روادید انجام خواهد شد. همچنین رئیس جمهور بایدن تصریح کرد که اگر گزارش ها در مورد درخواست کمک نظامی اضافی بایدن صحیح باشد، از جمله در زمینه ی تجدید ذخایر برای سیستم گنبد آهنین اسرائیل، هواپیماهای جنگی و دیگر سخت افزارها، تردیدی وجود ندارد که کاخ سفید از آن حمایت خواهد کرد.

رهبر اسرائیل روز یکشنبه واشنگتن را ترک کرد و آنچه را که قصد داشت انجام دهد، عملی کرد. وی ملاقاتی گرم با رئیس جمهور ایالات متحده داشت که در آن از تعهد بی وقفه واشنگتن به امنیت اسرائیل صحبت شد، بدون آنکه چیزی را رها کند یا سیاست های خود را در قبال ایران، فلسطین یا منطقه به طور وسیع تغییر دهد. نتانیاهو اگر دقیق مسائل را دنبال کند، مطمئناً اهمیت کارهایی را که بنت در واشنگتن انجام داده است، درک خواهد کرد. نخست وزیر رژیم صهیونیستی دستور کار نتانیاهو را بدون هیچ گونه مسمومیت در روابط ایالات متحده و اسرائیل که در دهه گذشته وجود داشت، پیش برد. به عبارت دیگر، تا اینجا به نظر می رسد که نتانیاهوایسم می تواند بدون نتانیاهو پیشرفت کند.