تاثیر اتحاد بحرین و عربستان بر ایران و خلیج فارس

حسین علایی* : طرح اتحاد بحرین با عربستان برای مقابله با تغییر موازنه قوا و تعادل قدرت در خلیج فارس و راهی برای حراست از نظام های پادشاهی و دیکتاتوری در منطقه و تداوم نفوذ آمریکا در خلیج فارس است.

بحرین جزیره بسیار کوچکی در خلیج فارس است که وسعتی کمتر از 700 کیلومتر مربع و فضایی بسیار کوچکتر از مساحت شهر تهران دارد اما اهمیت ژئوپلیتیکی آن بسیار مهم است. به همین دلیل بوده است که در طول تاریخ این جزیره مورد توجه قدرت های بزرگ فرامنطقه ای قرار گرفته و از عوامل اصلی اختلاف بین ایران و قدرت های سلطه گر ظرف 50 سال گذشته بوده است. از زمانی که شورای همکاری خلیج فارس در زمستان سال 1359 در حمایت از رژیم صدام حسین در جریان تحمیل جنگ علیه ایران تأسیس شد، بحرین همکاری گسترده ای را با عربستان و آمریکا در جهت حمایت از اقدامات عراق در حمله به کشتی های عازم بنادر ایران و نا امن سازی خلیج فارس انجام داد. این کشور از سالها قبل بخشی از خاک خود را به ارتش آمریکا واگذار کرده است و دهها سال است که سرفرماندهی ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا در بندر سلمان بحرین مستقر شده است. 

از آنجا که از هنگام جداسازی بحرین از ایران، همواره حکومت قبیله ای این کشور با مردم و ساکنین این جزیره سر ناسازگاری داشته است لذا به دنبال پیوند با عربستان و آمریکا بوده است تا بتواند با مشت آهنین بر مردم این جزیره حکم رانده و با حمایت های آمریکا و عربستان نگران سرنگونی آل خلیفه نباشد. عربستان هم بحرین را همواره جزء منطقة امنیت ملی خود تلقی کرده و معتقد است که هر نوع تغییر در ساختار حکومتی این امیرنشین بر ساختار پادشاهی در عربستان تأثیر تعیین کننده خواهد گذاشت و بنابراین با شدت و قدرت هرچه تمام تر از آل خلیفه حمایت می کند. بر همین اساس عربستان ظرف چند سال گذشته با احداث یک پل عظیم، سرزمین بحرین را به خاک خود متصل کرد تا در هر زمان که اراده کرد نیروهای نظامی خود را به این جزیره گسیل دارد. هم اکنون مردم بحرین مواجه با اشغال سرزمینشان توسط حکومت عربستان هستند و این حکام عربستان هستند که با توافق آمریکا از ایجاد مردم سالاری در بحرین جلوگیری می کنند. 

تصور آمریکا بر این است که برخورداری مردم بحرین از دموکراسی به مفهوم برچیده شدن پایگاه های آمریکا در بحرین خواهد بود و این امر باعث خواهد شد تا آمریکا مجبور شود سایر پایگاه های خود در عربستان، کویت، قطر و امارات را هم نا امن محسوب کند و در نهایت به اشغال نظامی دریای خلیج فارس پایان دهد. خروج نیروهای نظامی آمریکا از خلیج فارس هم به مفهوم سیادت دریایی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. از سوی دیگر مردم بحرین به دلایل تاریخی همواره تمایل داشته اند تا با ایران روابط حسنه داشته باشند. تصور بروز چنین اتفاقی موجب نگرانی شدید عربستان خواهد شد زیرا در صورت سقوط آل خلیفه در منامه، نه تنها اتحاد عربستان با بحرین شکل نخواهد گرفت بلکه شورای همکاری خلیج فارس از هم پاشیده خواهد شد و عربستان در رقابت با ایران عقب خواهد افتاد. به هر حال هم اکنون جدال قدرت در چگونگی سلطه بر خلیج فارس که مهم ترین منطقه ژئوپلیتیک انرژی جهان است همچنان ادامه دارد.

تصور آمریکا و عربستان بر این است که به نتیجه رسیدن قیام مردم بحرین نه تنها آنها را بر سرنوشت خویش حاکم خواهد کرد بلکه موجب گسترش موج خیزش ها مردمی در کشورهای جنوبی خلیج فارس خواهد شد و این امر بساط نظام های پادشاهی و سلطانی را در کشورهای حاشیه خلیج فارس به هم خواهد ریخت و کشورهای منطقه را بر چاه های نفت و گاز خلیج فارس مسلط خواهد گردانید. بنابراین عربستان قصد دارد تا با طرح موضوع اتحاد کشورهای خلیج فارس، بحرین را به حکومت خود ملحق کند تا از تداوم حکومت آل خلیفه اطمینان حاصل کند. بنابراین طرح اتحاد بحرین با عربستان برای مقابله با تغییر موازنة قوا و تعادل قدرت در خلیج فارس و راهی برای حراست از نظام های پادشاهی و دیکتاتوری در منطقه و تداوم نفوذ آمریکا در خلیج فارس است.