پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : یک مطالعه جدید نشان میدهد که آسیب عصبی و تجمع سلولهای ایمنی در قرنیه ممکن است نشانهای از COVID طولانی باشد، یک سندرم طولانی مدت که در برخی افراد پس از عفونت COVID-19 ظاهر میشود.
به نقل از لایو ساینس، البته این نتایج اولیه باید در گروه بزرگتری از افراد مبتلا به COVID-19 تأیید شود. اما یافتهها به چیزی که دانشمندان قبلاً به آن مشکوک بودند اشاره میکند: که برخی از علائم طولانی مدت کووید به دلیل آسیب عصب محیطی ظاهر میشود.
بیماران مبتلا به COVID-19 طولانی طیف وسیعی از علائم را تجربه میکنند و بخش بزرگی از آنها مشکلات عصبی از جمله سردرد، بی حسی بدن، از دست دادن بویایی و “مه مغزی” یا مشکل در تفکر و تمرکز را گزارش میکنند. این مجموعه از علائم نشان میدهد که ویروس کرونا در طولانی مدت ممکن است تا حدی ناشی از آسیب به سلولهای عصبی بدن باشد.
به طور خاص، شواهد اولیه نشان میدهد که COVID طولانی ممکن است به فیبرهای عصبی کوچک آسیب برساند – سیمهای نازکی که از سلولهای عصبی خاص بدن منشعب شده و اطلاعات حسی در مورد درد، دما و خارش و سایر احساسات را به سیستم عصبی مرکزی منتقل میکند. سلولهای عصبی با فیبر کوچک همچنین به کنترل عملکردهای غیر ارادی بدن مانند ضربان قلب و حرکات روده کمک میکنند. بنابراین، آسیب به این سلولها میتواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند.
محققان از دست دادن عصب فیبر کوچک در افراد مبتلا به دیابت و بیماریهای عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس را مطالعه کردند. آنها متوجه شدند که افراد مبتلا به کووید طولانی مدت علائم مشابهی با این بیماران دارند، بنابراین تصمیم گرفتند پیوند احتمالی را بررسی کنند.
این تیم با استفاده از تکنیکی به نام میکروسکوپ کانفکال قرنیه (CCM)، تصاویری از سلولهای عصبی قرنیه، لایه شفاف چشم که مردمک و عنبیه را میپوشاند، گرفتند. این تیم از روش غیر تهاجمی برای شمارش تعداد کل سلولهای عصبی با فیبر کوچک در قرنیه استفاده کردند، در حالی که طول و درجه انشعاب آن فیبرها را نیز ارزیابی کردند. در کار خود با شرایط دیگر، این تیم دریافتند که وقتی در اعصاب فیبر کوچک قرنیه آسیب دیدید، اغلب نشان میدهد که آسیبهای مشابهی در نقاط دیگر بدن نیز وجود دارد.
بر اساس مطالعه جدید، افرادی که علائم عصبی را پس از عفونت COVID-19 نشان میدهند، در مقایسه با بازماندگان COVID-19 بدون ماندگاری عصبی، از دست دادن عصب فیبر کوچک در قرنیه را نشان میدهند. علاوه بر این، میزان آسیب فیبر عصبی با شدت علائم شرکت کنندگان در ارتباط است، به این معنی که آسیب عصبی بیشتر با علائم واضحتر مرتبط است.
این مطالعه کوچک شامل 40 نفر بود که بین یک تا شش ماه قبل از ارزیابی خود از COVID-19 بهبود یافته بودند. از مجموع گروه، 29 نفر حداقل سه ماه قبل از COVID-19 بهبود یافته بودند. علاوه بر اسکن قرنیه، هر شرکت کننده یک نظرسنجی را تکمیل کرد که شامل سؤالات مربوط به علائم عصبی ناشی از COVID طولانی بود.
آنها همچنین پرسشنامههایی را در مورد درد نوروپاتیک پر کردند که شامل بی حسی، سوزش در بدن و همچنین ضعف عضلانی است. پرسشنامه دیگری به محققان کمک کرد تا محل و شدت درد عضلانی شرکت کنندگان را مشخص کنند. نویسندگان خاطرنشان کردند که همچنین علائم دیگری مانند خستگی و مشکلات روده وجود دارد.
از 40 شرکت کننده، 22 نفر علائم عصبی طولانی مدت-از جمله سردرد، سرگیجه و بی حسی-را چهار هفته پس از بهبودی از عفونتهای اولیه COVID-19 خود نشان دادند. و 13 نفر از 29 نفر که حداقل سه ماه بهبود یافته بودند، علائم عصبی را در هفته 12 پس از عفونت گزارش کردند.
نویسندگان این مطالعه همچنین 30 فرد سالم را که سابقه عفونت COVID-19 نداشتند، برای مقایسه ارزیابی کردند. آنها دریافتند که در مقایسه با این 30 شرکت کننده کنترل، همه بازماندگان COVID-19 تعداد زیادی سلول ایمنی روی قرنیه خود داشتند. به طور خاص، سلولهای ایمنی موسوم به سلولهای دندریتیک که به اطلاع سیستم ایمنی مهاجمان خارجی کمک میکند در مقادیر غیرمعمول بالایی ظاهر شد.
افرادی که دارای علائم عصبی ماندگار بودند، در مقایسه با افراد سالم، تقریباً پنج برابر در این سلولهای دندریتیک افزایش نشان دادند. کسانی که علائم عصبی نداشتند افزایش دو برابری را نشان دادند.
بنابراین به وضوح چیزی وجود دارد، یک فرآیند ایمنی وجود دارد که هنوز ادامه دارد، حتی پس از برطرف شدن عفونت اولیه COVID-19. شاید یک محرک ایمنی وجود داشته باشد که روشن شده و زمان میبرد تا به نوعی برطرف شود و در عین حال، این پاسخ ایمنی فرار به سلولهای عصبی آسیب میرساند.
مطالعه جدید نمیتواند ثابت کند که یک واکنش ایمنی باعث آسیب عصبی مشاهده شده میشود. با این حال، این ایده با شواهد موجود مطابقت دارد که نشان میدهد بیشتر آسیبهای عصبی ناشی از COVID-19 ناشی از التهاب است، نه اینکه ویروس سلولهای عصبی را مستقیماً آلوده کند.
به گفته پزشکان این خود عفونت نیست، بلکه پاسخ ایمنی است که باعث میشود. عفونت سلولهای ایمنی را افزایش میدهد تا شروع به شلیک، برای مبارزه با دشمن کند و صدمات جانبی به همراه خواهد داشت. در این حالت، سلولهای عصبی با فیبر کوچک ممکن است قربانی آتش دوستانه شوند.
شفقنا