تماس های دیپلماتیک ترکیه و مصر؛ بزودی روابط عادی سازی می شود؟

ایرنا: چاووش اوغلو روز جمعه تاکید کرد: ترکیه و مصر هیچ پیش شرطی برای ازسرگیری روابط مطرح نکرده اند.

وی افزود: البته اقدام در این زمینه کار ساده ای نیست، زیرا از قطع شدن روابط دو کشور سالیان متمادی سپری شده است.

وزیر خارجه ترکیه ادامه داد: عادی سازی مناسبات با انجام گفت وگوهای دو جانبه و ترسیم نقشه راه و برداشتن گام هایی در این زمینه به کندی در جریان است.

وی خاطرنشان کرد: البته با توجه به اینکه سال های زیادی از قطع بودن روابط دو کشور گذشته است به همین دلیل همچنان کم اعتمادی ها وجود دارد، این یک امر طبیعی است که امکان دارد برای هر دو طرف روی دهد و در نتیجه بر اساس یک راهبرد و نقشه راه مشخص گفت وگوها ادامه دارد.

چاووش اوغلو ادامه داد: در سطح سازمان اطلاعات و وزارت خارجه دو کشور تماس هایی صورت گرفته است و تماس های ما در سطح سیاسی آغاز شده است.

روابط میان آنکارا و قاهره در سال ۲۰۱۳ دچار تنش شد و هنوز روابط میان دو کشور بهبود نیافته است، اما دولت آنکارا مراتب آمادگی خود را برای عادی سازی روابط میان دو کشور اعلام کرده است.

آنکارا و قاهره در طول دوران کوتاه ریاست جمهوری محمد مرسی روابط گرم و نزدیکی با یکدیگر داشتند که این روابط پس از سقوط دولت مرسی در سال ۲۰۱۳ میلادی و وقوع کودتای نظامی توسط عبدالفتاح السیسی در مصر رو به تیرگی گذاشته است.

کمتر از یکسال از ریاست جمهوری محمد مرسی و کودتای ارتش به رهبری "عبدالفتاح السیسی" وزیر دفاع وقت مصر و سقوط اخوان المسلمین، روابط دو کشور ترکیه و مصر وارد مرحله جدیدی شد و با موضع گیری های آنکارا و بویژه رجب طیب اردوغان به عنوان نخست وزیر وقت ترکیه، سفیر این کشور از خاک مصر اخراج و سطح روابط دو طرف به کاردار کاهش یافت.

ترکیه از همان آغاز کودتای ارتش به رهبری السیسی در مصر از اخوان المسلمین حمایت و علیه نظامیان موضع گیری کرد و رجب طیب اردوغان این اقدام ارتش را کودتای نظامی خواند و از حامیان چنین اقدامی انتقاد کرد.

اردوغان با انتخاب به رییس جمهوری ترکیه بارها با موضع گیری و حمایت از مرسی و اخوان المسلمین، دولت جدید مصر که برآمده از دل ارتش این کشور است را نامشروع دانست و روی کار آمدن «عبدالفتاح السیسی» وزیر دفاع وقت مصر به عنوان رئیس جمهوری این کشور را یک کودتا خواند.

اردوغان با انتقاد از کودتاه ارتش در مصر اعلام کرد «کسانی که در پای صندوق نتوانستند رأی بیاورند، با کودتا به دنبال کسب قدرت هستند. ترکیه با این بی اخلاقی که در مصر رخ داده مخالف است … همانگونه که کودتاهای نظامی در ترکیه نتوانست محبوبیتی را برای دولت‌ها به همراه بیاورد، این سرنوشت در انتظار کودتا کنندگان مصر نیز هست.»

به عبارتی ترکیه که پس از سقوط «حسنی مبارک» از ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۱، به یکی از حمایت کنندگان اصلی انقلاب مردمی مصر در منطقه تبدیل شده بود. با برکناری «محمد مرسی» از ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۳ موضع خود را تغییر داد و با روی کار آمدن «عبدالفتاح السیسی» به یکی از دشمنان اصلی مصر در منطقه تبدیل شد.

ترکیه در اوت ۲۰۱۳ از شورای امنیت سازمان ملل متحد خواست که السیسی را تحریم کند. رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه در گفت و گو با شبکه الجزیره به صراحت اعلام کرد که دولت آنکارا نظام السیسی را که با کودتای نظامی روی کار آمده به رسمیت نمی‌شناسد و عبدالفتاح السیسی یک کودتاچی نامشروع است.

با قدرت گرفتن السیسی در مصر ابتدا روند محاکمه حسنی مبارک دیکتاتور سرنگون شده مصر بعد از انقلاب مردمی را متوقف و رهبران دولت مرسی از جمله خود وی را به زندان انداخت. با حذف مرسی از حاکمیت قاهره روابط ترکیه و مصر تیره شد و به روند مناسبات دو کشور نیز خسارت وارد کرد.

اختلاف‌های ترکیه و مصر به جریان اخوان المسلین ختم نشده و روابط پر تنش دو کشور از سال ۲۰۱۳ میلادی به حوزه مسائل نفتی نیز کشیده شد بطوری که "طارق الملا" وزیر نفت و گاز مصر در واکنش به اظهارات مقام‌های ترکیه مبنی بر اینکه توافقنامه ترسیم مرزی میان مصر و قبرس را به رسمیت نمی‌شناسند و به اکتشاف گاز در این منطقه ادامه خواهند داد، تاکید کرد که "قاهره به اکتشاف گاز آنکارا اعتنایی ندارد و نگران هیچ چیزی نیست چراکه توافقنامه ترسیم مرز بین مصر و قبرس از سال ۲۰۱۳ به امضا رسیده و به سازمان ملل ارائه و نقشه‌های روشنی از خطوط مرزی ضمیمه آن شده است".

همان طوری که ترکیه از آغاز کودتای ارتش مصر به رهبری السیسی از اخوان المسلمین حمایت و علیه نظامیان موضع گیری کرده بود و این اقدام را کودتای نظامی خوانده بود، با مرگ محمد مرسی نیز رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه که نخستین شخصیت سیاسی بود که مرگ وی را تسلیت گفت و اکثر مقامات سیاسی حزب عدالت و توسعه، احزاب و سیاست‌مداران نیز مرگ مرسی را محکوم کردند.

علی ارباش، رئیس سازمان امور دیانت ترکیه نیز پس از اعلام مرگ مرسی با ارسال نامه‌ای به مفتی‌های تمام استان‌های این کشور از آنها خواسته بود که در مساجد سراسر کشور نماز غایب بر جنازه محمد مرسی اقامه کنند.

به دنبال اعلام خبر فوت محمد مرسی رئیس جمهوری برکنار شده مصر, انجمن حقوق بشر ترکیه با برگزاری تجمعی اعتراضی در مقابل کنسولگری مصر در استانبول که اقلیت مصری‌های ساکن ترکیه و دیگر اقلیت‌های کشورهای عربی در آن مشارکت داشتند, از سازمان‌های حقوق بشر و سازمان ملل خواستند, کمیته‌ای بین الملل تشکیل دهند و مسئولان فوت او و در رأس آنها عبد الفتاح السیسی رئیس جمهور کنونی مصر را مجازات کنند.