شاهزاده بن نایف چهره آلترناتیو پادشاهی در مقابل بن سلمانِ خطرناک است / بایدن باید ولیعهد سعودی را برای آزادی او تحت فشار بگذارد

بروس ریدل در بروکینگز نوشت:  آزادی فعال سعودی لوجین الحتحلول از زندان نشانه فشار خارجی بر پادشاهی در راستای رعایت حقوق بشر است، فشاری که می‌تواند نتایج مثبتی به همراه داشته باشد. دولت بایدن در اقدامی عاقلانه خواستار پایان جنگ به رهبری عربستان در یمن شده و جلوی برخی معاملات تسلیحاتی را هم گرفته است. عربستان بایستی علاوه بر آزادی شهروندان آمریکایی زندانی در این کشور، به آزادی سایر فعالان حقوق بشر بازداشت شده به اتهامات جعلی نیز تن دهد.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: جامعه بین المللی اکنون باید موضوع دیگری را در پیش بگیرد و خواستار آزادی محمد بن نایف ولیعهد سابق شود، بن نایف جرمی مرتکب نشده و تنها به دلیل رقابت با محمد بن سلمان در حبس است. محمد بن نایف جان ده‌ها یا بهتر بگوییم صدها آمریکایی را نجات داد ضمن اینکه القاعده را هم در زادگاه خودش در هم شکست. فشار واشنگتن بر رهبری سعودی درباره پرونده وی شاید اقدامی غیرمعمول باشد، اما باید هر چه سریع‌تر در دستور کار گیرد، زیرا همانطور که گفته شد نایف کمک‌های قابل توجهی در تامین امنیت آمریکا داشته است، با این اوصاف پرونده وی موضوعی ویژه‌ است. علاوه بر این‌ها، جان او به شدت در معرض خطر است.

محمد بن نایف، معروف به MBN، پسر با سابقه ترین وزیر کشور سعودی یعنی شاهزاده نایف بن عبدالعزیز است. وی قبل از آموزش در FBI و اسکاتلندیارد، در اورگان تحصیل می‌کرد. او به تدریج جایگاه پدرش را به دست گرفت. برخلاف پدرش که رابطه چندان دوستانه‌ای با آمریکایی‌ها نداشت، نایف به شدت طرفدار آمریکا بود و در زمینه مبارزه با تروریسم اقدامات مطلوبی صورت داده بود.

من اولین بار زمانی که دستیار ویژه امور خاور نزدیک و آسیای جنوبی رئیس جمهور بیل کلینتون در شورای امنیت ملی بودم با او ملاقات کردم. در طی سفری که به خاورمیانه در ماه مه 1998 انجام دادیم من معاون رئیس جمهور ال گور را در سفر به عربستان همراهی کردم. در جلساتمان در ریاض با پدر نایف و همچنین خودش ملاقات کردیم. در حالی که معاون رئیس جمهور در کنسولگری در حال آماده سازی دیدار با عبدالله ولیعهد وقت بود، مطلع شدیم که وزارت کشور حمله القاعده به کنسولگری آمریکا در جده را ناکام گذاشته است.

پس از یازده سپتامبر و حمله به عراق بود که اسامه بن لادن خواستار قیام در کشور خود علیه خاندان آل سعود شد و آمریکا را به خاطر حمایت از آنان مقصر دانست. اولین حمله بزرگ در پادشاهی در 12 مه 2003 در ریاض انجام شد. در جریان این حمله بیش از ده تروریست القاعده با خودروهای بمب گذاری شده و سلاح‌های سبک به منطقه استقرار کارشناسان نظامی خارجی که برای نیروهای مسلح سعودی کار می‌کردند، هجوم بردند. در جریان این حمله دست کم هشت آمریکایی، دو استرالیایی و چند غربی دیگر به همراه مأموران امنیتی سعودی کشته شدند. این نخستین مرحله از یکسری حملات علیه کارکنان خارجی در پادشاهی سعودی بود.

جورج تنت، مدیر وقت سیا بلافاصله برای هماهنگی نبرد علیه القاعده به ریاض پرواز کرد. تنت، نایف را نزدیکترین شریک سیا در مبارزه با القاعده و کلید شکست آن بین سال‌های 2003 و 2006 قلمداد کرد. وی نوشت: نایف مهمترین طرف صحبت من بود. یک مرد نسبتاً جوان، که ما اعتماد و احترام زیادی برایش قائلیم.
برای مدت سه سال، پادشاهی عملا یک میدان جنگ بود، القاعده به اهدافی حمله کرد که حتی مقر اصلی وزارت کشور در ریاض را هم شامل می‌شد. سایر مکان‌های اتباع خارجی مورد حمله قرار گرفت تا جایی که حتی القاعده یک آمریکایی را دزدید و سپس سرش را برید. درگیری بین تروریست‌های القاعده و پلیس تقریباً در هر شهر بزرگ عربستان و بسیاری از شهرها انجام می‌شد. طی این سال‌ها حملات بیشتری به اهداف خارجی انجام شد، از جمله بزرگ‌ترین آنها حمله به کنسولگری آمریکا در جده در 6 دسامبر 2004 بود. در جریان این حمله یک دیپلمات زن جوان آمریکایی توسط تروریست‌ها اسیر شد. در این نبردها صدها نفر کشته و تعداد زیادی زخمی شدند. این طولانی ترین مبارزات خشونت آمیز بود که عربستان سعودی طی بیش از 50 سال به خود دیده بود و جدی ترین چالش داخلی برای آل سعود از زمان تأسیس دولت مدرن در سال 1902 بود. این درگیری‌ها، بیش از 30 میلیارد دلار هزینه روی دست حکام سعودی گذاشت.

محمد بن نایف علاوه بر شهرت بین المللی خود به عنوان یک مدیر برنامه ریز متبحر شناخته می‌شود. او همچنین در کشور خود به دلیل حادثه سال 2009 یک قهرمان است، در نتیجه این حادثه نزدیک بود که وی جانش را از دست بدهد. نایف در سال 2009 موافقت کرد تا با عبدالله اسیری، تروریست القاعده یمنی دیدار کند، اسیری گفته بود که اگر مستقیماً با معاون وزیر کشور سعودی دیدار کند، خودش را تحویل خواهد داد، او همچنین قول داد که اگر بتواند وزیر را رو در رو ملاقات کند، سپس می‌تواند رفقایش از جمله برادر خود، ابراهیم اسیری، بزرگترین بمب ساز القاعده را متقاعد به کنار گذاشتن حملات کند. هنگامی که این ملاقات در 27 اوت 2009 برگزار شد، اسیری خودش را منفجر و شاهزاده را زخمی کرد. ساعاتی بعد، بن نایف در تلویزیون عربستان حاضر شد تا داستان را تعریف کند. وی البته میزان جراحات را اعلام نکرد. این یکی از حداقل چهار مورد تلاش القاعده برای کشتن بن نایف بود.

او احتمالاً موفق ترین افسر اطلاعاتی در جهان عرب است. لئون پانتا، رئیس سابق سیا، وی را باهوش ترین و موفق ترین فرد در نسل خودش خوانده است. مأموران وی طراح سعودی حمله سال 1996 به پادگان ارتش آمریكا در خوبر عربستان سعودی، كه منجر به كشته شدن 19 نفر از اعضای سرویس آمریكایی شد، دستگیر کردند. ایران پشت این توطئه بود. مایک پمپئو، مدیر وقت سیا، به دلیل تلاش نایف برای در نجات جان آمریکایی‌ها، در سال 2017 به وی مدال داد. نایف همچنین نشان شجاعت فرانسه را نیز دریافت کرده است.

در آوریل 2016 ، پادشاه سعودی محمد بن سلمان را به ولیعهدی خود منصوب کرد. محمد بن سلمان، پسر پادشاه سعودی معمار جنگ فاجعه بار در یمن و قتل جمال خاشقجی است.

همین یک سال پیش، محمد بن نایف به اتهام خیانت دستگیر شد. او از آن زمان تاکنون دیده نشده و بدون هیچ تماسی با اطرافیان در حبس است. ظاهراً به او دسترسی به مراقبت‌های پزشکی یا دارو داده نشده است به همین خاطر هم ممکن است جان او در خطر باشد. دیده بان حقوق بشر گفته است که جان وی در معرض تهدید قرار دارد.

وی با هیچ فرآیند قضایی که ما سراغ داریم محاکمه نشده است. اتهام خیانت به وی بی اساس است. او در زندان است چرا که نماد مخالفت با ولیعهد بی پروا و خطرناک سعودی است. محمد بن سلمان می‌خواهد نامزد اصلی برای رهبری عربستان سعودی را از مسیر خطرناک فعلی خود حذف کرده و وی را به جایگاه شریکی مسئولیت پذیر بازگرداند. تیم بایدن، به ویژه رهبران اطلاعاتی آن باید برای آزادی بن نایف فشار بیاورند چرا که ما مدیون او هستیم.