عفو عاملان کشتار بغداد؛ شرکت خصوصی نظامی بلک‌‌واتر چیست و در عراق چه می‌کرد؟

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز چهارشنبه ۲۳ دسامبر (۳ دی) چهار نفر از محکومان پرونده کشتار میدان نسور بغداد در سال ۲۰۰۷ را مورد عفو قرار داد.

این چهار تن، کارمندام یک شرکت امنیتی خصوصی به نام «بلک واتر» به حساب می‌آمدند که با گشودن آتش به روی غیرنظامیان در عراق ۱۷ تن از آنان را کشته و ۲۰ تن دیگر را زخمی کرده بودند.

با صدور فرمان عفو این افراد، بار دیگر بحث‌ها و انتقادها درباره عملکرد شرکت آمریکایی بلک‌واتر بالا گرفته است. اما بلک‌واتر چگونه شرکتی است و در عراق چه می‌کرده است؟

بلک‌واتر چیست؟
بلک‌واتر یک شرکت نظامی و امنیتی خصوصی آمریکایی است که در سال ۱۹۹۷ توسط یک افسر سابق نیروی دریایی آمریکا به نام اریک پرنس بنیان گذاشته شد.

این شرکت پیمانکار به صورت تخصصی به ارائه خدماتی نظیر حفاظت از دیپلمات‌ها وسیاستمداران آمریکایی، کمک‌های لجستیکی به نیروهای نظامی و تامین نیرو و نفرات برای پشتیبانی از عملیات‌های آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا، سیا، می‌پردازد.

این شرکت در سال ۲۰۱۰ به یک مجموعه سرمایه‌گذار فروخته شد و از آن هنگام نام آن به «آکادمی» تغییر یافت.

نقش در افغانستان و عراق
با اشغال افغانستان و عراق در سال ۲۰۰۳ توسط نیروهای نظامی آمریکایی، شرکت بلک‌واتر به طور گسترده در این کشورها به ارائه خدمات پرداخت.

از اولین وظایف این شرکت در افغانستان، تامین ۲۰ نیرو برای محافظت از مقر سازمان سیا و پایگاه مسئول به دام انداختن اسامه بن لادن بود. این ماموریت بعدها به حفاظت از سفارت، برگزاری دوره‌های آموزش تاکتیک‌ها و سلاح‌های جنگی و تحلیل‌های اطلاعاتی گسترش یافت.

در عراق کارمندان بلک‌واتر به طور گسترده در محافظت از مقامات و تأسیسات حیاتی، آموزش پرسنل ارتش و پلیس جدید عراق و همچنین پشتیبانی از نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا به کار گرفته شدند.

طبق یک سند مندرج در نشریه نیویورک‌تایمز، تخمین زده می‌شود مجموع ارزش قراردادهای نظامی این شرکت با دولت آمریکا در عراق بیش از یک میلیارد دلار باشد.

واقعه میدان نسور بغداد
چهار تن از کارکنان نظامی شرکت بلک واتر در سپتامبر سال ۲۰۰۷ و به هنگام اسکورت یک کاروان از کارکنان دیپلماتیک آمریکایی در میدان نسور بغداد به روی غیرنظامیان آتش گشودند و دست‌کم ۱۷ نفر را کشته و ۲۰ تن دیگر را زخمی کردند.

در پی این حادثه آمریکا مجوز کار شرکت بلک‌واتر در عراق را تعلیق کرد و روابط بغداد و واشنگتن به تیرگی گرائید.

نهادهای ایالات متحده از جمله پلیس فدرال اقدام به گشودن پرونده‌ای ویژه برای بررسی این اتفاق کردند و کنگره آمریکا طرحی را به تصویب رساند که به دادگاه‌های این کشور اجازه می‌داد کلیه پیمانکاران خصوصی شاغل در عراق و دیگر مناطق جنگی را به محاکمه بکشانند.

دولت عراق و بازرس ویژه این پرونده اعلام کردند که قتل‌ها بی‌دلیل انجام شده‌اند. ارتش آمریکا نیز در گزارش خود قید کرد که این افراد بدون تحریک اقدام به تیراندازی کرده و از زور بیش از حد، شامل نارنجک، استفاده کرده‌اند.

دادگستری ایالات متحده پس از چندین جلسه محاکمه، اعاده دادرسی و فرجام‌خواهی، نیکلاس سلاتر از متهمین را به جرم قتل عمد به حبس ابد و سه همراه وی را به ۳۰ سال زندان محکوم کرد. متهمان این پرونده، از همان آغاز کار اتهام قتل را درباره خود پذیرفته اما گفته بودند که کاروان مورد کمین قرار گرفته بوده و آنان در شرایط ویژه و برای دفاع از خود به سوی مهاجمان آتش گشوده‌اند. امری که مورد پذیرش دادگاه قرار نگرفت.

این افراد سرانجام پس از ۱۳ سال سپری کردن دوران زندان با فرمان عفو دونالد ترامپ آزاد شدند. فرمانی که واکنش منفی نهادهای بین‌المللی از جمله دفتر حقوق بشر سازمان ملل را در پی داشت.

منبع: یورونیوز