«عیسی کلانتری» معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان محیط زیست در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در مورد وضعیت آلودگی ناشی از واحدهای آلاینده گفت: مشکل امروز ما مردم نیستند، بلکه واحدهای تولیدی آلاینده هستند، الان در کشور بیش از ۱۲ هزار واحد تولیدی آلاینده داریم که حتما باید وضعیت پساب‌ها، پسماندها و گازهای خروجی‌شان اصلاح شوند، چون آب و خاک و محیط زیست را آلوده می‌کند، الان از این دوازده هزار واحد، شاید ۱۱ هزار مورد واحدهای کوچک هستند که اگر به هر کدام متوسط ۶۰۰ میلیون الی یک میلیارد تومان دهیم، از حالت آلایندگی خارج می‌شوند.
شهرداری‌ها با عوارض آلایندگی حقوق کارکنانش را می‌دهد
وی ادامه داد: یکی از اهداف بند ن تبصره ۳۸ قانون مالیات بر ارزش افزوده همین بود که ۳۵ درصد جریمه واحدهای آلاینده هر سال به حساب شهرداری‌ها واریز می‌شد، که چهار تا پنج هزار میلیارد تومان می‌شد و باید در این زمینه سرمایه‌گذاری می‌کردند، اما شهرداری‌ها از این هزینه، حقوق و مزایای کارکنان خود را می‌دادند، امسال هم مجلس تصویب کرده که یک سوم آن به صندوق محیط زیست وارد شود؛ البته برخی نمایندگان پیشنهاد اصلاح دادند تا این مبلغ، مثل قبل به حساب شهرداری‌ها واریز شود، اما برگشت این مبلغ به این معنی است که این ۱۲ هزار واحد همچنان آلاینده بماند.
تاثیر آلودگی هوا در شهرهای صنعتی بر افزایش میزان ابتلای کرونا
رئیس سازمان محیط زیست ادامه داد: چون ما قرار گذاشته بودیم که اگر این پول وصول شود به حسابی در بانک ملی برود و از آن کانال به واحدهای آلاینده پول جزئی دهیم تا آلایندگی خود را از بین ببرند و اولویت ما هم واحدهای کوچک است، چون آلایندگی بیشتری دارند و با ۶۰۰ میلیون یا نهایت یک میلیارد کل آلایندگی این واحدهای کوچک از بین می‌رود. در این صورت ۵۰ درصد بهره از محل صندوق به بانک ملی داده می‌شد و ۵۰ درصد آن را هم مالک می‌داد و در چنین شرایطی ظرف دو الی سه سال مشکل آلاینده‌های این واحدها ریشه‌کن می‌شد.
آلودگی‌های گازوئیل و مازوت مرگ و میر کرونا را تا ۶۰۰ درصد افزایش می‌دهد
کلانتری بیان کرد: اگر این اتفاقات نیفتد، محیط‌زیست ما در معرض تهدید خیلی جدی قرار خواهد گرفت و الان هم در شرایط کرونایی دانشگاه‌های معتبر بین‌المللی اعلام کردند، یک واحد افزایش پی‌ام دو و نیم در هر شرایط ۸ درصد مرگ و میر کرونا را اضافه می‌کند. در چند هفته‌ی گذشته هم در کلانشهرها به خصوص تهران میزان آلاینده پی‌ام دو و نیم به بالا بوده است و این آلاینده اصلا از گرد و غبار به وجود نمی‌آید، بلکه از سوختن مازاد گازوئیل و مازوت توسط نیروگاه‌ها، کارخانجات و خودروهای دیزلی در کلانشهرها به وجود می‌آید که به متوسط بالای ۱۱۰ ماکروگرم بر متر مکعب رسیده است، در صورتی که نباید بیشتر از ۳۵ باشد در صورتی که هر یک واحد ۸ درصد به افزایش مرگ و میر بیماران کرونایی کمک می‌کند، یعنی در این صورت ۶۰۰ درصد به مرگ و میر ناشی از کرونا اضافه می‌شود و مرگ و میر بیماران کرونایی ۶ برابر می‌شود، اینها به دلیل خودروهای دیزلی، کامیون‌ها، اتوبوس‌های فرسوده، کارخانه‌ها و نیروگاه‌هایی است که مازوت و گازوئیل می‌سوزانند و باید جلوی این گرفته شود.
خودروهای فرسوده را نباید به شهرهای بزرگ راه دهیم
وی در ادامه گفت: باید اولویت گاز طبیعی را به نیروگاه‌هایی بدهیم که در حاشیه کلانشهرها هستند، چرا که خیلی با نیروگاه‌هایی که در بیابان یا کنار دریا هستند، مشکلی نداریم، در شهرهایی مثل تهران، کرج، مشهد، تبریز، اصفهان و قزوین به هیچ وجه نباید نیروگاه‌های موجود در آنها مازوت مصرف کنند و اصلا نباید خودروها و کامیون‌های دیزلی و به خصوص فرسوده را به داخل این شهرها راه دهیم، فقط باید خوردروهای دیزلی وارد شهرها شوند که زیر ۱۵ سال عمر دارند، به دلیل تاثیر این آلاینده‌ها بر روی بیماری کرونا ما این مسائل را به ستاد کرونا پیشنهاد دادیم و امیدواریم اتفاق بیفتد.
ماجرای حذف سهم محیط‌زیست از عوارض آلایندگی و درخواست غیرقانونی یک نماینده
کلانتری با اشاره به چرایی حذف بودجه از صندوق محیط‌زیست مدعی شد: طبق قانون بودجه امسال باید ۷۷۰ میلیارد تومان وارد صندوق محیط زیست شود تا به پروژه‌هایی که محیط زیست را آلوده می‌کنند، وام کم‌بهره داده شود تا آن پروژه‌ها از حالت آلایندگی خارج شوند، اما در پی درخواست یکی از نمایندگان، ایشان طرح یک فوریتی دادند که تصویب شد تا محیط زیست در سهیم شدن از بودجه عوارض آلایندگی دچار مشکل شود، در واقع خواسته غیرقانونی یکی از نمایندگان مجلس در سازمان محیط زیست عملیاتی نشد و ایشان ما را تهدید کرد که یا باید این خواسته من را انجام دهید، یا طرحی می‌دهم که این پول به شهرداری‌ها برگردد، او در حقیقت آنچه در ذهن داشت را به نمایندگان نگفت، چرا که این پول اگرچه الان به واحدهای تولیدی تخصیص داده می‌شود، اما اینها می‌خواهند این پول را بگیرند و به شهرداری‌ها داده شود تا حقوق و مزایا دهند.
کلانتری در ادامه این ادعای خود بیان کرد: این نماینده محترم به خواسته‌اش نرسید، ایشان زمین‌های بسیار زیادی را در حوزه تالاب شادگان می‌خواست که به دوستانش واگذار کند، در صورتی که ما اصلا قدرت واگذاری آن را نداریم و شورای عالی محیط زیست باید تصویب کند و اگر تصویب شود، تازه منابع طبیعی باید اقدام کند، تا اینجا که تهدید این آقا در مجلس عملیاتی شده و می‌خواهند بودجه‌ی امسال را اصلاح کنند، یعنی یک سوم پولی که از محل جرایم آلاینده به صندوق محیط زیست وارد می‌شد تا در عرض چند سال مشکل آلایندگی واحدهای صنعتی از بین برود، به خاطر خواسته غیرقانونی و نامشروع یکی از نمایندگان، قرار است شکل دیگری به خود بگیرد، البته من مطمئن هستم این اتفاق نمی‌افتد، چون ابتدا نمایندگان اطلاعاتی نداشتند و الان وقتی اطلاعات به آنها داده شده متوجه خواهند شد و شایسته نیست که مجلس انقلابی اولین کارش تحقق خواسته نامشروع یک نماینده باشد.
فلات ایران از سال ۱۴۱۰ به بعد با مشکل بسیار لاینحل کمبود آب مواجه می‌شود
رئیس سازمان محیط‌زیست در رابطه با پیش‌بینی دو سال پیش خود مبنی بر بحران آب در ۵۰ سال آینده گفت: متاسفانه ما با یک مویز گرمی می‌کنیم و با یک غوره سردی، وقتی ۳۰ الی ۴۰ میلی‌متر بارش اضافه می‌شود، فکر می‌کنیم مشکل آب حل شده است، در صورتی که مشکل آب ما سر جای خود است و تا زمانی که مصرف کاهش پیدا نکند، وضع همین است، اگر بخواهیم طبق ضوابط بین‌المللی رفتار کنیم، حداقل ۳۰ تا ۴۰ میلیارد مترمکعب سالیانه مصرف آب را باید کم کنیم، در صورتی که کم نمی‌کنیم و منابع آبی ما تجدیدناپذیر می‌شوند.
وی ادامه داد: امکان دارد مشکلات ما از سه الی چهار سال بعد به وجود بیاید، اما از سال ۱۴۱۰ به بعد فلات ایران با مشکل بسیار بسیار لاینحل کمبود آب مواجه می‌شود و انتقال آب از دریا برای صنعت و شرب هم مشکل‌گشا نیست. صنعت و شرب کشور به صورت کلی ۷ یا ۸ درصد منابع آب کشور را مصرف می‌کنند و مساله اصلی ما مصرف آب کشاورزی است که حدود ۹۰ درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود و محیط‌زیست هم به شدت لطمه می‌بیند.
کلانتری افزود: بنابراین مشکل سر جای خود است و هیچ قدمی برای آن برنداشتیم، چون ما حدود ۲۵ میلیارد مترمکعب تزریق سالیانه آب به منابع زیرزمینی داریم و حدود ۵۰ میلیارد متر مکعب هم برداشت داریم و این مابه‌التفاوت سرجای خود است و این موضوع کشور را به فنای دائم در آینده می‌رساند و اگر به همین شکل پیش برویم، در سال‌های ۱۴۱۵ تا ۱۴۲۵ در شرق زاگرس و جنوب البرز دیگر اثری از کشاورزی نخواهد بود. الان در این مناطق یا چاه‌ها خشک شده و یا لب‌شور شده‌اند و دیگر مناطق محدودی هستند که آب شیرین دارد، اگر در مصرف آب یک تجدیدنظر جدی نکنیم، قطعا کشور در آینده نه چندان دور، به خصوص شرق زاگرس و جنوب البرز با مشکل بسیار وخیم و پیچیده کم‌آبی روبرو می‌شود.
انتقال آب عمان به مشهد کار درستی نیست
وی بیان کرد: اینکه آب را از دریای عمان برداریم و به مشهد ببریم، طبق پیش‌بینی سازمان برنامه و بودجه هزینه‌ی آن ۵ و نیم تا ۶ یورو تمام می‌شود و هر مترمکعب آب ۲۰۰ هزار تومان خواهد شد، در حالی که ما مثلا برای تولیدات کشاورزی آب را با مترمکعبی، ۱۰۰ یا ۱۵۰ تومان هم نمی‌توانیم بدهیم، آن وقت با مترمکعب ۲۰۰ هزار تومان در آینده کشاورزی کنیم؟ حتی با ۱۰۰ هزار تومان هم اگر محصولی مثل چغندر تولید کنیم، حدود یک میلیارد تومان پول آبش خواهد شد، اینها همه شوخی است و خیلی از افراد این مسائل جدی مملکت را به شوخی می‌گیرند، هیچکس هم توجه ندارد و تمام سیاست‌ها در راستای افزایش مصرف است.
کلانتری افزود: قانون جامع آب را هم که تصویب کنند، فکر می‌کنم جرات نکنند در زیر بنای سیاست‌های موجود تغییرات جدی ایجاد کنند، چون همه اینها مصرف است، نه صرفه‌جویی.
تعطیلی دو ساله "راپمی"؛ ارگان بین‌المللی خلیج فارس
رئیس سازمان محیط زیست با انتقاد از وضعیت تنوع زیستی در خلیج‌فارس بیان کرد: خلیج فارس به دلیل درگیری‌های سیاسی که در این حوزه وجود دارد، بی‌صاحب شده است، خلیج فارس یک ارگان بین‌المللی به نام راپمی داشت که بر وضعیت زیست‌بوم خلیج فارس نظارت می‌کرد، مثل رفت و آمد کشتی‌ها، آلودگی نفتی و آلایندگی‌هایی که به خلیج فارس وارد می‌شود، اما الان دو سالی است که تعطیل و رئیسش هم فوت شده است و به دلیل اختلافات سیاسی بین کشورها هم به این موضوع رسیدگی نمی‌شود.
هشدار نسبت به ایجاد جزیره‌های مصنوعی در خلیج فارس
وی ادامه داد: بنابراین هر کسی تا جایی که می‌تواند خلیج فارس را آلوده می‌کند و به آن تجاوز می‌کند، جزیره‌های مصنوعی ایجاد می‌کنند و برای شیرین کردن آب شور دریا بدون ضابطه برداشت بی‌رویه انجام می‌دهند، حداقل اگر با ضابطه این کار را انجام دهند که مشخص شود در چه عمقی برداشت می‌شود و تا چه عمقی برگردانده می‌شود، مشکل خاصی پیش نمی‌آید.
کلانتری افزود: بیش از ۹۰ درصد مرجان‌های خلیج فارس مردند و سفید شدند، آب خلیج فارس بیش از یک و نیم درجه گرمتر شده و در حقیقت اکوسیستم خلیج فارس دو الی سه سالی است که با ورود آمریکایی‌ها و درگیری‌هایی که آمریکایی‌ها آنجا به وجود آوردند، واقعا بی‌صاحب است. من واقعا نگرانش هستم، چون اگر به همین شکل پیش برود، سال به سال وضعیت آنجا بدتر می‌شود.
خیلی از مناطق وقف شده به منابع طبیعی برگشته است
رئیس سازمان محیط زیست با اشاره به ماجرای وقف دماوند و جنگل‌های هیرکانی گفت: وقف، قانونی دارد و کشور هم قانونی دارد، قانون کشور این است که جنگل انفال است و قابل واگذاری نیست، ولی قانون وقف این است که شما باید ملکی را در تصرف خود داشته باشید و بعد آن را وقف کنید، وقتی قانون می‌گوید جنگل، انفال است یعنی کسی نمی‌تواند صاحب جنگل شود و آن را وقف کند، ولی در داخل جنگل ما روستاهایی داریم که مستثنیات است، چه این جنگل در مناطق حفاظت‌شده و چه در مناطق غیرحفاظت شده باشد و آن مستثنیات را صاحبان ملک می‌توانند وقف کنند، ولی جنگل را نمی‌توانند وقف کنند، کوه دماوند هم به همین شکل است، از ۴۵۰۰ متر به بالا از سطح دریا جزو آثار طبیعی محسوب می‌شود و اصلا نمی‌شود وقفی در آن اتفاق بیفتد، حتی پایین‌تر از آن هم منابع طبیعی است.
ساخت حمام در ارتفاع ۲۳۰۰ متری دماوند و وقف ۵۰ هکتاری مرتع برای آن!
کلانتری گفت: در کوه دماوند پایین‌تر از قله، حدود ۱۰ الی ۱۵ کیلومتری آن در ارتفاع ۲۳۰۰ متر، حمامی بوده است و کسی که این حمام را در دوران قاجار ساخته، مرتع خود را هم به اندازه حدود ۵۰ هکتار وقف آن حمام کرده است و اصلا به کوه دماوند ربطی ندارد، اما افراد از این موضوع سوءاستفاده می‌کنند که باید جلوی این سوءاستفاده‌ها را گرفت.
وی گفت: به طور مثال قائم مقام فراهانی وقتی در زمان قاجار نخست وزیر بود، یک هفته به تبریز برای دیدن ولیعهد می‌رود، همزمان به منطقه شبستر هم سفر می‌کند و از آنجا خوشش می‌آید. همان جا می‌گوید این منطقه وقف اولاد ذکور من باشد، در صورتی که خودش اصلا اهل آنجا نبوده است، بنابراین خیلی از وقف‌ها هم به همین شکل است و جامعه باید هوشیار باشد، قوه قضاییه در این زمینه وارد شده و خیلی از بخش‌های گفته شده به منابع طبیعی برگشته است.