دست مهم‌ترین عضو بدن برای انجام دادن کارهای روزمره می‌باشد. ما تقریبا تمام اعمال روزانه خود را از جمله دست دادن با دیگران، آتش درست کردن، هدایت هواپیما، نوشتن، تعمیرات و هزاران اعمال دیگر را از طریق دست انجام می‌دهیم.
خوب این طبیعی است که عضو مهمی چون دست، با این همه قابلیت ممکن است در این بین دچاراتفاقات ناگهانی چون شکستگی و در رفتگی یا موارد دیگر شود.فیزیوتراپی دست یک علم است که با به کار گرفتن آن می‌توان قدرت و محدوده حرکتی این عضو مهم بدن را بهبود بخشید لذابا توجه به اهمیت موضوع آفتاب یزد دراینباره با ویدا مرزبان، فیزیوتراپیست وعضو انجمن فیزیوتراپی ایران گفتگو کرده است.
وی در این‌باره می‌گوید: یکی از درمان‌های موثر و اصلی برای اختلالات دست، فیزیوتراپی دست و مچ دست است لذا توصیه می‌شود تمام بیماران برای تسریع فرایند التیام و بازیابی عملکرد طبیعی مچ و دست از درمان فیزیوتراپی بهره بگیرند.مرزبان خاطرنشان کرد: متخصص فیزیوتراپی با معاینه مچ دست به بررسی حساسیت در این ناحیه میپردازد.
تعیین محل دقیق درد به تشخیص بیماری کمک می‌کند و سپس متخصص فیزیوتراپی قدرت و دامنه حرکات بازو را بررسی می‌‌نماید.این فیزیوتراپیست ادامه داد: متخصص فیزیوتراپی تاندون‌های مچ دست را به آرامی فشار می‌دهد تا تاندون ملتهب را پیدا کند و در نهایت درخواست انجام برخی تست‌ها را می‌دهد تا علت بروز التهاب و درد مشخص شود.وی اظهار داشت: دست 29 عضله، 19 استخوان و 19 مفصل دارد. از لحاظ بیومکانیکی، این ساختارها با مهارت و کارایی فوق العاده‌ای با هم تعامل دارند.
به دلیل پیچیدگی زیاد دست، به طور نابرابری ناحیه وسیعی از کورتکس مغز به دست اختصاص دارد.مرزبان مطرح کرد: به طور مشابه، بیماری‌ها یا آسیب‌های دست اغلب ناتوانی بیشتری ایجاد می‌کند. دست می‌تواند به طور کامل در بیماری‌های آرتریت رماتویید، سکته مغزی یا آسیب عصب یا استخوان درگیر شود و به طور چشمگیری عملکرد کل اندام فوقانی را تحت تاثیر قرار دهد.این عضو انجمن فیزیوتراپی ایران می‌گوید: ثبات مفصل مچ برای عملکرد صحیح عضلات خم‌کننده و باز‌کننده انگشتان ضروری است.
درد مانند ادم، یک سیر طبیعی ضربه به دست می‌باشد. درد یکسری عملکردهای زیست‌شناختی مفید را به کار می‌گیرد و در اغلب موارد برطرف می‌شود.وی افزود: درتعداد کمی ازبیماران حالت درد بدتر می‌شود یا اینکه هفته‌ها (معمولا 3 تا 4 هفته) پس از شروع ضربه، شدت می‌یابد. این روند غیر طبیعی درد بعد از ضایعه می‌تواند به عنوان یک عارضه اصلی، روی عملکرد دست تاثیر مخربی به‌جا بگذارد.مرزبان عنوان کرد: درد مچ دست اغلب ناشی از پیچ خودگی‌ها یا شکستگی‌های ناشی از صدمات ناگهانی است و همچنین می‌تواند در اثر مشکلاتی که برای مدت طولانی وجود داشته اند، مانند فشارهای مکرر، آرتروز و سندرم تونل کارپال ایجاد شود.این فیزیوتراپیست توضیح داد:
مچ دست یکی از پیچیده‌ترین مفاصل بدن از نظر آناتومیکی و فیزیولوژیکی به شمار می‌آید. دست همانند چشم، ارگان حسی مهمی در درک محیط اطراف فرد است.وی متذکر شد: یکی از درمان‌های موثر و اصلی برای اختلالات دست، فیزیوتراپی دست و مچ دست است. فیزیوتراپی دست به دنبال ضایعه یا جراحی بدون آنکه پروسه بهبودی را به خطر بیندازد، به بازگشت عملکرد دست کمک می‌کند.مرزبان افزود: متخصصین فیزیوتراپی آموزش‌های تخصصی ویژه را در درمان مشکلات دست دریافت کرده‌اند که بعد از بررسی دقیق و معاینات بالینی، بهترین درمان را با کمک تجهیزات مجهز و مدرن و درمان‌های دستی انجام می‌دهند.این متخصص اظهار داشت:
درد مچ دست بر تمام جنبه‌‌های زندگی از قبیل رانندگی کردن، نوشتن، پخت و پز و نظافت تاثیر می‌گذارد و متخصص فیزیوتراپی پس از بررسی مچ دست قادر به تشخیص تاندونیت مچ دست است.وی مطرح کرد: علت‌های صدمه به مچ دست عبارتند از ضربات ناگهانی، وارد شدن فشارهای مکرر، آرتروز، آرتریت روماتوئید، سندرم تونل کارپال، کیست گانگلیون و بیماری کین باخ است.مرزبان ادامه داد: آسیب دیدگی مچ دست اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که در حالی که دستتان راست و کشیده شده است، به سمت جلو پرت شوید.
این اتفاق می‌تواند باعث پیچ خوردگی، کشیدگی و حتی شکستگی شود.شکستگی اسکافوئید، شکستگی استخوانی از مچ دست است که در سمت شست قرار دارد.این نوع شکستگی نیز ممکن است در صورتی که عکس‌برداری بلافاصله بعد از آسیب دیدگی انجام شود، در عکس اشعه X نشان داده نشود.این فیزیوتراپیست توضیح داد: هر فعالیتی که شامل حرکت مکرر مچ دست باشد ( از زدن توپ تنیس و یا نواختن ویولن سل گرفته تا رانندگی‌های طولانی )می‌تواند موجب تورم بافت‌های اطراف مفاصل مچ دست و یا وارد شدن فشارهایی به مچ دست شود که می‌توانند موجب شکستگی مچ شوند، به خصوص زمانی که شما برای ساعت‌های زیادی و بدون توقف این حرکات را انجام دهید.
بیماری دکرون نیز یک آسیب فشار تکراری است که باعث ایجاد درد در پایین انگشت شست می‌شود.وی اظهار داشت: استئوآرتریت زمانی اتفاق می‌افتد که غضروفی که در انتهای استخوان‌های شما قرار دارد، در طول زمان از بین می‌رود.این بیماری در مچ دست غیر معمول است و معمولا فقط برای افرادی اتفاق می‌افتد که در گذشته مچ دست شان آسیب دیده باشد.مرزبان خاطرنشان کرد:آرتریت روماتوئید نیزاختلالی است که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت‌های خود حمله می‌کند، آرتریت روماتوئید معمولا مچ دست را درگیر می‌کند و اگر یک مچ دست تحت تاثیر قرار گرفته باشد،مچ دیگر هم معمولا درگیر می‌شود.
این متخصص می‌گوید: در ناحیه مچ دست سندرم تونل کارپال زمانی ایجاد می‌شود که فشاری که از طریق تونل کارپال بر عصب میانی (مدیان) وارد می‌شود، افزایش می‌یابد زیرا این عصب از تونل کارپال عبور می‌کند و این تونل مسیری است که در سمت کف دست و روی مچ دست شما قرار دارد.وی متذکر شد: کیست گانگلیون بافت نرم اغلب در قسمتی از مچ دست شما که در مقابل کف دست است به وجود می‌آیند.کیست‌های گانگلیون ممکن است دردناک باشند و این درد ممکن است با فعالیت بدتر یا بهتر شود.
> بیماری کین باخ معمولا جوانان را تحت تاثیر قرار می‌دهد
مرزبان ابراز کرد: بیماری کین باخ معمولا جوانان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.در این اختلال استخوان‌های کوچک مچ دست به طور پیشرونده‌ای از بین می‌روند.بیماری کین باخ زمانی اتفاق می‌افتد که روند خون‌رسانی به این استخوان‌ها دچار مشکل می‌شود.این عضو انجمن فیزیوتراپی ایران با بیان این نکته که "درد مچ دست می‌تواند برای هر کسی اتفاق بیفتد،چه فرد خیلی یکجا نشین باشید و چه بسیار فعال و یا بین این دو"، ادامه داد:
پیچ خوردن مچ دست معمولا در هنگام انجام دادن ورزش و تحت شرایطی اتفاق می‌افتد که شما مچ دستتان کاملا خمیده است و در این حالت بر روی زمین می‌افتید. اگر فشار ناشی از ضربه به اندازه کافی قوی باشد بافت‌های نرم اطراف استخوان اولنا، آسیب دیده و یا پاره می‌شوند.وی اضافه کرد: منظور از پیچ خوردن مچ دست در واقع کشیدگی و پاره شدن رباط‌های آن است. رباط ها، بافت‌های همبندی هستند که استخوان‌ها را به هم متصل می‌کنند و موجب ثبات مفاصل می‌شوند.
پیچ خوردن مچ دست در اصطلاح پزشکی با نام آسیب ترکیب غضروفی-بافتی مثلثی یا TFCC شناخته می‌شود. مرزبان گفت: رباط غضروفی- بافتی مثلثی، بین استخوان اولنا و اولین ردیف از استخوان‌های مچ دست قرار دارد. این رباط اصلی‌ترین نقش را در حفظ ثبات مفصل رادیواولنار (مفصل بین اولنا و مچ دست) دارد و آسیب دیدن آن می‌تواند بسیار جدی بوده و موجب بی‌ثباتی، درد و ضعف مچ دست شود. آسیب دیدن هر یک از رباط‌ها و بافت‌های همبند اطراف مچ دست می‌تواند موجب شود که در ثبات مچ دست و کارایی آن اختلال ایجاد شود.
این فیزیوتراپیست بیان کرد: تاندونیت مچ دست اختلالی است که در آن یک یا چند عدد از تاندون‌های مچ دست دچار التهاب می‌شوند. به طور کلی منظور از تاندونیت، التهاب تاندون است و به دلایل مختلف تاندون‌های مچ دست ملتهب می‌شوند.وی اضافه کرد: چندین تاندون در اطراف مچ دست وجود دارند که وظیفه متصل کردن عضلات ساعد و دست را به مچ و استخوان‌های دست بر عهده دارند. این تاندون‌ها رشته‌‌های طناب مانندی هستند و به خوبی از ناحیه پشت دست تا انگشتان دیده می‌شوند. تاندون‌ها وظیفه انجام حرکات پیچیده مچ، دست و انگشتان را بر عهده دارند.این عضو انجمن فیزیوتراپی ایران ابراز کرد:
افرادی که دچار تاندونیت مچ دست هستند با علائم و نشانه‌هایی مانند بروز درد و سفتی در ناحیه مچ دست به ویژه در اوایل صبح، بروز درد و حساسیت هنگام تحت فشار قرار گرفتن مچ، تورم خفیف و احساس گرما یا قرمزی مچ، تق تق کردن مچ دست هنگام تکان دادن، کاهش دامنه حرکات مچ دست، ضعف عضلانی به ویژه هنگام انجام امور روزمره مانند تایپ کردن، استفاده از موس، یا بازی‌های کامپیوتری خود را نشان می‌دهند لذا توصیه می‌شود درصورت بروز هر یک از این علائم و نشانه‌ها باید بیمار به متخصص فیزیوتراپی مراجعه کند.وی توضیح داد:
شایع‌ترین دلیل التهاب مچ دست انجام دادن حرکات تکراری و تحت فشار قرار گرفتن تاندون است. انجام دادن حرکات تکراری از قبیل امور روزمره باعث التهاب تاندون خواهد شد. برخی از فعالیتهای ورزشی از قبیل گلف، بولینگ، تنیس و بیسبال و تایپ کردن در بروز این اختلال نقش دارند.
آهنگران، نجاران و افرادی که با اره برقی کار می‌کنند در معرض ابتلا به این اختلال قرار دارند.مرزبان یادآورشد: متخصص فیزیوتراپی در جلسه مشاوره به ارزیابی ساختار بازو از قبیل شانه، آرنج، مچ و دست میپردازد و سپس از بیمار میخواهد در ارتباط با فعالیت‌هایی که در منزل یا محل کار انجام می‌دهد صحبت کند وهمچنین وی درباره زمان شروع درد، نحوه تاثیر‌گذاری آن بر انجام فعالیتهای روزمره و امور کاری و عواملی که باعث تشدید درد می‌شود سوال خواهد کرد. این فیزیوتراپیست تصریح کرد:وارد شدن فشار به مچ دست خصوصا اگر در حالتی باشد که مچ دست خمیده است، می‌تواند موجب پارگی قسمت مرکزی رباط شود و یا باعث شود که رباط و بافت‌های نرم بیش از حد کشیده شوند.
وارد شدن چنین فشارهایی در ورزش بسیار شایع است، خصوصا در ورزش‌های پربرخورد و پرفشار مانند ژیمناستیک، تنیس و بسکتبال زیرا این ورزشکاران فشار زیادی به مچ دست خود وارد می‌کنند و بنابراین بسیار مستعد چنین آسیبی هستند البته این آسیب همچنین در بین کودکان و افراد مسن نیز بسیار شایع است.
> کشیدگی مچ دست می‌تواند آسیبی بسیار دردناک و جدی باشد
وی خاطرنشان کرد: کشیدگی مچ دست می‌تواند آسیبی بسیار دردناک و جدی باشد که در اغلب موارد نیاز است که شخص فورا به اورژانس بیمارستان منتقل شود و مچ دست او اسکن شده و آتل‌بندی شود. درد مچ دست معمولا در قسمت داخلی مچ (به سمت کف دست) حس می‌شود.مرزبان افزود:
در ابتدا پزشک شرح حال کامل و چگونگی آسیب دیدن شما را می‌پرسد و در مورد محل دقیق احساس درد، زمان شروع درد، شروع ناگهانی یا تدریجی درد و فعالیت‌هایی که باعث تشدید درد شما می‌شوند سوال می‌کند وسپس پزشک شمار ا معاینه فیزیکی می‌کند و تمامی نواحی مچ را با دست لمس می‌کند تا حساس‌ترین نقطه را شناسایی کند. پزشک همچنین نواحی حساس به درد و متورم و کبود را بررسی می‌کند ونیز قدرت عضلات اطراف مچ دست، دست و آرنج را بررسی می‌کند لذا ممکن است او به دست شما در جهت خاصی فشار وارد کند و از شما بخواهد در برابر نیروی وارد شده مقاومت کنید و در این حال میزان درد و قدرت عضلانی شما را بررسی می‌کند.
این متخصص ادامه داد: تست دیگری هم انجام می‌شود که در آن به ناحیه خاصی روی استخوان اولنا فشار وارد می‌شود و مچ دست سالم با مچآسیب دیده مقایسه می‌شود. وجود درد و حساسیت به لمس در این ناحیه می‌تواند نشان‌دهنده پیچ خوردن مچ دست و پارگی رباط باشد.وی گفت: درصورتی که پارگی رباط با شکستگی استخوان نیز همراه باشد، این موضوع در تصاویر اشعه ایکس دیده می‌شود اما در صورتی که شکستگی وجود نداشته باشد، تصاویر اشعه ایکس عادی خواهند بود.مرزبان بیان کرد: آسیب‌های شدید و حاد در ناحیه مچ دست ممکن است بسیار دردناک باشند و در این صورت انجام معاینه فیزیکی ممکن نیست در این موارد نیاز است که به روش اسکن‌ام آر‌ای از مچ دست عکس گرفته شود.
این فیزیوتراپیست اظهار کرد:اغلب بیمارانی که دچار پیچ خوردگی مچ دست می‌شوند در صورتی که به موقع برای درمان اقدام کنند و به توصیه‌های فیزیوتراپیست پایبند باشند می‌توانند ظرف زمان کوتاهی با روش‌های درمانی غیرجراحی بهبود پیدا کنند و فعالیتهای روزمره و یا ورزشی خود را مانند قبل انجام دهند و حرکت دادن کامل مچ دست بدون درد و بازگشت کامل قدرت مچ و انگشتان نیز برایشان ممکن است.وی ادامه داد: بسیاری از حرکات مچ دست می‌توانند به آسانی موجب تشدید این آسیب شوند و بنابراین بسیار مهم است که از انجام هر گونه فعالیتی که موجب تشدید علائم شما می‌شود خودداری کنید.
در صورت امکان، از انجام حرکات تکراری و پرفشار با مچ مانند در دست گرفتن اشیای سنگین در دست، فشار دادن چیزی با انگشتان، چرخاندن و خم کردن مچ خودداری کنید. از بلند کردن اشیا با یک دست نیز اجتناب کنید. اگر نمی‌توانید استفاده از دستان خود و انجام این حرکات را به کلی کنار بگذارد، سعی کنید دربین کارهای خود مرتبا به خودتان استراحت بدهید.مرزبان افزود: اگر مچ دست همچنان ثبات دارد، روش‌های غیرجراحی برای درمان آن تجویز می‌شوند. ممکن است آتل یا گچ به مدت چهار شش هفته استفاده شود.
آتل موجب بی‌حرکت شدن مچ دست می‌شود و در محلآسیب دیدگی و زخم درون مچ، بافت فیبروزی شکل می‌گیرد. ممکن است داروهای ضدالتهاب برای شما تجویز شوند و انجام فیزیوتراپی بعد از باز کردن آتل نیز اغلب لازم است. در برخی موارد لازم است یک یا دو تزریق استروئید با فاصله چند هفته از هم انجام شوند اما اگر مچ دست ثبات نداشته باشد اما نخواهید که جراحی انجام دهید، پزشک درست و ساعد شما را گچ می‌گیرد.این متخصص اضافه کرد:
گاهی اوقات می‌توان به جای آتل از باندپیچی استفاده کرد و یا همزمان با آتل لازم است که باندپیچی نیز انجام شود البته باندپیچی به اندازه آتل محکم و ثابت نیست و بنابراین در تسکین درد و کمک به بهبودی مچ دست نمی‌تواند به اندازه آتل موثر باشد بنابراین در زمانی که آتل در دسترس نیست تا زمان دسترسی به آتل می‌توان به صورت موقتی از باندپیچی کمک گرفت.وی ابراز کرد: هدف اصلی از فیزیوتراپی مچ دست این است که التهاب و درد مچ دست کاهش پیدا کند. گذاشتن کمپرس سرد به کاهش التهاب و درد در اطراف این ناحیه کمک می‌کند و تا حد زیادی درد شما را کمتر می‌کند. در مواردی که درد مزمن‌تر است، استفاده از کمپرس گرم می‌تواند مفیدتر باشد.
همچنین ممکن است پزشک شما از مدالیته‌های درمانی مانند اولتراسوند یا الکتروتراپی برای کاهش درد استفاده کند. ماساژ دادن عضلات ساعد نیز می‌تواند بسیار موثر باشد.مرزبان افزود: به عنوان بخشی از برنامه درمان فرد بیمار، فیزیوتراپیست نوع کار و فعالیت شما و نحوه انجام دادن کارهای روزمره را چک می‌کند و به شما روش‌های صحیح انجام کارها برای پیشگیری از بروز آسیب مچ دست را آموزش می‌دهد و پس از برطرف شدن درد و التهاب اولیه، پزشک بر بهبودی حرکت پذیری و قدرت مچ دست تمرکز می‌کند. فیزیوتراپیست در ابتدا دامنه حرکتی، قدرت دست و انگشتان شما رابررسی می‌کند و بر اساس آن یک برنامه تمرینی برای بهبود وضعیت شما تدوین می‌کند.این فیزیوتراپیست توضیح داد:
اینکه بدانید چه زمان باید به یک پزشک یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید مهم است زیرا این طور نیست که هر دردی در مچ دست نیاز به مراقبت‌های پزشکی داشته باشد.پیچ خوردگی‌های کوچک و کشیدگی‌ها معمولا با یخ، استراحت و داروهای مسکن بدون نسخه درمان می‌شوند اما اگر درد و تورم بیش از چند روز طول بکشد یا بدتر شود، به پزشک یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید.
وی با بیان این نکته که " تاخیر در تشخیص و درمان می‌تواند منجر به عدم بهبودی کامل، کاهش دامنه حرکت و ناتوانی در درازمدت شود"، مطرح کرد: آسیب دیدگی هر قسمت از مچ دست فرد می‌تواند موجب درد شود و بر توانایی شما برای استفاده از مچ دست و دست تان تاثیر بگذارد اما در هر صورت خطر ابتلا به این درد برای فرد با برخی عوامل مانند شرکت در ورزش ها، انجام کارهای تکراری و برخی بیماری‌ها یا شرایط خاص بیشتر می‌شود.> آسیب‌های مچ دست در بسیاری از ورزش‌ها شایع استمرزبان ادامه داد:
آسیب‌های مچ دست در بسیاری از ورزش‌ها شایع است
، هم آسیب‌هایی که در اثر ضربه به وجود می‌آیند و هم آسیب‌هایی که در اثر وارد شدن فشارهای تکراری به مچ دست ایجاد می‌شوند.ورزش‌هایی مانند فوتبال، بولینگ، گلف، ژیمناستیک، اسنوبوردی و تنیس می‌توانند موجب این آسیب‌ها شوند.این عضو انجمن فیزیوتراپی ایران اظهار داشت: تقریبا هر فعالیتی که دست‌ها و مچ دست شما را درگیر می‌کند حتی بافندگی و کوتاه کردن مو اگر به اندازه‌ای تکرار شود یا آنقدر با نیروی زیادی انجام شود که فشار کافی برای آسیب رساندن به مچ دست را ایجاد کند، می‌تواند منجر به ایجاد دردی ناتوان‌کننده در مچ دست شود.
وی می‌گوید: برخی بیماری‌ها یا شرایط خاص مانند بارداری، دیابت، چاقی، آرتریت روماتوئید و نقرس ممکن است خطر ابتلا به سندرم تونل کارپال را افزایش دهند.مرزبان عنوان کرد: جلوگیری از وقایع غیرمنتظره‌ای که اغلب باعث آسیب دیدگی مچ دست می‌شوند، غیرممکن است اما برخی راهنمایی‌های اساسی می‌تواند انجام برخی مراقبت‌ها را پیشنهاد دهد که یکی از آنها ساختن استخوان‌های قدرتمند است لذا دریافت کلسیم به مقدار کافی – ۱۰۰۰ میلی گرم در روز برای اکثر بزرگسالان و حداقل ۱۲۰۰ میلی گرم در روز برای زنان بالای ۵۰ سال – می‌تواند به جلوگیری از شکستگی استخوان کمک کند.
این عضو انجمن فیزیوتراپی ایران ادامه داد: جلوگیری از افتادن، پرت شدن به سمت جلو و بر روی یک دست کشیده شده به سمت بیرون علت اصلی بسیاری از آسیب‌های مچ دست است لذا برای جلوگیری از افتادن، کفش‌های مناسب بپوشید، خطراتی که در خانه وجود دارند را از بین ببرید، فضای زندگی خود را روشن و پرنور کنید و در صورت لزوم، در حمام و دستشویی دستگیره و در پله‌ها نرده نصب کنید.وی تصریح کرد: از ابزارهای محافظتی برای فعالیتهای ورزشی استفاده کنید بدین صورت که برای فعالیتهای پر خطر مانند فوتبال، اسنوبورد و اسکیت چرخ دار، مچ بند بپوشید تا از رسیدن آسیب به مچ دست پیشگیری شود.مرزبان افزود: به ارگونومی بدن توجه داشته باشید.
اگر مدت زمان طولانی را پشت کیبورد می‌گذرانید، به طور منظم در کارتان وقفه بیاندازید.هنگام تایپ کردن، مچ دست خود را در موقعیت آرام و خنثی نگه دارید. یک صفحه کلید ارگونومیک و فوم یا حمایت‌کننده ژله‌ای که مچ دست روی آن قرار می‌گیرد، ممکن است کمک‌دهنده باشند.این عضو انجمن فیزیوتراپی ایران تشریح کرد:
در طول معاینه فیزیکی، پزشک یا فیزیوتراپیست شما ممکن است که حساسیت، ورم یا دفرمیتی (یا ناهنجاری ظاهری) مچ دست شما را بررسی کند واز شما بخواهد کهمچ دست خود را حرکت دهید تا میزان کاهش توانایی شما در حرکت دادن مچ دست تان را بررسی کند و همچنین قدرت دستان شما در گرفتن اشیا و قدرت ساعد تان را ارزیابی کند و در بعضی موارد، پزشک ممکن است آزمایش‌های تصویربرداری، آرتروسکوپی یا تست عصب را پیشنهاد کند.وی اضافه کرد:
تصویربرداری با اشعه ایکس رایج‌ترین آزمایش برای درد مچ دست است. با استفاده از مقدار کمی اشعه، اشعه‌های ایکس می‌توانند شکستگی استخوان یا علائم استئو آرتریت را نشان دهند اما سی تی اسکن می‌تواند جزئیات بیشتری از استخوان‌های مچ دست شما را نشان دهد و ممکن است شکستگی‌هایی را نشان دهد که در اشعه X نشان داده نمی‌شوند و همچنین MRI آزمونی است که با استفاده از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی تصاویر دقیق از استخوان‌ها و بافت‌های نرم شما تولید می‌کند.
برای MRI مچ دست، ممکن است این امکان وجود داشته باشد که به جای استفاده از یک دستگاه MRI برای تمام بدن، بتوانید دست خود را در یک دستگاه کوچک‌تر قرار دهید.مرزبان بابیان این نکته که " سونوگرافی هم تست ساده و غیر تهاجمی است که می‌تواند به نمایش تاندون ها، رباط‌ها و کیست‌ها کمک کند "، اظهار داشت:
اگر نتایج آزمایشات تصویربرداری نتوانند مشکل را مشخص کنند، پزشک می‌تواند یک آرتروسکوپی را انجام دهد، روشی که در آن ابزاری به اندازه یک مداد به نام آرتروسکوپ از طریق یک برش کوچک در پوست شما و وارد مچ دست شما می‌شود.این وسیله شامل یک لامپ و یک دوربین کوچک است که تصاویر را بر روی یک مانیتور تلویزیون نشان می‌دهد.
آرتروسکوپی به عنوان استاندارد طلایی برای ارزیابی درد مزمن مچ دست در نظر گرفته می‌شود ودر برخی موارد، پزشک ممکن است از طریق آرتروسکوپ مشکلات مچ دست را نیز ترمیم کند.این فیزیوتراپیست بیان کرد: اگر فرد مشکوک به مشکل سندرم تونل کارپال باشد، پزشک ممکن است تست عصب و عضله یا الکترومیوگرافی (EMG) را تجویز کند.
این تست الکتریسیته تولید شده در عضلات شما را اندازه‌گیری می‌کند.یک الکترود سوزن مانند و نازک به عضله وارد می‌شود و فعالیت الکتریکی آن زمانی که عضله در حالت استراحت و یا در حالت انقباض است، ثبت می‌شود.بررسی هدایت عصبی نیز به عنوان بخشی از EMG انجام می‌شود تا ارزیابی شود که آیا سرعت امواج الکتریکی در ناحیه تونل کارپال کند می‌شوند یا نه. وی ابراز کرد: درمان مشکلات مچ دست بسته به نوع، محل درد و شدت آسیب و نیز سن و سلامتی عمومی شما متفاوت است.
داروها و مسکن‌های بدون نسخه، مانند ایبوپروفن و استامینوفن و غیره ممکن است به کاهش درد مچ دست کمک کنند البته داروهای مسکن قوی‌تر با نسخه پزشک در دسترس هستند. مرزبان با بیان این نکته که " فیزیوتراپی مچ دست روشی بدون دارو و بدون خطر است"، گفت:
یک فیزیوتراپیست می‌تواند درمان‌های خاص و تمریناتی را برای آسیب‌های مچ دست و مشکلات تاندون به کار ببرد حتی اگر به عمل جراحی نیاز دارید، فیزیوتراپیست همچنین می‌تواند بعد از عمل و در مرحله ی توانبخشی به شما کمک کند همچنین ممکن است با ارزیابی ارگونومی به شما کمک کند. این متخصص افزود:
در ارزیابی‌های ارگونومی فاکتورهایی که در محل کار ممکن است به درد مچ دست شما ارتباط داشته باشند بررسی می‌شود. اگر استخوانی در مچ دست شما شکسته باشد، قطعات باید در جای خود قرار گیرند تا استخوان بتواند به درستی درمان شود.وی تشریح کرد:یک قالب یا اسپلینت می‌تواند در حین روند بهبودی، قطعات استخوان را محکم کنار هم نگه دارد واگر دچار پیچ خوردگی یا کشیدگی مچ دست شده اید، ممکن است لازم باشد در هنگام بهبودی، برای محافظت از تاندون یا رباط آسیب دیده، از یک اسپیلنت استفاده کنید، همچنین اسپیلنت‌ها مخصوصا برای آسیب‌های ناشی از استفاده بیش از حد از یک اندام که در نتیجه انجام حرکات تکراری ایجاد می‌شوند، مفید هستند.مرزبان عنوان کرد: جراحی مچ دست در بعضی موارد ممکن است ضروری باشد.
این موارد عبارتند ازاینکه در بعضی موارد، ممکن است جراحی برای تثبیت شکستگی استخوان ضروری باشد تا استخوان بتواند ترمیم شود ویا برای اتصال قطعات استخوان نیاز به سخت افزار فلزی داشته باشد البته بعد از جراحی فیزیوتراپی مچ دست برای شما تجویز می‌شود.این عضو انجمن فیزیوتراپی ایران اضافه کرد: اگر علائم سندرم تونل کارپال شدید باشد، ممکن است نیاز داشته باشید که رباطی که مانند یک سقف روی این تونل قرار دارد، بریده شود.با این کار تونل باز می‌شود و فشاری که بر روی عصب وارد می‌شود، کاهش می‌یابد و نیز از فیزیوتراپی مچ دست جهت درمان کمک بگیرید.گاهی جراحی برای تعمیر تاندون‌ها یا رباط‌هایی که پاره شده اند، لازم است.
>درد مچ دست همیشه به درمان پزشکی نیاز ندارد
وی اظهار داشت: درد مچ دست همیشه به درمان پزشکی نیاز ندارد اما ممکن است شما درصورت بروز درد مچ دست ابتدا با پزشک خانوادگی خود مشورت کنید لذاممکن است وی شما را به یک متخصص بیماری‌های مفصلی (روماتولوژیست)، فیزیوتراپیست یا حتی جراح ارتوپد ارجاع دهد.
مرزبان خاطرنشان کرد: ممکن است بهتر باشد قبل از ملاقات با پزشک لیستی را بنویسید که شامل مواردی از قبیل توصیف کامل علائممشکلات تان، اطلاعاتی درباره بیماری‌ها و مشکلاتی که داشته‌اید یا دارید، اطلاعاتی در مورد شرایط سلامتی والدین یا خواهران و برادران شما، تمام داروها و مکمل‌های غذایی که مصرف می‌کنید، باشد.
این متخصص افزود: پزشک یا فیزیوتراپیست ممکن است برخی سوالات را از شما بپرسد که عبارتند از اینکه از چه وقت علائم شما شروع شد، آیا حرکت خاصی از مچ دست باعث درد شما می‌شود، آیا دست تان بی‌حس است یاگز گز می‌کند، راست دست هستید یا چپ دست، شغل شما چیست؟ آیا شغل تان نیاز به حرکت مچ دست دارد، آیا شما در ورزش‌ها یا سرگرمی‌هایی که استرس و فشارهایی را بر روی مچ دست وارد می‌کند، شرکت می‌کنید و... تا بر اساس آن جهت درمان تصمیم بگیرد.وی ابراز کرد: متخصص فیزیوتراپی با توجه به شرایط بیمار به طراحی یک برنامه درمانی میپردازد که شامل موارد مختلف است.
اولین قدم برای کنترل و تسکین درد از بین بردن التهاب تاندون است. متخصص فیزیوتراپی از بیمار میخواهد علاوه بر استراحت دادن به مچ دست، برای تسکین درد از کمپرس یخ استفاده کند وهمچنین متخصص فیزیوتراپی به شناسایی حرکاتی که باعث بروز درد می‌شود خواهد پرداخت و از بیمار میخواهد این حرکات را انجام ندهد و در برخی موارد استفاده از اسپلینت برای محدود کردن حرکات مچ و کمک به بهبود تاندون توصیه می‌شود.
مرزبان ادامه داد: تکنیک‌های درمان دستی از قبیل به حرکت در آوردن مفصل، ماساژ عمیق بافت نرم و حرکات کششی به کنترل التهاب تاندون کمک می‌کنند. این فیزیوتراپیست بیان کرد: متخصص فیزیوتراپی نحوه انجام دادن حرکات کششی و ورزشی را به بیمار یاد می‌دهد تا از میزان سفتی و درد مچ دست کاسته شود و نیزبه تجویز تمرینات ورزشی مخصوص تقویت مچ دست میپردازد.
این تمرینات باعث بهبود التهاب تاندون و حرکات مچ می‌شوند لذا بیمار باید این تمرینات را در منزل انجام دهد تا نتایج مطلوبی را به دست بیاورد. وی توضیح داد: متخصص فیزیوتراپی بهترین روش برای انجام امور روزمره را به بیمار توصیه خواهد کرد لذا در این حالت علاوه بر محافظت از مچ دست از بروز آسیب دیدگی بیشتر جلوگیری خواهد شد.
مرزبان با بیان این نکته که " قرار دادن مجدد در حالت خنثی به رفع فشار از روی آن کمک می‌کند و ریسک بروز آسیب دیدگی را به حداقل خواهد رساند"، می‌گوید: پس از بهبود علایم و نشانه‌‌های تاندونیت، بیمار نحوه انجام صحیح امور کاری و شخصی را یاد می‌گیرد به عنوان مثال متخصص فیزیوتراپی نحوه قرارگیری صحیح مچ دست در هنگام استفاده از موس را آموزش خواهد داد لذا به این ترتیب بیمار بدون احساس درد قادر به انجام امور شخصی خود خواهد بود.
این متخصص در پایان گفت: متخصص فیزیوتراپی یک برنامه مناسب درمانی را برای کنترل درد مچ دست طراحی خواهد کرد.ماساژ مچ دست در منزل یکی از اقداماتی است که به بهبود درد می‌کند.با کنترل درد بیمار قادر به انجام امور دلخواهخود خواهد بود.
روزنامه آفتاب یزد