مستندات نشان می دهد ویروس کرونا قبل از بهمن ماه در ایران مشاهده نشده است

رییس کمیته اپیدمیولوژی بیماری کرونا با اشاره به پیچیدگی ویروس کرونا و رفتارهای متفاوت در کشورها و حتی استانهای کشور خودمان، گفت: به دلیل همین پیچیدگی ها نمی‌دانیم در دقیقه چندم این بازی و در کدام نیمه هستیم، از نیمه اول گذشته ایم یا خیر.

 دکتر حقدوست در ارتباط ویدئو کنفرانسی با خبرنگاران درباره برآورد تعداد مبتلایان به کرونا در کشور گفت: در این خصوص از آنجایی که برخی افراد بدون علامت مبتلا می‌شوند نمی‌توانیم عدد دقیقی بگوییم؛ برخی افراد ممکن است هیچ گونه علامتی نداشته باشند و حتی افزایش آنتی بادی نیز در خونشان اتفاق نیفتد. برخی مطالعات نشان می‌دهد شاید تا ۳۰درصد افراد حتی واکنش ایمنی اولیه نسبت به بیماری نداشته باشند که این عدد درصد قابل توجهی است. اگر سوال این باشد که تاکنون با توجه به این شرایط چند نفر در کشور به ویروس کووید ۱۹ مبتلا شده باشند، پاسخ این است که نمی‌دانیم. البته شاید بتوان از طریق مدل‌سازی‌های ریاضی اعداد و ارقامی را برآورد کرد، اما این اعداد از دو میلیون نفر تا ۲۵ میلیون نفر می‌تواند متفاوت باشند که مشاهده می کنید اعدادی با عدم قطعیت هستند؛ اما اگر منظور از تعداد مبتلایان براساس تعریف دنیا باشد این اعداد و ارقام روزانه توسط سخنگوی وزارت بهداشت به اطلاع می‌رسد.

وی در ادامه سخنان خود با تاکید بر این که ویروس کرونا بسیار پیچیده است گفت: همین موضوع سبب می‌شود ویروس در یک کشور نسبت به کشور دیگر و حتی در کشورمان هم از یک استان نسبت به استان دیگر متفاوت عمل کند. همین عدم قطعیت‌ها است که سبب می‌شود پیش بینی‌ها متفاوت از آب درآید. حتی اگر به برخی سایت‌های معتبر دنیا نگاه کنید می‌بینید که پیش بینی‌ها نسبت به روزهای اول تغییر کرده است؛ این به دلیل ماهیت بیماری است. حتی حرف‌های برخی از مدیران ارشد کشورها نسبت به روزهای اول و بعد از دو ماه ۱۸۰ درجه تغییر کرده است.

وی افزود: نمی‌دانیم در دقیقه چندم این بازی و در کدام نیمه هستیم، از نیمه اول گذشته ایم یا خیر. ایران پس از چین اولین کشوری بود که خیلی از اتفاقات جدید در مورد بیماری را تجربه می‌کرد و پس از چند مدت ماه کشورهای دیگر این موضوع را با تاخیر مشاهده می‌کردند.

وی ادامه داد: شروع کرونا در ایران حرف و حدیث‌های زیادی داشت، اما بعد از آن که در کمتر از دو هفته سایر کشورها نیز درگیر ویروس شدند مشخص شد که مشکلی در مدیریت ما وجود نداشته است.

وی در ادامه سخنان خود با اشاره به این که هنگام شیوع پیک دوم کرونا نیز حرف‌های زیادی مطرح شد، گفت: این نگاه به وجود آمده بود که مشکل در مدیریت بیماری است. اما امروز می‌بینیم که دیگر این گونه نیست و بسیاری از کشورهای دیگر نیز در حال تجربه پیک دوم یا سوم کرونا هستند. باید بدانیم ماهیت این ویروس بسیار پیچیده است و تغییراتی نیز داشته است و در نقاطی بیماری ضعیف و در نقاط دیگر قوی شده است. ما حتی نمی‌دانیم در آن نقاطی که ویروس به شکل ضعیف تری عمل کرده، عوارض و عواقب آن در بلند مدت چگونه خواهد بود؛ این در حالی است که نسبت به موضوعات ایمونولوژی و اپیدمیولوژی این بیماری نیز آگاهی چندانی وجود ندارد. بنابراین در این زمان شرط عقل این است که بیشترین مقابله ما با ویروس در مباحث پیشگیری باشد بدون آن که ایجاد اضطراب و استرس کنیم.

معاون وزیر بهداشت با تاکید بر مبارزه با ویروس تصریح کرد: علاوه بر این که باید با ویروس مبارزه کنیم باید با عوارض ویروس بر اقتصاد، اجتماع و غیره نیز مقابله کنیم. پیش بینی من این است که ممکن است در آینده طیف ضعیف تر یا شدیدتر بیماری را تجربه کنیم. همه این مسائل احتمالاتی است که براساس مطالعات به آن رسیده‌ایم، اما در هر دو صورت نباید فراموش کنیم وظیفه اصلی ما زدن ماسک، خوداری از حضور در تجمعات ، عدم رفتن به مسافرت، رعایت نکات بهداشتی و غیره است.

وی با اشاره به این که در مورد شیوع اپیدمی کرونا در دنیا حرف جدیدی وجود ندارد، اظهار کرد: مستندات ملاحظه شده است و براساس این مستندات شیوع بیماری در جهان به زمان ما حدودا اوایل دی ماه بوده است. برخی از مستندات علمی نیز برآورده‌هایی داشته‌اند و گفته اند که شاید این ویروس از آبان ماه در فرانسه دیده شده است. یا حتی در کشور اسپانیا با مطالعه بر آب‌های فاضلاب اعلام کرده‌اند که این ویروس پیش از اعلام رسمی در آب‌های فاضلاب بوده اما همه این موارد مطالعاتی است که هنوز نمی‌توان قطعی در مورد آنها صحبت کرد. براساس مستندات ما نیز نمی‌توانیم اعلام کنیم که رد ویروس را قبل از بهمن ماه در ایران دیده‌ایم. البته پزشکان نیز در مواردی اعلام می‌کنند پیش از این موعد بیمارانی با علایم کاملا شبیه به کرونا معاینه کرده‌اند. نمی توانم بر این موضوع قسم بخورم اما تاکنون تمام مستندات ما نشان می دهد ویروس قبل از بهمن ماه در ایران مشاهده نشده است.

وی افزود: کشورهای مختلف با توجه به فرهنگ‌های متفاوتی که دارند رفتار متفاوتی نیز در مقابل این ویروس از خود نشان می دهند. برخی از کشورهای شرقی زیر ساخت‌ها و تجربیاتشان از کرونا ویروس های قبلی بسیار متفاوت از تجربه کشورهای اروپایی است. این موضوعات و رفتارهای فرهنگی بر مدیریت ویروس کرونا می‌تواند موثر باشد.

حق دوست گفت: اگر نسبت فوتی‌ها و مبتلایان کرونا را به یک میلیون نفر نگاه کنیم، می‌بینیم که کشورهای اروپایی مانند اسپانیا، فرانسه و... به شدت کاهش دادند. آمار تجمعی فوتی‌ها را نگاه کنیم میزان فوتی که این بیماری در برخی کشورهایی که با ایران مقایسه می‌شوند، داده نسبت به میلیون نفر به گونه‌ای است که مشخص است که کشور ما به خوبی توانسته شرایط را مدیریت کند.

وی ادامه داد: ممکن است عده‌ای با عینک بدبینی و منتقدانه اعلام کنند که آمار و ارقام مرگ و میر بیش از چیزی است که اعلام می‌شود، اما باید مرگ ناشی از کرونا را تعریف کنیم. بنابر توصیه سازمان بهداشت جهانی مرگ کرونا در افرادی است که تست PCR مثبت داشته‌اند. افرادی که تست PCR مثبت ندارند حتی اگر علائم بالینی داشته باشند و فوت کنند، آن را به عنوان مرگ نمی‌شناسند.

حقدوست افزود: در بدترین حالت باز هم وضعیت میزان فوتی‌ها و مبتلایان در ایران نسبت به جمعیت کشور عدد پایین است. قسمت زیادی از این موضوع ناشی از لطف خدا و قسمتی هم به دلیل مدیریت سیستم سلامت کشور است. در عین حال قسمت قابل ملاحظه‌ای از این وضعیت هم به دلیل رعایت مردم است. هرچند کسری از افراد جامعه ممکن است آنطور که باید و شاید موارد را رعایت نکرده باشند، اما نباید همراهی بیش از دو سوم مردم کشورمان را فراموش کنیم. عید نوروز و 13 به در و ماه مبارک رمضان امسال مانند هر سال نبود. اکنون دل‌مان می خواهد عزاداری سید الشهدا بدون شور و البته بدون رعایت اصول بهداشتی نباشد و مردم بسیار رعایت می کنند. باید به مردم ایران نمره قبولی را از نظر رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی بدهیم.

حقدوست در پاسخ به سوالی درباره وضعیت بازگشایی مدارس و حضور معلمان در مدارس بدون دانش‌آموز برای آموزش از راه دور، گفت: توصیه کلی من این است که در عین حال اینکه ویروس در جامعه وجود دارد و ویروس بسیار چابک و زیرکی است و کوچکترین سهل‌انگاری می‌تواند عوارض زیادی را به جای بگذارد، اما باید قبول کنیم که باید با این ویروس زندگی کنیم. نمی‌توانیم کل کشور و مملکت را فلج کنیم تا این بیماری کنترل شود. اگر فکر می کردیم در عرض یک ماه بستن همه جا، ویروس از بین می رود، شاید نوع سیاست‌مان تغییر می‌کرد، اما در نیوزیلندی که ویروس را به صفر رساندند و جشن گرفتند، اما مجدد شاهد موارد ابتلا هستند. بنابراین باید یاد بگیریم که با ویروس زندگی کنیم و رفتار اجتماعی و زندگی روزمره را با رعایت پروتکل‌ها دنبال کنیم. در عین اینکه حساسیت و اضطراب‌های نابجا را کنترل کنیم.

وی افزود: مدرسه به عنوان یکی از ارکان بسیار مهم در جامعه تلقی می‌شود. آینده مملکت در گرو مدرسه‌های ماست و اگر می‌خواهیم جامعه‌ای سالم، پویا و با تدبر داشته باشیم باید بر روی مدارس سرمایه‌گذاری کنیم. نمی‌توانیم مدرسه را به عنوان یک رکن اصلی در جامعه تعطیل نگه داریم. معلمان اقشار بسیار زحمتکشی هستند. معلمان همانطور که در انتهای سال تحصیلی قبل، کلاس‌های آنلاین را داشتند، اکنون هم در مدارس آمده و بدون دانش‌آموز آموزش از راه دور ارائه می‌دهند. اگر با این عینک به فعالیت های اجتماعی از جمله بازگشایی مدارس نگاه کنیم، شاید تصمیم آموزش و پرورش حکیمانه تلقی شود. البته تاکید می‌کنم که سلامت معلمین هم باید حفظ شود، پروتکل‌های بهداشتی هم حتما باید رعایت شود.

حقدوست گفت: قطعا دوران پساکرونا که نمی دانم چه زمانی رخ می‌دهد، خیلی مسائل با قبل متفاوت خواهد بود. اگر دنیا با یک سرعتی به سمت تغییر می‌رفت، کرونا این سرعت را چند برابر کرد. در عرصه بین‌المللی، روابط و اقتصاد بین‌المللی، نظامی، آموزشی و... تغییرات زیادی اتفاق افتاد. ما سرعت‌مان در بحث آموزش از راه دور و تله مدیسین و... چند برابر شد. حتی در عرصه قوانین و مقررات نیز این اتفاق افتاد. اگر کرونا هم کنترل و حذف شود، این اتفاقی که رخ داده و تغییرات حذف نخواهد شد.

وی درباره وضعیت آموزش در حوزه پزشک خانواده و آموزش‌های مرتبط با کرونا گفت: تقریبا از هفته اول اپیدمی در کشور، برخی دوره‌هایی را که لازم بود حتی پزشکان متخصص ببینند، ارائه دادیم. شکل آموزش مداوم ما برای گروه‌های ارائه خدمت از حضوری به غیر حضوری تغییر پیدا کرد. در عین حال در حوزه پزشک خانواده سه نوع آموزش داریم؛ یکی تخصص پزشک خانواده، یکی آموزش پودمانی است که جامعه هدفش پزشکان عمومی کشور هستند و یکی هم MPH پزشک خانواده است که این برنامه‌ها در حال انجام است. البته به نظر می‌رسد باید آموزش پودمانی‌مان را از نظر کمی و کیفی افزایش دهیم.

 ایسنا