انتخاب الیوت آبرامز، ۳ ماه قبل از انتخابات آمریکا به چه معناست؟

رابی گرامر در فارن پالسی نوشت: کناره گیری ناگهانی برایان هوک، دولت ترامپ را بر آن داشته که در تلاش برای بدست آوردن پیروزی در مقابل تهران بیافتد.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: الیوت آبرامز که این هفته به عنوان جانشین برایان هوک در سمت نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران انتخاب شد، زمانیکه مایک پومپئو، وزیر امور خارجه در یک کنفرانس خبری در تاریخ 31 مارس در واشنگتن صحبت می کرد، کارش را شروع کرد.

کناره گیری ناگهانی برایان هوک به عنوان نماینده ارشد دولت ترامپ، آینده نامشخصی را برای بزرگترین بخش سیاست خاورمیانه ی آمریکا ایجاد کرد. گفتنی است، وی در شرایطی از سمتش کنار رفت که دو سال از وقتی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا توافق هسته ای ایران را ترک و اعلام کرد که می تواند به توافق جدید و پایداری با ایران دست یابد، می گذرد.  

الیوت آبرامز همزمان به عنوان نماینده دولت آمریکا در امور ایران و ونزوئلا فعالیت خواهد کرد. مهم اینکه، دولت ترامپ در ارتباط با هیچ یک از این دو کشور پیروزی برجسته ای کسب نکرده است، در حالیکه کاخ سفید امیدوار بود به موفقیت هایی در ارتباط با آنها دست یابد.

حال سوال بزرگ این است که چه کسی در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده در ماه نوامبر پیروز می شود. مهم اینکه، ایران طی چند هفته ی اخیر بر اثر برخی انفجارهای اسرارآمیز ضربه خورده است و احتمالاً آمریکا را در این مسائل مقصر می داند، اما تهران به این دلیل که ممکن است ترامپ مجدداً در انتخابات نوامبر رأی بیاورد، در این موضوع واکنش خاصی نشان نداده است. با این حال، به نظر می رسد که شانس کمی برای دست یافتن به یک توافق جدید و بهبود یافته با ایران قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا وجود دارد.

باربارا لیف، سفیر پیشین آمریكا در امارات متحده عربی در دوره اوباما و ترامپ گفت: دولت در حال حاضر در طرح ابتکاری خودش مبنی بر فشار حداکثری علیه ایران غرق شده است و هیچ راهی برای مذاكره با تهران وجود ندارد. وی ادامه داد: نیازی به گفتن نیست که اگر واشنگتن قبل از 3 نوامبر بخواهد با ایران ارتباط برقرار کند، تهران به این درخواست پاسخ مثبت نخواهد داد.

آبرامز، یکی از ستیزه جوترین چهره های کهنه کار سیاست خارجی آمریکا به شمار می رود که احتمالاً ادامه دهنده راه هوک خواهد بود. وی شاید بیشتر به خاطر مقصر شناخته شدن به دلیل دروغگویی به کنگره در مورد رسوایی ایران-کنترا در زمان دولت رونالد ریگان شناخته شده باشد. برخی از مقامات پیشین فکر می کنند که ممکن است آبرامز از ماه های باقی مانده قبل از انتخابات استفاده کند تا به افزایش فشارها به ایران بپردازد. چه از طریق افزایش حملات اسرارآمیز در داخل ایران، آن هم در میانه کرونا و چه با تعمیق بیشتر روابط آمریکا با اسرائیل.

در همین ارتباط، یک مقام سابق ایالات متحده گفت: به هر حال، من فکر می کنم آبرامز بسیار باهوش تر از هوک است. ممکن است که آبرامز از هوک موثرتر باشد. آنها برای حل مشکلات با ایران زمان ندارند، اما برای مشکل آفرینی وقت دارند.

یک عضو موسسه میدل ایست و متخصص امور ایران گفت: من فکر می کنم ایرانی ها درباره ترامپ نگرانی دارند، چون او غیرقابل پیش بینی است.

اگر ترامپ پیروز شود، برخی از مقامات آمریکا انتظار دارند که مسئولات تهران به دلیل اثرات تحریم های اقتصادی ایالات متحده بر اقتصاد ایران، سرانجام برای بحث درباره توافق هسته ای جدید سر میز مذاکره بیایند.

یک مقام آمریکایی گفت: انتخابات آمریکا بخش بزرگی از محاسبات مقامات ایران را شکل می دهد. اگر ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پیروز شود، می توانیم منتظر پذیرش برخی از رویکردهای ترامپ از طرف ایران باشیم. این مقام افزود: ما هنوز بر این باوریم که تنها روشی که توانسته، دولت فعلی ایران را سر میز مذاکره بیاورد، فشار بوده است.

هوک دو سال کمپین به اصطلاح فشار حداکثری علیه ایران را پیش برد و بر گسترش قابل توجه تحریم های ایالات متحده علیه تهران که دولت را کاملاً در تضاد با متحدان اروپایی قرار داده است، نظارت کرد. گفتنی است، متحدان اروپایی آمریکا سعی در حفظ برجام داشتند.

هوک که یک جمهوری خواه معتدل به حساب می آمد، در ابتدا به عنوان یک بازیگر با نفوذ در پشت صحنه در زمان فعالیت رکس تیلرسون و بعداً به عنوان فردی برجسته در امور ایران شناخته شد. وی مدتها و از جمله در یک پرسش و پاسخ با فارین پالیسی استدلال کرد که تعهدش در برابر ایران این بود که بر تهران آنقدر فشار بیاورد تا مقامات ایران برای آمدن به سر میز مذاکره درباره توافق نامه ی جدید پس از اینکه ترامپ از برجام در سال 2018 خارج شد، متقاعد شوند.

اما ایران به جای اینکه پای میز مذاکره بیاید، محدودیت های برجام را در زمینه ی غنی سازی اورانیوم و توسعه هسته ای متوقف کرد و به طور بالقوه از مدت زمان مورد نیازش برای دستیابی به توانایی هسته ای کاست. مقامات دولت اوباما به فعالیت های گام به گام ایران از جمله مجموعه ای از حملات به تانکرهای نفتی در خلیج فارس و سرنگونی یک هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی به عنوان شواهدی مبنی بر اینکه هوک به طور فزاینده ای یک  استراتژی ناکام را پیش می برد، اشاره می کنند.

یک مقام ارشد سابق دولت ترامپ به فارین پالیسی گفت: گمان نمی کنم، کاخ سفید اعتراف کند که این استراتژی ناکام بوده است. اما ایران در حال کنار گذاشتن محدودیت های برجام در زمینه ی غنی سازی و ذخیره سازی اورانیوم است. بنابراین خیلی سخت است که بگوییم سیاست آمریکا علیه ایران جواب داده است.

خبر کناره گیری هوک در حالی منتشر شد که دولت ترامپ احتمالاً در ابتکار مهم دیپلماتیک خود در شورای امنیت ایالات متحده در هفته آتی با شکست روبرو خواهد شد. گفتنی است، واشنگتن قصد دارد شورای امنیت را متقاعد کند که به تمدید تحریم های تسلیحاتی تهران مبادرت کند. چندین منبع دیپلماتیک گفته اند که احتمالاً چین و روسیه که دارای حق وتو در شورای امنیت هستند، علیه این قطعنامه موضع خواهند گرفت. یک مقام وزارت امور خارجه به فارین پالیسی گفت: هوك در نقش خود باقی خواهد ماند تا بتواند به جنگی که در شورای امنیت سازمان ملل رخ می دهد، نظارت کند.

برخی از مقامات پیشین، سیاست ترامپ در مقابل ایران را به عنوان تلاش رئیس جمهور برای به بند کشیدن جو بایدن در صورت پیروزی می دانند. گفتنی است، جو بایدن، معاون رئیس جمهور پیشین آمریکا برای بازگشت ایالات متحده به توافق هسته ای سال 2015 ایران ابراز تمایل کرده است.

کارشناسان مطرح کرده اند که واشنگتن می تواند با تمدید تحریم تسلیحاتی علیه تهران و اعمال طرح بازگشت فوری تحریم ها، چارچوب قانونی موردنیاز برای توافق هسته ای با ایران را از بین ببرد.

جارنت بلانک، هماهنگ كننده سابق وزارت امور خارجه برای مسائل هسته ای ایران در دوران اوباما گفت: در شرایط فعلی، سیاست دولت ترامپ در مقابل ایران شامل آمادگی برای پذیرش شکست و تلاش برای از بین بردن گزینه های پیش روی رئیس جمهور آینده یعنی جو بایدن در مقابل تهران است. بلانک که هم اکنون با اندیشکده کارنگی همکاری می کند، می گوید: فکر می کنم، ترامپ به احتمال زیاد در این زمینه به موفقیتی دست نخواهد یافت.