از نظر تهران، لغو تحریم تسلیحاتی ایران، به معنای تداوم برجام است / این اتفاق برای ایران حساسیت ویژه ای دارد؛ حتی کم کاری اروپا در لغو تحریم‌ها را هم تا حدی جبران می‌کند / استراتژی فعلی آمریکا، سوق دادن ایران به سمت خروج رسمی از برجام است

مرکز مطالعات الجزیره در تحلیلی به قلم نور الدین الدغیر نوشت: واشنگتن اصرار دارد تا بر فشار‌های خود بر ایران ادامه دهد، تا هر آنچه از توافق هسته‌ای باقی مانده است را از بین ببرد، از این رو، استراتژی فعلی آمریکا، سوق دادن ایران برای خروج رسمی از این توافق است، تا به این شکل همبستگی بین المللی که در سایه توافق هسته‌ای نصیب ایران شده است، از بین برود.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: به نظر می‌رسد سیاستمداران تهران متوجه این بازی شده و تلاش می‌کنند تحت تاثیر تحریم‌های آمریکا قرار نگیرند، به این دلیل که می‌دانند این مساله به نفع ان‌ها نبوده و به معنای از دست رفتن حمایت بین المللی از تهران است و عواقب متعددی دارد که از جمله آنها، بازگشت تحریم‌های بین المللی علیه ایران و تهدید قلمداد شدن برنامه‌های هسته‌ای آن برای صلح جهانی است.

بیشتر بخوانید:

موضوع تحریم بخش تسلیحات در ایران از پرونده‌هایی است که در توافق هسته‌ای مورد بحث قرار گرفت، تحریم‌های این بخش در دو قطعنامه شورای امنیت جای گرفته بود، قطعنامه ۱۷۷۴ که در سال ۲۰۰۷ صادر شد و قطعنامه ۱۹۲۹ که در سال ۲۰۱۰ صادر شد و هر دو این‌ها مانعی بر سر راه ایران برای عقد معاملاتی در زمینه سلاح‌های هجومی بوده و به این کشور اجازه نمی‌دهد صادر کننده سلاح به خارج از مرز‌های خود باشد.

توافق هسته‌ای امضا شده بین ایران و شش دولت دیگر، در بند پنجم الحاقی خود، مربوط به رفع تحریم‌های تسلیحاتی ایران، پس از پنج سال است و به موجب آن، قطعنامه‌های صادر شده در این باره لغو می‌شود. این بند حساسیت بسیار زیادی برای ایران دارد، چرا که اجرای این بند به معنای دوام توافق هسته‌ای بوده و تا حدی شکست‌های سیاست اروپا در برابر ایالات متحده در زمینه کاهش تحریم‌های ایران را جبران می‌کند.

اما آنچه تا کنون مشخص شده، حمایت اروپا از تحرکات آمریکا برای ضرورت تمدید ممنوعیت فروش سلاح به ایران است، تنها مساله‌ای که وجود دارد، آن است که طرف اروپایی معتقد است که این ممنوعیت باید تا سال ۲۰۲۳ ادامه پیدا کند. این همنوایی آمریکا و اروپا از سوی روسیه و چین حمایت نمی‌شود و این دو دولت اعلام کرده اند که مخالف هر گونه گرایشی هستند که باعث افزایش تنش با ایران شده یا توافق هسته‌ای را از بین ببرد.

ایران و گزینه‌های پاسخ

در این جا سوالی در مورد گزینه‌های تهران در صورت تمدید ممنوعیت فروش سلاح به آن مطرح شده و تعدادی از سناریو‌هایی که ممکن است تهران به آن‌ها متوسل شود، مورد بررسی قرار می‌گیرد:

به نظر می‌رسد تمدید ممنوعیت فروش سلاح به ایران، به دلیل استفاده روسیه و چین از حق وتوی خود در شورای امنیت، بعید است، اما مسئولان ایرانی هیچ احتمالی را نادیده نمی‌گیرند، از این رو در مورد گزینه‌های خود برای واکنش نشان دادن به این تمدید صحبت می‌کنند که محوریت آن، قاطع بودن پاسخ بوده و برجسته‌ترین نکات آن از این قرار است:

۱-توقف اجرای پروتکل الحاقی مربوط به محدودیت هسته‌ای است، که ساده‌ترین گزینه تهران بوده و به معنای کاهش پایبندی ایران به توافق هسته‌ای است و دسترسی آژانس بین المللی انرژی اتمی به تاسیسات هسته‌ای ایران را دشوار می‌کند.

۲-گام دیگر می‌تواند در زمینه بخش تکنولوژیک برنامه‌های هسته‌ای ایران باشد که شامل افزایش سطح غنی سازی اورانیوم بازگشت ایران به غنی سازی ۲۰ درصدی است.

۳-گام‌هایی شدید دیگری که ایران می‌تواند بردارد، خروج کامل از توافق هسته‌ای است، که به معنای جدایی کامل ایران از این توافق است.

جنگ نسل جدید

در این میان ایالات متحده امریکا تلاش می‌کند به سناریو‌هایی برای مقابله با ایران، روی بیاورد، بدون آنکه مجبور به ورود به جنگ خشن با این کشور شود. سناریویی که تداول بیشتری دارد، جنگ سایبری با ایران است و این مساله بوضوح در جریان انفجاری که در تاسیسات هسته‌ای نطنز اتفاق افتاد، نمود یافت. هر چند که تا کنون هنوز ایران هیچ طرف مشخصی را در این باره متهم نکرده است، اما نگاه‌ها متوجه اسرائیل است.

احتمالا در ادامه نیز شاهد تحرکاتی با هدف تعطیلی برنامه‌های هسته‌ای ایران باشیم. در این شرایط، آنچه اهمیت زیادی دارد، مشخص شدن عامل این تحرکات، از سوی مسئولان امنیتی ایران است و باید بدانیم که ایران در این باره دست بسته باقی نمی‌ماند و قطعا به این حملات سایبری پاسخ می‌دهد. اما واشنگتن تلاش می‌کند با کمترین هزینه ممکن، تمام برگه‌های برنده‌ای که ایران می‌تواند در جریان مذاکرات از آن‌ها استفاده کند را از آن بگیرد، تا مجبور به پذیرش شروط واشنگتن شود.

خلاصه

ایالات متحده آمریکا بویژه دولت ترامپ، تلاش می‌کند امر واقعی را بر ایران تحمیل کند، تا این کشور ناچار به همراهی با خواسته‌های آمریکا در مذاکرات جدید و توافق جدید شود. از تحرکات آمریکا مشخص می‌شود که به دنبال تنوع بخشیدن به شیوه‌های برخورد خود با پرونده ایران است و این مهم را در دو بخش انجام می‌دهد: بخش سیاسی، که در ضمن آن موسسات بین المللی را علیه تهران تحریک می‌کند و بخش امنیتی نظامی، که می‌تواند سناریوی مقابله مستقیم با ایران را در برداشته باشد.