کیانوش جهانپور روز سه شنبه در نشست خبری ویدیو کنفرانس که از وزارت بهداشت برگزار شد درباره اعلام اسامی برخی شهرها به عنوان مناطق سفید از نظر شیوع ویروس کرونا که چند روز قبل انجام شد، افزود: البته قرار شد دانشگاه‌های علوم پزشکی به صورت استانی این مناطق سفید را اعلام کنند و قرار نیست به صورت متمرکز از طرف وزارت بهداشت اعلام شود. البته از طریق سامانه ماسک نیز این دسترسی وجود دارد که مناطق سفید کرونایی در کشور ردیابی شود.
وی بیان کرد: در نتیجه وزارت بهداشت قرار نیست هر ۵ روز یک بار فهرست اسامی شهرهای سفید از نظر شیوع کرونا را اعلام کند. اسامی شهرهای سفید از نظر شیوع کرونا حداکثر ۵ روز اعتبار دارد و ظرف ۵ روز این اسامی بازنگری می‌شوند و ممکن است وضعیت شهرها از سفید به زرد یا قرمز تغییر پیدا کنند. در نتیجه اسامی این شهرها از طرف وزارت بهداشت اعلام نشده است.
آخرین وضعیت رمدسیویر و فاویپیراویر
جهانپور درباره آخرین وضعیت دو داروی رمدسیویر و فاویپیراویر گفت: دو دارو در هفته‌های اخیر در مورد کرونا در کشور بسیار بحث برانگیز شد. یکی داروی فاویپیراویر که تولید ژاپن بود مطرح شد. مطالعه‌هایی در مورد داروی فاویپیراویر انجام شد. داروی رمدسیویر نیز در ایالات متحده تحت مطالعه بود که می‌گفتند در کاهش مرگ و میر در موارد بحرانی و اورژانسی موثر است. ما به یافته‌های داخلی اطمینان بیشتری داریم و هر دو دارو در کشور ما تحت مطالعه بالینی قرار گرفت و تا امروز هیچ گزارش خاص و امیدبخشی در مورد این دو دارو و ورود آنها به پروتکل‌ها نداشتیم.
وی افزود: باز هم در مورد هر دو دارو منتظر مرحله نهایی مطالعات بالینی خواهیم ماند و اگر سودمندی خاصی در مورد این داروها مشاهده کنیم، وارد پروتکل خواهد شد. این آمادگی در کشور وجود دارد که هر دو دارو را در داخل کشور تولید کنیم. در نتیجه برای تامین و تولید و توزیع این دو دارو در صورت تایید، مشکلی نداریم. با این حال، تاکنون یافته‌ها و مطالعات داخل کشور سودمندی مشخص نکرده است.
کمک ایران به سایر کشورها
سخنگوی ستاد مقابله با کرونا وزارت بهداشت درباره کمک‌های ایران به سایر کشورها اظهار کرد: با توجه به افزایش تولید اقلام بهداشتی و تولید کیت‌های تشخیصی به مرحله‌ای رسیدیم که اقلام مورد نیاز جاری تامین شده است. همچنین برنامه ریزی لازم برای دپوی استراتژیک انجام شده است. مازاد بر آن را می‌توان در بازار از طریق شرکت‌های تولیدکننده یا سازمان‌های بین المللی به صورت فروش، صادرات و اهدا قرار بگیرد و منعی برای این اقلام وجود ندارد.
وی ادامه داد: در حال حاضر بزرگترین تولیدکننده ماسک در جنوب غرب آسیا هستیم. شاید تنها تولیدکننده کیت‌های تشخیصی PCR در منطقه هستیم. در نتیجه مازاد بر نیاز را هم می‌توان اهدا کرد و هم می‌تواند صادر شود. در این راستا ممکن است محموله‌هایی به سایر کشورها رفته باشد.
موضوع سگ کرونا یاب تایید شده نیست
رییس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درباره سگ‌های کرونا یاب بیان کرد: سگ‌های کرونا یاب فعلا قطعیت علمی ندارد. این‌که توانایی مربوطه در سگ وجود دارد، مورد آزمون قرار نگرفته و می‌تواند به عنوان یک طرح مطالعاتی مطرح شود. فعلا چنین چیزی به صورت تایید شده وجود ندارد و هر وقت از طرف وزارت بهداشت تایید شود، می‌تواند به عنوان روش کمکی در تشخیص بیماری یا غربالگری استفاده شود. در نتیجه تاکنون چنین چیزی تایید شده نیست.
مقایسه ایران با سایر کشورها در زمینه مقابله با کرونا
وی در پاسخ به سوالی درباره عملکرد ایران در زمینه مبارزه با کرونا نسبت به سایر کشورها گفت: مقایسه به این نیاز دارد که بین متغیرها در چند جامعه مختلف، همگن سازی انجام شود. وضعیت مقایسه اقتصاد عمومی و درآمد سرانه جوامع، زیرساخت‌ها و امکانات و از جمله تحریم‌ها در این زمینه مطرح است. بدون در نظر گرفتن تحریم‌ها، وقتی ایران با سایر کشورها مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم که برخی از این کشورها از ما ثروتمندتر هستند و درآمد ناخالص ملی آنها چندین برابر ایران است. در مواجهه با کرونا مشاهده می‌کنیم که با تلاش مردم و استفاده حداکثری از توان داخلی و استعدادهای داخلی، اتفاقی رقم خورد که دوست و دشمن به آن اذعان دارند.
جهانپور افزود: مدیریت کشور در حوزه سلامت و ستاد ملی مقابله با کرونا نسبت به همه کشورهای توسعه یافته در اروپای غربی و شمال آمریکا، وضعیت مطلوبی داشت. بین دو تا سه ماه اخیر اقدامات فراوانی در کشور انجام شد و می‌توان این مقایسه را در راهروهای بیمارستان‌ها مشاهده کرد. صحنه‌های نه چندان جالب و فاجعه آمیز که در ایالات متحده آمریکا و برخی کشورهای اروپایی مشاهده شد را در ایران مشاهده نکردیم. مردم ما این صحنه‌ها را ندیدند و امیدواریم نبینند. بسیاری از این کشورها تحت هیچ تحریمی نبودند و ما تحت تحریم‌های همه جانبه و یک سویه از طرف ایالات متحده آمریکا بودیم. هر ناظر منصفی می‌تواند بسیج ملی مقابله با کرونا در ایران را تحسین کند. بخشی از آن به علت همکاری مردم و بخشی به علت توان و ایثار کارکنان و مدافعان سلامت اتفاق افتاد. قطعا دولت و مردم ما در مقابله با کرونا تا این لحظه نسبت به کشورهایی که توان اقتصادی بهتری نسبت به ما داشته و تحریم نبوده و زیرساخت‌های بهداشتی بهتری داشته و سرانه تخت‌های بیمارستانی آنها بالاتر بود، بهتر عمل کرده است.
بازگشایی مساجد در برخی مناطق کشور
سخنگوی ستاد مقابله با کرونا وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درباره بازگشایی مساجد گفت: بازگشایی مساجد تابع سیاست‌ها و پروتکل‌های فاصله گذاری هوشمند است. در این بازه زمانی به مناطقی که سفید اعلام شده تا زمانی که سفید بماند، اجازه داده می‌شود که مساجد را بازگشایی کنند. شرط اول این است که این مناطق سفید اعلام شوند. البته سفید اعلام شدن به معنی شرایط عادی نیست. حتی اگر مناطقی سفید اعلام شوند، تا وقتی وضعیت سفید تداوم داشته باشد، افراد به صورت محدود و مشروط می‌توانند برخی مراسم مذهبی را برگزار کنند.
وی ادامه داد: برگزاری منبر، دعا، توزیع چای و شربت و افطاری، سخنرانی در مناطق سفید هم امکان پذیر نیست و فقط افراد باید با مهر و جانماز شخصی در مسجد حاضر شوند.
بازگشت ایرانیان به کشور در شرایط شیوع کرونا
جهانپور در پاسخ به سوالی درباره شرایط بازگشت ایرانیان به کشور در شرایط شیوع کرونا اظهار کرد: بسیاری از ایرانیان که در سایر کشورها زندگی می‌کنند با توجه به وضعیت اروپای غربی و جنوبی و حتی شمال آمریکا تمایل دارند که به کشور برگردند. این نشان دهنده تفاوت وضعیت ایران با این کشورهاست. با توجه به دغدغه‌هایی که ما برای سلامت همه ایرانیان داریم، این بازگشت نباید تاثیری بر وضعیت مدیریت شده بیماری در کشور بگذارد. اگر افراد محدودیت‌ها و شرایط را پذیرفته و تعهد بدهند، بقیه هماهنگی‌ها از طرف وزارت امور خارجه انجام شده و این افراد به کشور بر می‌گردند. البته باید تا زمان مشخص شدن جواب تست در قرنطینه باشند و در صورت منفی شدن تست می‌توانند نزد خانواده خود بروند.
مرحله دوم غربالگری کرونا
وی بیان کرد: تا پایان مرحله اول غربالگری کرونا، ۷۵ میلیون نفر در کشور غربالگری شده‌اند و موارد مشکوک به مراکز درمانی ارجاع داده شده‌اند. در مرحله دوم نیز تا روز گذشته بیش از ۲۵ میلیون نفر غربالگری شده‌اند. یعنی افرادی که یک بار غربالگری شده بودند دوباره مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. این غربالگری هم از طریق سامانه خود اظهاری و هم از طریق ۴۰۳۰ امکان پذیر است.
علت کاهش مراجعه سرپایی بیماران به مطب‌ها
رییس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درباره کاهش مراجعه سرپایی بیماران به مطب‌ها بیان کرد: بخشی از این کاهش مراجعه مربوط به محدودیت‌ها و بخشی مربوط به ترس و نگرانی بیماران بود. برخی از این مراجعه‌ها ضروری نبود. مواردی که تهدید کننده حیات بیمار نبود، کاهش منطقی داشت. این‌که بگوییم قبلا تقاضای القایی وجود داشته صحیح نیست و مطالعه دقیقی در این زمینه وجود ندارد. هرچند می‌توانیم بگوییم برخی مراجعه‌ها به متخصصان می‌توانست با مراجعه به پزشک خانواده برطرف شود.
وی افزود: این‌که کلا بگوییم ویزیت‌ها در ایران تقاضای القایی داشته و کاهش یافته، نیازمند تحقیق و بررسی است.
احتمال پیک دوم و سوم کرونا در ایران
جهانپور در پاسخ به سوالی درباره احتمال پیک دوم و سوم کرونا در ایران گفت: هیچ مرکز تحقیقاتی و مطالعاتی و هیچ دولت و وزارت بهداشتی در جهان تصویر روشن و واضحی از آینده بیماری کووید ۱۹ ندارد. مواردی که مطرح می‌شود به نوعی گمانه زنی و بر اساس یافته‌های قبلی است و ضریب دقت کمی دارد. بنابراین نمی‌توانیم دنبال پیش بینی قطعی یا با احتمال بالا باشیم.
وی افزود: احتمال شیوع در فصل گرم و تابستان هم وجود دارد. البته امیدواریم این اتفاق با رعایت فاصله گذاری و نکات بهداشتی نیفتد. از طرفی فاصله افراد در تابستان بیشتر است. دانسته‌های ما در مورد بیماری کووید ۱۹ خیلی کمتر از نادانسته‌هاست. همه محافل آکادمیک در پیشرفته‌ترین کشورها در همین وضعیت هستند.
رییس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت بیان کرد: اطلاعات در حال حاضر محدود است و باید تحلیل‌ها در آینده انجام شود. در حال حاضر همه چیز حدس و گمانه زنی‌های علمی است. بیشتر اپیدمیولوژیست‌ها گمان می‌کنند در آبان ماه و با سرد شدن دوباره هوا، احتمالا شاهد پیک مجدد خواهیم بود.
علت بحرانی شدن ویروس کرونا
جهانپور اظهار کرد: یکی از دلایل بحرانی شدن ویروس کرونا، سریع الانتشار بودن آن است. مراودات و ترددها در جهان بسیار بالاست و یک ویروس در این شرایط به سرعت می‌تواند پاندمی شود. این بیماری بحرانی شده و معمولا بحران در کشورهایی که اقتصاد پررونق‌تری داشتند آسیب بیشتری دارد. مباحثی مانند توطئه آسیایی در کارویژه و ماموریت وزارت بهداشت نیست و نمی‌توانیم در این زمینه صحبت کنیم.
وی ادامه داد: آنچه در بازار تره بار ووهان چنین مشاهده شد، خیلی به مباحث اقلیمی مربوط نمی‌شود. فروش برخی حیوانات وحشی و غیرمجاز که ناقل ویروس بودند، یک فرضیه است. موضوع مورچه خوارهای پولک دار که به صورت قاچاق به چین وارد می‌شود و می‌گویند ناقل این ویروس است و به انسان منتقل شده هم مطرح است. هیچ کدام از این موارد را نمی‌توان به طور قطعی اعلام کرد.
رییس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت افزود: در مورد مسائل سیاسی اظهار نظر نمی‌کنیم. این مباحث مبتنی بر مستندات علمی نیست و نوعی جوسازی سیاسی محسوب می‌شود. هنوز نمی‌دانیم این ویروس دست کاری شده هست یا از آزمایشگاه‌ها نشت کرده است.
زمان برگزاری کنکورهای سراسری
جهانپور در پاسخ به سوالی درباره زمان برگزاری کنکورهای سراسری اظهار کرد: تعویق زمان کنکورها قطعی است، اما زمان آن اعلام نشده است. فعلا تاریخ دقیق آن مشخص نشده است.
اعتراض دانشجویان تغذیه
وی در پاسخ به سوالی درباره اعتراض دانش آموختگان تغذیه گفت: سندی به صورت پیش نویس برای آینده نگاری تغذیه و تغذیه بالینی تدوین شده بود که اعتراضاتی در این زمینه وجود دارد. مراکزی که این سندها را نهایی می‌کنند باید اعتراض‌ها را استماع کنند.
جهانپور ادامه داد: اگر مواردی نیاز به اصلاح داشته باشد، قطعا انجام خواهد شد. برخی رویکردها در این زمینه صحیح نیست. برخی مطالب غیرکارشناسی در این زمینه مطرح می‌شود. وقتی از عبارت «بالینی» استفاده می‌کنیم، باید پیش نیازهایی داشته باشد. قرار نیست پزشکان متصدی این رشته‌ها باشند، اما هرکسی که متصدی این رشته‌های بالینی می‌شود باید پیش نیازهای مربوطه را گذرانده باشد. در نتیجه همه نظرهای مختلف در این زمینه استماع شده و در مورد آن تصمیم گیری می‌شود.
استان سفید از نظر شیوع کرونا نداریم
وی اظهار کرد: استانی به نام سفید از نظر شیوع کرونا نداریم، بلکه برخی شهرستان‌ها در استان‌ها به عنوان سفید اعلام شده است. اعلام اسامی این شهرها توسط دانشگاه‌های علوم پزشکی انجام می‌شود. همچنان آمار جداگانه استان به استان اعلام نمی‌شود.
سخنگوی ستاد مقابله با کرونا وزارت بهداشت ادامه داد: اگر قرار باشد وزارت بهداشت تصمیم گیری کند، می‌گوییم کشور یک سال تعطیل شود، اما آیا بخش‌های دیگر مثل اقتصاد می‌توانند این موضوع را تحمل کنند. برخی می‌گویند کشور به طور کامل به سمت تعطیلی برود که این اتفاق نمی‌افتد. اقتصاد دان‌ها و جامعه شناس‌ها و روان شناس‌ها و مدیران باید وارد میدان شوند و راهکار بدهند. همه کشورها به سمت بازگشایی مجدد رفتند، اما این بازگشایی باید هوشمند و هدفمند باشد. هنوز نمی‌دانیم با موج دومی در روزهای آتی مواجه هستیم یا خیر. اتفاق نیفتادن موج دوم هم از این مسیر است که بهداشت فردی و عمومی رعایت شود.
وضعیت عادی نیست
جهانپور گفت: اعلام سفید بودن شهرها به معنی عادی بودن وضعیت نیست. حتی مشاغلی که بازگشایی می‌شوند هم پروتکل دارند. بازگشایی مشاغل و صنف‌ها با پروتکل به معنی وجود محدودیت است و این‌که همچنان در وضعیت عادی قرار نداریم. اگر رعایت نشود، احتمال وقوع موج دیگری از بیماری وجود دارد.
تفاوتی بین ایرانیان و اتباع خارجی وجود ندارد
وی در پاسخ به سوالی درباره آمار ابتلای اتباع خارجی به ویروس کرونا در ایران گفت: آمار جداگانه‌ای از ابتلای اتباع خارجی به ویروس کرونا نداریم و همین نشان می‌دهد که دیواری بین ایرانیان و اتباع خارجی کشیده نشده است. اتباع خارجی غیرمجاز هم در حال استفاده از خدمات مراکز درمانی هستند. اینجا خارجی فارغ از ملیت و رنگ و نژاد، هیچ تفاوتی در دریافت خدمات سلامت با ایرانیان ندارد.
اعتراض به تعرفه‌های پزشکی
جهانپور در پاسخ به سوالی درباره اعتراض‌ها به تعرفه‌های پزشکی سال ۹۹ اظهار کرد: تعرفه‌های پزشکی با توجه به بضاعت موجود کشور و همه اطراف و جوانب تصویب شده است. در نتیجه وزارت بهداشت نگاه یک سویه ندارد. ادعایی نداریم که این تعرفه واقعی است. بسیاری از اظهار نظرها در مورد غیرواقعی بودن تعرفه منطقی است، اما باید بضاعت‌های موجود را هم در نظر داشته باشیم. وزارت بهداشت نظری در مورد تغییر تعرفه‌ها ندارد. البته هر ساله بحث‌های این چنینی در مورد فاصله تعرفه مصوب با تعرفه واقعی مطرح می‌شود.
تاخیر در پرداخت یک میلیارد یورو از صندوق ذخیره ارزی
رییس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت در مورد توییت روز گذشته(دوشنبه) وزیر بهداشت بیان کرد: وقتی در مورد اعطای یک هزینه صحبت می‌شود، به سرعت اطلاع رسانی می‌کنند. انتظار و توقع در زمینه برداشت یک میلیارد یورو از صندوق ذخیره ارزی ایجاد شد. این‌که چقدر از این پول و چه زمانی به دست وزارت بهداشت می‌رسد همچنان مطرح است. از طرفی همکاران ما می‌گویند یک میلیارد یورو به وزارت بهداشت داده‌اند، پس چرا مطالبات ما را پرداخت نمی‌کنید؟
وی افزود: توییت روز گذشته وزیر بهداشت هم در این زمینه بود که هنوز پولی از صندوق ذخیره ارزی به وزارت بهداشت نرسیده است. این پول در جیب وزارت بهداشت نمی‌ماند و برای پرداخت بدهی‌ها هزینه می‌شود. قصد وزیر بهداشت هم این بود که هنوز پولی به دست وزارت بهداشت نرسیده است.