شاخه زیتون امارات به ایران / صلح در راه است؟

امیرا خان در هاآرتص نوشت: از غرب و شرق گرفته تا کشورهای عربی سنی مانند امارات و قدرت‌های شیعه مانند ایران، همه‌گیری کرونا ویروس می‌تواند فرصتی برای گفتگو وهمکاری در خاورمیانه باشد. این تحولات شاید باعث پایان درگیری‌ها نشود اما می‌تواند بستری برای گفتگو، هماهنگی و همبستگی ایجاد کند.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: هم مقامات اسرائیلی و هم فلسطین گفته‌اند که برای کاهش تأثیر این بیماری همه‌گیر همکاری می‌کنند. ریوون ریولین، رئیس اسرائیل با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین تماس تلفنی برقرار تا در مورد گزینه‌های همکاری در راستای منافع دو دولت صحبت كند. دو طرف برای بهبود هماهنگی در زمینه آزمایش و اقدامات ایمنی در کنار آموزش‌های مشترکی برای پرسنل پزشکی به توافقاتی دست یافتند.

به نظر می‌رسد در اصلی‌ترین جلوه نمایش‌ همبستگی در منطقه، این امارات متحده عربی است که شاخه زیتون به سمت رقیب منطقه‌ای خود یعنی ایران گرفته است.

در اقدامی که معمولاً مفسران ژئوپلیتیکی را شگفت‌زده کرده، در ماه مارس امارات متحده عربی دو محموله تجهیزات پزشکی فوری و تجهیزات محافظ شخصی را به ایران به عنوان یکی از کشورهای درگیر بحران است، اهدا کرد. سازمان بهداشت جهانی امارات متحده عربی را بخاطر این اقدام ستود. وزیر امور خارجه امارات متحده عربی، عبدالله بن زاید بن سلطان آل نهیان و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران قبل از این اقدام در تماسی تلفنی با یکدیگر گفتگو کردند، اتفاقی كه شاید پیش از این همه‌گیری غیرقابل تصور به نظر می‌رسید.

روابط ایران و امارات به ویژه از زمان انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 پرتنش است. روابط بین دو کشور در سالهای اخیر بیشتر تنش داشته رخ داده است، زیرا جنگهای نیابتی بین اکثر کشورهای عربی سنی و ایران شیعه همچنان در منطقه ادامه دارد.

امارات و ایران از جناح‌های مخالف درگیری‌های جاری در لبنان، یمن، عراق و سوریه حمایت می‌کنند، درگیری که به دلیل روابط متقابل با آمریکا تقویت می‌شود. امارات به همراه متحد عربستان سعودی، از خروج رئیس جمهور دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای ایران در سال 2015 و اعمال مجدد تحریم‌های تهران برای محدود کردن نفوذ منطقه‌ای ایران حمایت کردند. اکنون، همزمان با شیوع کووید-19، شرایط ایران به مراتب بحرانی‌تر از هر جای دیگری در منطقه است و امارات متحده عربی این را فرصتی را برای کاهش تنش‌های طولانی مدت می‌بیند.

عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، اظهار داشت كه گسترش كروناویروس باعث ایجاد دلیل و منطق بیشتری جهت بهبود روابط ایران با امارات شده است. امارات متحده عربی اولین گام‌ها را برداشته و به نظر می‌رسد از این ایده که قدرت‌های سنی و شیعه به دلیل بدتر شدن بیماری همه گیر جهانی، باید فراتر از حوزه پزشکی هماهنگ باشند در حال تقویت است.

امارات متحده عربی، قبل از شیوع کووید-19، درباره جنگ یمن با عربستان اختلاف نظر پیدا کرده بود. در واقع، امارات مدتی از مدتی قبل اقداماتی را برای کاهش تنش در منطقه انجام داه بود. اکنون به نظر می‌رسد با شیوع ویروس منطقه به دنبال ادامه این مسیر است.

كروناویروس ممكن است باعث ایجاد اختلال در اقتصاد و زندگی روزمره در سراسر جهان شود، اما به نظر می‌رسد كه نقش کاتالیزور برای همکاری در خاورمیانه ایفا کند.  این بحران به طور بالقوه می‌تواند طرف‌های مختلف را با هم جمع كند. علاوه بر این، مأموریت‌های بشردوستانه، مانند اقدامی که توسط امارات متحده عربی انجام گرفته، می‌تواند زمینه‌ای برای نجات سیستم بهداشت و درمان کشورها باشد. این بحران می‌تواند فرصتی برای پیشبرد بحران به سمت ثبات باشد.