التهاب و نگرانی مردم از کرونا را چگونه می توان کاهش داد؟

سرویس اجتماعی «انتخاب»: این روزها در خانه، محل کار، کوچه و خیابان‌های شهر، محافل جمعی و خصوصی، غافل و بی‌توجه به نابه‌سامانی‌های اقتصادی، قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF، بالا رفتن نرخ ارز، نزدیک شدن به روزهای پایانی سال و فرارسیدن بهاری نو و بسیاری مصائب دیگر، تنها و تنها بحث ویروس کرونا مطرح است. متاسفانه کرونا، اکنون به واژه‌ای تبدیل شده که همه‌گان روزانه بارها آن را بر زبان می‌رانند و بیش از هر چیز موجب واهمه آنان می‌شود. در میانه این وضعیت پر التهاب، «انتخاب» ابعاد اجتماعی و روانشناختی التهاب جمعی ناشی از شیوع ویروس کرونا را با دکتر مصطفی اقلیما رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران و استاد دانشگاه مورد بحث و گفتگو قرار داده است که شرح آن در سطرهای پایین آمده است.

فضا برای رسانه ها باز شود

مصطفی اقلیما در ارتباط با التهاب عمومی حاکم شده بر جامعه در نتیجه ترش ناشی از اشاعه ویروس کرونا، تاکید کرد: «در تمامی جوامع وظیفه اصلی دولت بیان واقعیت‌ها به مردم است. در این مسیر نیز بازوی اصلی دولت، بدون تردید رسانه‌ها هستند اما متاسفانه رسانه‌های داخل کشور اگر بخواهند در مورد یک موضوع یا آسیب ملی اطلاع‌رسانی کنند، با دولت مواجه می‌شوند و حتی این امکان وجود دارد که مورد مواخذه نیز قرار بگیرند.»

ورود رسانه‌ها به بحث اطلاع‌رسانی پیرامون ویروس کرونا نتایج مثبتی داشت

این استاد دانشگاه در ادامه تصریح کرد: «تا چندی پیش، وزیر بهداشت، با چشمان باز و با قاطعیت اعلام می کرد که هیچ موردی از ابتلای به کرونا را نداریم. بعدا نیز گفتند که هیچ مشکلی نداریم و همزمان مسئولان وزارت بهداشت تاکید کردند نیازی به قرنطینه کردن وجود ندارد و اثربخشی نیز ندارد. این وضعیت در شرایطی است که در تمامی دنیا در چنین وضعیتی شهر کانون ویروس را قرنطینه می‌کنند و تدابیری خاص را در پیش می‌گیرند. متاسفانه بسیاری از شهروندان شهر قم به دیگر شهرهای کشور رفته‌اند. اکنون در این شکی نیست که در غالب نقاط کشور ویروس کرونا پراکنده شده است.»

وی افزود: «بعد از صدور مجوز برای انتشار اخبار از سوی رسانه‌ها شاهد بودیم که اطلاع‌رسانی مناسبی صورت گرفت. خبرنگاران پیدا کردن اخبار جهانی پیرامون مقابله و کنترل ویروس کرونا را در دستور کار قرار دادند. بگذارید صریح بگوییم، در وضعیت کنونی نیز اگر رسانه‌ها اطلاع رسانی نکنند، هیچ کسی حرف دولت را نمی‌پذیرد. ورود رسانه‌ها موجب شده تا حدودی اقدامات پیشگیرانه اشاعه پیدا کند. برای نمونه، بر اساس مشاهدات میدانی در این فصل حجم مسافر آن‌چنانی دیگر به کیش نمی‌رود.»

10 درصد مسئولیت بر عهده مردم و دولت مسئول 90 درصد روند کنترل ویروس  است

این مددکار اجتماعی در بخشی دیگر از گفته‌های خود اظهار داشت: «زمانی که اطلاعات کافی به مردم داده شد، قرنطینه و رعایت ضوابط لازم از سوی بسیاری از مردم آغاز شده است اما واقعیت این است که روند با رعایت مردم کنترل نمی‌شود. مردم تنها 10 درصد دخیل هستند لذا دولت باید در زمینه تامین امکانات بهداشتی، ایجاد محل مناسب در بیمارستان‌ها، برنامه منسجم برای قرنطینه اقدام کند. در واقع، بعد از اطلاع رسانی‌ رسانه‌ها مردم به شکل خودکار اصول لازم را رعایت می‌کنند اما دولت چه اقدامی انجام داده! تا کنون که فقط حرف زده است. تا کنون آن‌چه شاهد هستیم این است که وزارت بهداشت یک سخنگو نیز ندارد و این سخنگوی دولت و شخص رئیس‌جمهور هستند که نقش سخنگوی وزارت بهداشت را ایفا می‌کنند. واقعا مشخص نیست رئیس جمهور می‌تواند چند کار را انجام دهد.»

دولت دست مطبوعات را در بیان واقعیات باز بگذارد

اقلیما در بخشی دیگر از گفته‌های خود گفت: «متاسفانه تاکنون شایسته‌سالاری انجام نشده و زمانی که وزیر نتواند در برابر مردم جواب‌گو باشد، باید برکنار شود. وقتی که شهردار منطقه 13 تهران و پزشکان به این ویروس مبتلا می‌شوند واقعا یک فاجعه است. در شرایط کنونی نیز برای کنترل وضعیت بر این باور هستم که باید به مطبوعات اجازه دهند واقعیت‌ها را با مردم در میان بگذارند و برای مردم به تکیه‌گاهی معتمد تبدیل شوند.»

اطلاع‌رسانی دقیق ترس از کرونا را کاهش می‌دهد

این استاد دانشگاه در بخش پایانی گفته‌های خود تاکید کرد: «ویروس کرونا بیماری نیست که موجب ترس مردم باشد و برای رهایی از التهاب ناشی از آن باید اطلاع‌رسانی صحیح و دقیقی صورت بگیرد. در این میان، مسئولیت اصلی بر شانه‌های رسانه‌ها است. این‌که اطلاعات جامعی ارائه شود و همه مردم از طرق نگارش متن، درست کردن فایل‌های ویدئویی، صوتی و... مطلع شوند، در کاهش التهاب  و وحشت مردم تاثیرگذار است. اکنون وضعیت به‌گونه‌ای است که از اضطراب شدید افراد ویژگی‌های این بیماری را به خود تلقین می‌کنند، این روند باید اصلاح شود. »