آیا حیوانات عجیب و غریب در شیوع کرونا مقصرند؟ / تخریب محیط زیست توسط انسانها بزرگ ترین دلیل شیوع بیماری های خطرناک است

دانشمندان خفاش ها و پنگولین ها را به عنوان منبع بالقوه ویروس کرونا معرفی کرده اند ، اما به نظر می رسد مقصر واقعی در جای دیگر است و باید به حمله انسان به محیط زیست فکر کنیم.

به گزارش سرویس خواندنی های انتخاب به نقل از نیشن، برخی محققان از پنگولین ها و برخی دیگر از مار نام برده اند. به هر حال منبع حیوانی COVID-19 هر کدام که باشد، در حال حاضر بیش از 150 هزار نفر را روانه مراکز قرنطینه کرده است. منشأ ویروس های حیوانی همیشه یک رمز و راز مهم برای حل است. اما گمانه زنی ها در مورد اینکه موجودات وحشی در ابتدا ویروس را انتقال می دهند ، منبع اصلی آسیب پذیری رو به رشد ما در برابر همه گیری هاست. شاید علت این سرعت انتقال ویروس از حیوان به انسان ناشی از آسیب رسیدن به زیستگاه حیوانات است.

از سال 1940، صدها عامل بیماری زای میکروبی که تا کنون دیده نشده بودند کشف شده است. این ویروس ها شامل HIV ، ابولا در غرب آفریقا ، زیکا در قاره آمریکا و احتمال ابتلا به کرونای جدید است. اکثر آنها از بدن حیوانات سرچشمه می گیرند. برخی از آنها از حیوانات اهلی و دام  و بیش از دو سوم از حیوانات وحشی  سرچشمه می گیرند.

اما این تقصیر حیوانات وحشی نیست. اگرچه داستانهایی که با تصاویر حیوانات وحشی به عنوان "منبع" شیوع مرگبار نشان داده شده اند ، ممکن است شما را نسبت به حیوانات بدبین کرده باشند، اما در حقیقت ، بیشتر این میکروب ها در بدن این حیوانات بی ضرر خاصی زندگی می کنند.

مشکل این است که قطع جنگل ها و گسترش شهرها  و فعالیت های صنعتی مسیرهایی را برای انتقال میکروب های حیوانات ایجاد می کند تا با بدن انسان سازگار شود.تخریب زیستگاه تعداد زیادی از گونه های وحشی، آنها را با خطر انقراض تهدید می کند ، از جمله گیاهان دارویی و حیواناتی که از نظر تاریخی برای داروسازی به آنها وابسته ایم. همچنین این گونه های وحشی را مجبور می کند زیستگاه واقعی و طبیعی از دست رفته خود را ترک کرده و هر چه بیشتر(به شکل ناخواسته) به انسانها نزدیک شوند. این نوع تماس صمیمی و مکرر با انسانها است که به میکروبهایی که در بدن آنها زندگی می کنند اجازه می دهد به بدن ما نفوذ کنند و در نهایت میکروب های خوش خیم حیوانات را به پاتوژن های کشنده انسان تبدیل کنند.

ابولا را در نظر بگیرید. براساس یک تحقیق در سال 2017 ، شیوع بیماری ابولا که به چندین گونه از خفاش ها پیوند داده شده است ، بیشتر در مکان هایی در آفریقای مرکزی و غربی رخ می دهد که جنگل زدایی را تجربه کرده اند. قطع جنگل های زیستگاه خفاش ها آنها را مجبور می کند تا در درختان در حیاط خلوت ها و مزارع بچرخند و این احتمال را افزایش می دهد که یک تکه میوه را که با بزاق خفاشها پوشانده شده است بخورید و بیمار شوید.

شیوع بیماری ناشی از پشه نیز به طور مشابه با قطع جنگل ها ارتباط دارند ، اگرچه کمتر به دلیل از بین رفتن زیستگاه و بیشتر به دلیل دگرگونی آن است. با از بین رفتن جنگل و ریشه برگ درختان ، آب و رسوبات راحت تر در امتداد کف جنگل پخش می شود و  پشه های حامل مالاریا در حوضه های آفتابگیر پرورش می یابند. یک مطالعه در 12 کشور نشان داد که گونه های پشه که حامل پاتوژن های انسانی هستند در چنین فضاهایی در مقایسه با جنگل های دست نخورده دو برابر دیده می شوند.

تخریب زیستگاه حیوانات همچنین اندازه جمعیت گونه های مختلف را  کاهش می دهد و این حیوانات مجبورند برای بقای خود بیش از پیش وارد زندگی روزمره ما شوند. این موضوع را به ویژه درباره پرندگانی که مجبور به کوچ اجباری می شوند به وفور دیده ایم. از سوی دیگر احتمال اینکه یک پشه محلی یک پرنده آلوده به ویروس غرب نیل را بگزد و سپس ویروس در یک انسان رشد کند به شدت افزایش یافته است.

این نه تنها واقعیت تخریب زیستگاه است که خطر بروز بیماری را افزایش می دهد، بلکه مسئله جایگزینی زیستگاه های وحشی با زیستگاههای حیوانات اهلی است که نگران کننده به نظر می رسد. برخی از حیوانات وحشی مثل شیر، ببر و ...  از طریق تجارت غیرقانونی حیوانات وحشی تحویل بازارهای سیاه می شوند. ذبح و پرورش حیوانات وحشی در مزارع محلی نیز علت دیگری است که بیماری ها را اشاعه می دهد. جایی که صدها هزار نفر رفت و آمد دارند و میکروب ها فرصت های بسیاری برای ورود به بدن انسانها دارند. به عنوان مثال ویروس های آنفلوانزای مرغی ، که منشأ آنها در بدن حیوانات وحشی است ، در مزارع کارخانه ای پر از مرغ های اسیر ، جهش یافته و ویروسی تر شده است.

کودهای حیوانی نیز می توانند به عنوان یکی دیگر از علل بروز بیماری در نظر گرفته شوند. سم هایی  که در روده بیش از نیمی از گاوها وجود دارد در انسان باعث اسهال خونی و تب می شود و می تواند منجر به نارسایی حاد کلیه شود. از آنجا که دفع گاوها به طور مکرر وارد چرخه مواد غذایی و آب می شوند ، سالانه 90،000 آمریکایی آلوده این نوع آلودگی ها می شوند.

این روند تبدیل میکروب های حیوانی به پاتوژن های انسانی امروزه تسریع شده است ، اما چیز جدیدی نیست. این کار با انقلاب نوسنگی آغاز شد ، هنگامی که ما برای اولین بار زیستگاه حیات وحش را پاکسازی کردیم تا راهی برای برداشت محصولات زراعی و رام کردن حیوانات وحشی پیدا کنیم. در مقابل، هدیه های کشنده ای که از طرف حیوانات دریافت کردیم ، شامل سرخک و سل ، از گاوها، سیاه سرفه از خوک ها و آنفلوانزا از اردک ها است.

 در دوره گسترش استعمار نیز این روند ادامه داشت. استعمارگران بلژیکی در کنگو خطوط ریلی و شهرهایی را ساختند که به یک ویروس محلی اجازه داد وارد بدن انسان شود. استعمارگران بریتانیایی در بنگلادش تالابهای متعددی را برای ساخت مزارع برنج از بین برده و انسان را در معرض باکتریهای ناشی از آب قرار دادند.خبر خوب این است که  ما قربانیان منفعل میکروب های حیوانی نیستیم که به بدن ما حمله می کنند بلکه مأمورانی کاملاً توانمند هستیم  می توانیم کارهای زیادی برای کاهش خطر بروز این میکروب های ایجاد کننده بیماری انجام دهیم.

ما می توانیم از زیستگاه حیات وحش محافظت کنیم ، به طوری که میکروبهای حیوانات در بدن خود بمانند و به درون ما بدن نروند ، ما می توانیم در مکانهایی که احتمالاً میکروبهای حیوانی به پاتوژنهای انسانی تبدیل می شوند ، نظارت فعال انجام دهیم . اگرچه انتظار می رود  سیاست های دولت ترامپ در صنایع استخراجی و توسعه صنعتی منجر به تخریب زیستگاه هایی که میکروب های حیوانات را به بدن انسان می رسانند تسریع کند. لری برلیانت ، اپیدمیولوژیست ، یک بار گفت: "شیوع بیماری اجتناب ناپذیر است ، اما همه گیری ها اختیاری است." همه گیری ها تنها در صورتی اختیاری باقی می مانند که بتوانیم سیاست ها را نیز تغییر دهیم.

*رویا پاک سرشت