پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : اگر ناخودآگاه دستهایتان به سمت موهایتان رفته، آنها را کنده و از کندن موهایتان لذت می‌برید، اگر از ظاهر بدی که برای موهایتان ایجاد کرده‌اید خجالت زده‌اید و روی رفتن به خارج از خانه را ندارید متأسفانه شما به وسواس کندن مو مبتلا شده‌اید. اختلالی روانی مزمنی که نیاز به طول درمان دارد.
«تریکوتیلومانیا» یا «وسواس کندن» مو یک اختلال روانی غیرارادی است که فرد را ترغیب به کشیدن موهای سر، ابروها، مژه‌ها، دست و یا دیگر نقاط بدن می‌کند. این اختلال معمولاً در اوایل دوران نوجوانی (10 تا 13 سالگی) شروع می‌شود و در هر دو جنس مذکر و مونث به یک میزان شیوع دارد و شدت آن در افراد مختلف متفاوت است. به دلیل ظاهر کم پشت و زشتی که موها پیدا می‌کنند فرد را در روابط خانوادگی و اجتماعی با مشکل روبرو و تأثیر بدی بر زندگی او خواهد گذاشت.
افراد مبتلا به وسواس کندن مو چه نشانه هایی دارند:
- افزایش فشار عصبی و اضطراب قبل از کندن موها
- بازی کردن با موها و پیچیدن موها دور انگشتان دست
- کشیدن و بیرون آوردن موها از پوست
- احساس آرامش بعد از کندن موها
- گازگرفتن، جویدن و خوردن موها
- کم پشت شدن و طاسی منطقه ای در محل کندن موها
سابقه خانوادگی، سن، فشارهای روانی و اختلالاتی دیگری چون افسردگی، اضطراب و وسواس فکری از عوامل موثر در وسواس کندن مو هستند.
چرا برخی افراد از وسواس کندن مو رنج می برند؟
برخی از افراد مبتلابه وسواس کندن مو برای فرار از اضطراب و فشار عصبی، به کندن موهایشان پناه برده و پس از کندن آنها به آرامش می‌رسند. برخی دیگر نیز ناخودآگاه در زمان‌هایی که بیکار، خسته و بی‌حوصله هستند دست به این کار می‌زنند. همچنین این اختلال می‌تواند با عوامل احساسی مرتبط باشد. گاهی هم کندن موها راهی برای مقابله با احساسات منفی مانند ترس، تنهایی، خستگی و... است. تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی خانم‌ها نیز در تشدید این اختلال نقش دارد. مصطفی صابری یکی از روان‌شناسان بالینی؛ در رابطه با این اختلال می‌گوید: زمانی که افراد یکسری مسائل حل‌نشده در ذهن داشته باشند و وجود آن را انکار کنند به صورت ناخواسته تنشی در بدن فرد ایجاد می‌شود که فرد با کندن مو سعی در کنترل آن تنش دارد.
چرا به وسواس کندن مو (تریکوتیلومانیا) مبتلا می‌شوید؟
دلیل مشخصی برای این اختلال نیست ولی ممکن است مانند بسیاری از اختلالات روانی دیگر ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی از قبیل سابقه خانوادگی، سن، فشارهای روانی و اختلالاتی دیگری چون افسردگی، اضطراب و وسواس فکری باشد.
وسواس کندن مو (تریکوتیلومانیا) چه عوارضی دارد؟
- شرم و خجالت، کاهش اعتمادبه‌نفس، افسردگی
- نداشتن دوست صمیمی و خودداری از حضور در فعالیت های اجتماعی و از دست دادن موقعیت‌های شغلی
- آسیب رساندن به پوست و عوارض دیگری مثل خارش، آسیب های بافتی و عفونت و همچنین تأثیر بد روی رشد موها
- ایجاد مشکلات گوارشی که با خوردن موها به وجود می‌آید از قبیل انسداد روده‌ها، کاهش وزن و در موارد شدیدتر فوت فرد مبتلا.
- گرایش به مصرف مواد مخدر
انواع درمان برای وسواس کندن مو (تریکوتیلومانیا)
روان‌درمانی: در واقع نوعی گفتگو درمانی است که در حل مشکلات عاطفی و سلامت بهداشت روان بسیار مؤثر است. یک نوع رایج از روان‌درمانی، درمان شناختی رفتاری است که روانپزشکان با بهره گیری از آن به شخص مبتلا کمک می‌کنند تا افکار خود را در مورد خود و ارتباط با دنیای اطرافشان بهبود بخشند.
درمان معکوس: این درمان به شما در مورد وضعیت خود و نحوه درمان کمک می‌کند و باعث می‌شود که احساستان را شناسایی کرده و در مقابل آن واکنشی جدید از خود نشان دهید. ممکن است علت تمایل شما به کندن موها زمانی باشد که در شرایط استرس‌زا قرار می‌گیرد بنابراین زمانی که نیاز شدید به کشیدن موهایتان داشتید یاد می‌گیرید که یک واکنش جدید از خود نشان دهید مثلاً به‌جای کندن مو، دستهایتان را مشت کنید یا موانعی را ایجاد کنید که مانع از کشیدن موهایتان شود.
هیپنوتیزم:هیپنوتیزم نیز یک روش درمانی است که به شما در ترک وسواس کندن مو کمک می‌کند.
حمایت عاطفی خانواده: افراد مبتلابه وسواس کندن مو به‌ویژه افرادی که در دوره نوجوانی به سر می‌برند به‌احتمال‌زیاد دچار مشکلات عاطفی زیاد و حس غرق شدن در گناه دارند بنابراین برای مقابله با این احساسات حمایت عاطفی خانواده بسیار مهم است.
چند راه برای متوقف کردن وسواس کندن مو (تریکوتیلومانیا):
- روزی چند بار با خود بگویید که موهایم به بدنم تعلق دارد من نباید آنها بکشم.
- بیکاری بیش از حد برای شما خطرناک است. اوقات فراغت خود را پر کنید و خودتان را مشغول نگه دارید.
- به دستان خود عطر بزنید تا متوجه شوید که چه زمانی دستهایتان برای کندن مو حرکت می‌کند.
- استفاده آگاهانه از یک توپ یا یک وسیله دیگر برای مشغول نگه داشتن دست‌ها در موقعیت‌هایی که امکان کندن مو وجود دارد.
- موهایی را که کنده‌ایددر گوشه‌ای از اتاقتان جمع کنید و روزی چندبار به آنها خیره شده و خود را در معرض اضطراب حاصل از کندن موهایتان قرار دهید. با دیدن موهای کنده‌شده به کاری که می‌کنید فکر کرده و کمتر تکرارش می‌کنید.
- برای تسکین اضطراب یک حمام طولانی بگیرید.
-در طول روز از کلاه گیس استفاده کنید و زمانی که به رختخواب میروید کلاه بگذارید.
- موچین را از جلوی دست خود بردارید و فقط زمانی که نیاز به آن داشتید از آن استفاده کنید.
- از ژل یا وازلین استفاده کنید تا موها به‌سختی قابل کندن باشند.
- در طول روز بارها زندگی بدون موی خود را تصور کنید.
- از موهایتان به‌خوبی نگهداری و مراقبت کنید، روزی چندبار شانه بزنید و حداقل روزی یکبار بشویید.
- یک تکه خز لباس تهیه کنید و دستهایتان را روی آن به حرکت دربیاورید تا به کاهش اضطرابتان کمک کند.
- از نقاط کم‌پشت و طاس بدن خود عکس بگیرید و در مکان‌هایی که موهایتان را می‌کشید قرار دهید.
- از دوستان و خانواده خود کمک بگیرید تا در توقف آن کمکتان کنند.
تبیان