جشنواره فیلم فجر بزرگترین رقابت سالیانه سینمایی ایران است که در کمتر از یک ماه دیگر سی‌وهشتمین دوره آن برگزار خواهد شد.
جشنواره فیلم فجر حالا کم کم به ایستگاه سی‌وهشتم نزدیک می‌شود. جمعه شب ابراهیم داروغه‌زاده اسامی فیلم‌های برگزیده هیات انتخاب برای حضور در بخش سودای سیمرغ این دوره از جشنواره فیلم فجر را اعلام کرد. ۲۲ فیلم با ترکیب متنوعی از کارگردان‌های باسابقه و جوان. کارگردان‌هایی که بارها و بارها سابقه حضور در جشنواره فیلم فجر را دارند یا آنها که برای اولین بار قرار است رقابت فجر را تجربه کنند. هر کدام از این ۲۲ فیلمساز، جشنواره فجر را برای چندمین بار تجربه می‌کنند؟ در این گزارش به مرور نام و سابقه کارگردان‌های حاضر در جشنواره سی‌وهشتم می‌پردازیم.
آبادان یازده ۶۰/ کارگردان: مهرداد خوشبخت
مهرداد خوشبخت اولین بار در دوره سی‌ویکم جشنواره فیلم فجر، با فیلم «عقاب صحرا» و در مقام کارگردان در جشنواره فیلم فجر حاضر شد. «آبادان یازده ۶۰» چهارمین فیلم سینمایی است که او کارگردانی کرده و در بخش سودای سیمرغ قرار دارد. خوشبخت در سی‌وششمین جشنواره فیلم فجر نیز در کنار ابراهیم حاتمی‌کیا حضور و تدوین فیلم سینمایی «به وقت شام» را برعهده داشت.
آتابای/ کارگردان: نیکی کریمی
نیکی کریمی جشنواره فیلم فجر را با بازی در فیلم‌های سینمایی قابل توجهی تجربه کرده، ضمن اینکه در دوره سی‌وچهارم این جشنواره داور هم بوده. کریمی در دوره بیست‌ونهم به عنوان کارگردان اولین حضورش در این جشنواره را ثبت کرد و در ادامه در دوره سی‌و سوم با «شیفت شب» در جشنواره حاضر شد، دوره سی و پنجم تهیه‌کنندگی فیلم «آذر» را برعهده داشت و امسال در مقام تهیه‌کننده و کارگردان وارد رقابت فجر شده است.
آن شب/ کارگردان: کوروش آهاری
اولین گام در حضور کوروش آهاری در جشنواره فیلم فجر، برای او پربار بوده و فیلمش علاوه بر بخش نگاه نو در بخش سودای سیمرغ هم حضور دارد. باید دید اولین تجربه حضور در فجر برای او چه آورده‌ای خواهد داشت.
ابر بارانش گرفته/ کارگردان: مجید برزگر
اولین حضور مجید برزگر در بخش سوای سیمرغ جشنواره فیلم فجر، در دوره بیست‌وهشتم با فیلم «فصل باران‌های موسمی» رقم خورد و در دوره سی‌ویکم فیلم «پرویز» را به جشنواره فرستاد که خارج از مسابقه و در بخش جشنواره جشنواره‌ها به نمایش درآمد. آخرین حضور او در جشنواره فجر به دوره سی‌وچهارم آن با فیلم «ممیرو» در کسوت تهیه‌کننده و فیلم «یک شهروند کاملاً معمولی» در همان دوره با کارگردانی و تهیه‌کنندگی او برمی‌گردد. «یک شهروند کاملاً معمولی» در این دوره نامزد بهترین فیلم هنر و تجربه شد. او بعد از چهار سال این بار با «ابر بارانش گرفته» به جشنواره فیلم فجر آمده.
پوست/ کارگردان: بهمن ارک، بهرام ارک
بهمن و بهرام ارک از کارگردان‌های فیلم اولی هستند که علاوه بر بخش نگاه نو، فرصت حضور در سودای سیمرغ هم پیدا کردند. برادران ارک پیش از این، حضور در جشنواره فیلم فجر را با فیلم کوتاه «حیوان» تجربه کردند که موفق به دریافت جایزه بهترین فیلم کوتاه از دوره سی‌وششم شد.
تومان/ کارگردان: مرتضی فرشباف
«بهمن» دومین فیلم سینمایی مرتضی فرشباف در سی‌وسومین جشنواره فیلم فجر حضور داشت، اما در رقابت با سایر فیلم‌ها جایزه‌ای نصیبش نشد. فرشباف در جشنواره سی‌وهشتم فیلم فجر با تازه‌ترین تجربه خود، «تومان» وارد میدان رقابت شده.
خروج/ کارگردان: ابراهیم حاتمی‌کیا
ابراهیم حاتمی کیا کارگردان پرکاری بوده و امسال هجدهمین تجربه حضور او در فجر خواهد بود. در این سی‌وهفت دوره گذشته، حضور حاتمی کیا در جشنواره فیلم فجر پررنگ بوده؛ دومین فیلم او «دیده‌بان» جایزه هیأت داوران را از هفتمین جشنواره فیلم فجر کسب کرد و در ادامه حاصل رقابت در فجر برای او، دریافت شش سیمرغ بهترین فیلم برای آثارش و دریافت جایزه کارگردانی برای سه فیلم «آژانس شیشه‌ای»، «به رنگ ارغوان» و «به وقت شام» بوده است. «گزارش یک جشن» حاتمی‌کیا در فجر شرکت کرد اما اکران عمومی نشد و «موج مرده» را از جشنواره بیرون کشید ضمن آن که «دعوت» تنها فیلم این فیلمساز است که در جشنواره فیلم فجر شرکت نکرد.
خوب، بد، جلف ۲: ارتش سری/ کارگردان: پیمان قاسم‌خانی
پیمان قاسم خانی اولین بار با فیلم «خوب، بد، جلف» در دوره سی‌وپنجم به عنوان کارگردان در جشنواره حاضر شد. البته او بارها به عنوان نویسنده با فیلم‌های مختلفی در این رویداد حضور داشته. قاسم خانی امسال با دومین تجربه کارگردانی خود «خوب، بد، جلف ۲: ارتش سری» به جشنواره فجر آمده و براساس آنچه از خلاصه داستان فیلم‌ها منتشر شده، ظاهرا تنها فیلم کمدی در سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر خواهد بود.
خورشید/ کارگردان: مجید مجیدی
مجید مجیدی از رکوردداران دریافت سیمرغ کارگردانی از جشنواره فیلم فجر است. او تا الان هفت فیلم در دوره‌های مختلف جشنواره داشته و «خورشید» هشتمین حضور او در فجر خواهد بود. مجیدی از دوره سی‌وسوم به بعد در جشنواره فجر غایب بوده، البته در این دوره فیلم او «محمد رسول الله» تنها همزمان با جشنواره برای اهالی رسانه به نمایش درآمد اما در بخش رقابتی حضور نداشت.
خون شد/ کارگردان: مسعود کیمیایی
مسعود کیمیایی هم بعد از سه سال در جشنواره فیلم فجر حاضر می‌شود. آخرین ساخته او «قاتل اهلی» بود که در فجر سی‌وپنجم به نمایش درآمد. او در این سال‌ها نزدیک به ۲۰
فیلم در جشنواره داشته اما دست پر نبوده. کیمیایی با فیلم «جرم» برای کارگردانی و فیلمنامه کاندید شد و سیمرغ بهترین فیلم را دریافت کرد. کیمیایی، پس از انقلاب با فیلم‌های «تیغ‌وابریشم» در بخش مرور و با «گروهبان» در بخش خارج از مسابقه جشنواره حاضر بود ضمن آن که «خط قرمز» در دوره اول جشنواره حضور داشت اما آن جشنواره رقابتی نبود. از طرفی فیلم‌های «فریاد»، «حکم» و «محاکمه در خیابان» او روانه جشنواره نشد و به اکران عمومی درآمد. «خون شد» - که به گفته کارگردان از جشنواره بیرون کشیده شده و تهیه‌کننده درخواست خروج از داوری در رشته کارگردانی را مطرح کرده- اگر در فجر ۳۸ باشد، یازدهمین حضور کیمیایی در بخش رقابتی این جشنواره خواهد بود.
درخت گردو/ کارگردان: محمدحسین مهدویان
مهدویان حالا دیگر چهره شاخص جشنواره فیلم فجر شده و امسال برای پنجمین دوره متوالی در این رویداد حضور دارد. فیلم‌های مهدویان در فجر همیشه از آثار قابل توجه بوده، او در اولین حضورش در دوره سی‌وچهارم، با فیلم متفاوت «ایستاده در غبار» وارد میدان شد و پرقدرت مسیر را ادامه داد. اما این حضور تا الان سیمرغی برای او به پرواز درنیاورده و دست خالی از فجر برگشته.
دوزیست/ کارگردان: برزو نیک‌نژاد
در جشنواره سی‌ودوم فیلم فجر، برزو نیک نژاد با اولین فیلم بلندش «ناخاسته» در بخش نگاه نو حضور داشت و نامزد دریافت جایزه کارگردانی شد. دومین حضور او در رقابت فجر در دوره سی‌وچهارم و با فیلم «زاپاس» رقم خورد. «دوزیست» سومین تجربه برای حضور برزو نیک نژاد در جشنواره فیلم فجر است.
روز بلوا/ کارگردان: بهروز شعیبی
بهروز شعیبی اولین فیلم بلندش را در دوره سی‌و یکم جشنواره فیلم فجر وارد رقابت کرد؛ «دهلیز» موفق به دریافت سیمرغ بهترین فیلم در بخش نگاه نو شد. او در دوره سی‌وچهارم «سیانور» و در دوره سی‌وششم فیلم «دارکوب» را در بخش سودای سیمرغ فجر داشت.شعیبی قبل از کارگردانی حضور در جشنواره فیلم فجر را با بازیگری، دستیاری کارگردان و برنامه‌ریزی تجربه کرده است و امسال چهارمین حضور او به عنوان کارگردان خواهد بود.
روز صفر/ کارگردان: سعید ملکان
«روز صفر» یکی دیگر از فیلم‌های بخش نگاه نو است که در بخش سودای سیمرغ هم حضور دارد. سعید ملکان در این فیلم برای اولین بار کارگردانی را تجربه کرده است، اما کارنامه کاری او به عنوان چهره‌پرداز و ویژه‌تر تهیه‌کنندگی، وزن سنگینی دارد. او سیمرغ بهترین فیلم را در دوره سی‌وچهارم برای «ابدو یک روز» و در دوره سی‌وششم برای «تنگه ابوقریب» دریافت کرده است.
سه کام حبس/ کارگردان: سامان سالور
جشنواره سی‌وهشتم فیلم فجر، ششمین حضور سامان سالور در این رقابت است. او تاکنون با فیلم‌های «ساکنین سرزمین سکوت»، «چند کیلو خرما برای مراسم تدفین»، «آمین خواهیم گفت»، «سیزده ۵۹» و «تمشک» در جشنواره فجر حضور داشته. «تمشک» آخرین فیلمی است که سالور در دوره سی‌ودوم جشنواره فیلم فجر داشته و برای آن نامزد بهترین فیلمنامه شده است.
سینما شهر قصه/ کارگردان: کیوان علی‌محمدی
کیوان علی‌محمدی رقابت در جشنواره فیلم فجر را برای سه دوره، با فیلم‌های «شبانه»، «شبانه روز» و «ارغوان» به همراه «امید بنکدار» تجربه کرده است. آخرین حضور او در این رویداد، مربوط به دوره سی‌وسوم جشنواره فجر است و امسال برای چهارمین دوره وارد رقابت شده که از سویی چهارمین حضورش به عنوان کارگردان است و از سوی دیگر، اولین حضورش به عنوان کارگردان مستقل از «امید بنکدار».
شنای پروانه/ کارگردان: محمد کارت
محمد کارت از فیلم اولی‌های جشنواره سی‌وهشتم محسوب می‌شود که سال گذشته موفق به دریافت سیمرغ بهترین فیلم کوتاه از جشنواره سی‌وهفتم شد. «شنای پروانه» علاوه‌بر بخش نگاه نو در بخش سودای سیمرغ نیز داوری می‌شود.
عامه پسند/ کارگردان: سهیل بیرقی
«عامه پسند» سومین فیلمی است که سهیل بیرقی به واسطه آن در رقابت فجر شرکت می‌کند. فیلم قبلی او «عرق سرد»، در دوره سی‌وششم به جهت مضمون با حاشیه‌هایی همراه بود و جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن و بهترین نقش مکمل مرد را دریافت کرد. او پیش از کارگردانی، با دستیاری کارگردان در فیلم‌های متنوعی حضور داشته و جشنواره را تجربه کرده است.
قصیده گاو سفید/ کارگردان: بهتاش صناعی‌ها
اولین فیلم بهتاش صناعی‌ها با نام «احتمال باران اسیدی» در دوره سی‌وسوم جشنواره فیلم فجر حضور داشت و صناعی‌ها موفق به دریافت دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه برای این فیلم، به‌طور مشترک با مریم مقدمی شد. «قصیده گاو سفید» دومین فیلمی است که صناعی‌ها با آن در فجر سی‌وهشتم حاضر شده است.
مردن در آب مطهر/ کارگردان: نوید محمودی
«مردن در آب مطهر» چهارمین همکاری مشترک برادران محمودی در سینمای ایران در مقام تهیه‌کننده و کارگردان است. این دو پیش از این فیلم‌های «چند متر مکعب عشق»، «رفتن» و «شکستن همزمان بیست استخوان» را ساختند که ««چند متر مکعب عشق» در دوره سی‌ودوم فیلم فجر حضور داشت و موفق به دریافت سیمرغ بهترین کارگردانی و بهترین فیلم نگاه نو از جشنواره شد.
مغز استخوان/ کارگردان: حمیدرضا قربانی
اولین حضور حمیدرضا قربانی در جشنواره فیلم فجر با فیلم «خانه‌ای در خیابان چهل و یکم» در جشنواره سی‌وچهارم فیلم فجر اتفاق افتاد که مورد توجه قرار گرفت و برای سیمرغ بهترین فیلم، کاندید شد. «مغز استخوان» دومین حضور قربانی در جشنواره فجر در مقام کارگردان است؛ او قبل از کارگردانی به عنوان تدوینگر، دستیار کارگردان و برنامه‌ریز در فیلم‌های گوناگونی حضور داشته است.
من می‌ترسم/ کارگردان: بهنام بهزادی
«تنها دو بار زندگی می‌کنیم»، «وارونگی»، «قاعده تصادف» فیلم‌هایی است که بهزادی در دوره‌های مختلف جشنواره فجر داشته است و برای «قاعده تصادف» سیمرغ بهترین فیلمنامه را از دوره سی‌ویکم جشنواره دریافت کرده. او امسال در چهارمین حضورش در جشنواره با فیلم «من می‌ترسم» حاضر شده است.