پوتین: در خصوص ایران، برنامه‌ای برای تولید موشک‌های شهاب سه با این کشور نداریم / چنین کاری برای خود روسیه هم خطرناک است

«انتخاب» اسناد ویکی لیکس در رابطه با ایران را که متعلق به سال های ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۹ است، را به صورت روزانه و به منظور آگاهی مخاطبان نسبت به تحولات و اتفاقات گذشته، منتشرمی کند

سرویس تاریخ «انتخاب»: سندی محرمانه به تاریخ سه شنبه، پنجشنبه ۲۵ مهر ۱۳۸۱ به توضیحاتی درباره دیدار برلوسکونی-پوتین پرداخته است.

به گزارش «انتخاب»؛ متن این سند که ویکی لیکس آن را منتشر کرده، در زیر آمده است:

موضوع سند: دیدار برلوسکونی-پوتین
طبقه بندی: سری
سه شنبه ۱۶:۲۵ دقیقه هفدهم اکتبر ۲۰۰۲
از: رم، ایتالیا
به: نامشخص

خلاصه
۱. عراق موضوع اصلی بحث در نهار کاری میان نخست وزیر برلوسکونی و پوتین رییس جمهور روسیه در ۱۶ اکتبر بود. دو رهبر درباره نیاز به یک قطعنامه قوی از سوی شورای امنیت سازمان ملل تاکید کردند تا بازرسان را به زودی و با توانایی سر زدن به هر جایی در هر زمانی، به عراق برگرداند. البته پوتین گفت که او از دو خط قرمز عبور نخواهد کرد: ماشه‌ای خودکار برای استفاده از زور، و اقدام یکجانبه آمریکا بدون تایید بین المللی. پوتین بر این نکته تاکید داشت که مشکل او در مورد چچن و گرجستان باید با مشکل بوش با عراق همسان گرفته شود و اگر جامعه بین المللی اقدام آمریکا علیه عراق را بپذیرد باید اقدام روسیه علیه «تروریستهای» چچن را هم بپذیرد. پوتین در مورد مسایل دیگر هم گفت که کمک روسیه به برنامه هسته‌ای ایران صرفا در برنامه‌های غیرنظام یبوده و به برلوسکونی گفت که او در نشست ناتو در پراگ شرکت نخواهد کرد. پایان خلاصه.

برلوسکونی در مسکو
۲. برلوسکونی، نخست وزیر ایتالیا سفری یک روزه به مسکو در ۱۶ اکتبر داشت تا نهاری کاری را با پوتین خورده و درباره مسئله عراق با او گفتگو کند. در زمان بازگشت از رم، نخست وزیر نکات مهم مذاکره خود با پوتین را در مراسمی در عصر ۱۶ اکتبر که هردو در آن حضور داشتند به اطلاع سفیر سمبلر رساند. روز ۱۷ دسامبر فرستاده سیاسی گزارشی کامل از جیووانی کاستلانتا، مشاور سیاسی نخست وزیر دریافت کرد که در این دیدار به همراه برلوسکونی بوده است.

تسلیحات کشتار جمعی
۳. کاستلانتا که معمولا آرام است، کاملا از دست رسانه‌های ایتالیایی ناراحت بوده و می‌گفت: آن‌ها حرف نخست وزیر درباره تسلیحات کشتار جمعی عراق بعد از دیدار با پوتین را کاملا اشتباه تفسیر کرده اند. به گفته کاستلانتا پوتین به برلوسکونی گفته بود که صدام احتمالا تا کنون بخشی از تسلیحات کشتار جمعی خود را از بین برده و بقیه را هم «جابجا» کرده است و پیدا کردن آن‌ها برای بازرسان سازمان ملل دشوار خواهد بود و برلوسکونی با این گفته موافق بود. فضای گفتگو بر این استوار بود که به همین دلیل بهتر است که بازرسان هرچه سریعتر فرستاده شوند تا وقت از دست نرفته و صدام بخش بیشتری از تسلیحات خود را از بین نبرد.

۴. احتمالا نخست وزیر در برگشت از روسیه می‌خواسته همین مفهوم را به رسانه‌ها منتقل کند و گفته بوده که تسلیحات کشتار جمعی دیگر در آن مکان‌های قبلی در عراقوجود نخواهند داشت. اما رسانه‌ها گفته اند که برلوسکونی معتقد است عراق دیگر تسلیحات کشتار جمعی ندارد. کاستلانتا گزارش‌های رسانه‌ای را یک سوبرداشت مهم تعریف کرد (بعدا و در روز ۱۷ اکتبر برلوسکونی در گفتگو با رسانه‌ها در لیسبون در نشست احزاب راست میانه اروپا گفته بود «من هرگز نگفتم که هیچ تسلیحات کشتار جمعی در عراق وجود ندارد. بار‌ها گفته ام که به احتمال بسیار زیاد و تقریبا به یقین، چنین تسلیحاتی وجود دارند).

اقدام شورای امنیت سازمان ملل
۵. کاستلانتا گفت که دو طرف توافق داشتند که هرگونه قطعنامه درباره استفاده مجدد از بازرس‌ها باید بسیار قوی بوده و نشان دهد که بازرسان می‌توانند به هر جایی و در هر زمانی بروند. پوتین برای برلوسکونی مشخص کرده بود که هرچند روسیه تا جایی که می‌توانسته برای برآوردن خواست آمریکا برای یک قطعنامه شدیداللحن در سازمان ملل پیش رفته است. رییس جمهور روسیه دو خط قرمز را مشخص کرده است که نمی‌تواند از آن‌ها عبور کند: یکی قطعنامه شورای امنیت که دارای ماشه خودکار برای استفاده از زور در صورت عدم انجام همه تعهدات توسط عراق باشد و دوم استفاده یکجانبه از زور توسط آمریکا و بدون مشروعیت بین المللی (یعنی قطعنامه سازمان ملل).

۶. به گفته کاستلانتا، نخست وزیر تلاش کرد تا این اختلاف نظر را با این بحث از بین ببرد که اگر قطعنامه شدیداللحنی تصویب شود که خواهان بکارگیری موثر بازرسان در داخل عراق باشد و صدام از بازرسی آن‌ها جلوگیری کند، هرگونه اقدام بعدی توسط جامعه بین المللی را باید در چارچوب مشروعیت بین المللی دانست. سفیر سمبلر در صحبت با برلوسکونی پرسیده بود که آیا بعد از این دیدار با پوتین او به ایده دو قطعنامه فکر می‌کند یا نه که او پاسخ داد خیر، فکر نمی‌کنم.

همسان دانستن عراق با چچن
۷. کاستلانتا گزارش داد که پوتین با قدرت گفته بود که مشکلات او با گرجستان و چچن هم تروریسم است و ربطی به سیاست ندارد و باید جامعه بین المللی هم چنین دیدی داشته باشد. غیراز این دید، نوعی «استاندارد دوگانه است». برلوسکونی گفت که روسیه باید شواهدی را درباره فعالیت‌های تروریستی در چچن ارایه دهد که پوتین هم پاسخ داد همین حالا هم مدرک دارد. نیرو‌های مخفی روسیه چندین تروریست خارجی را دستگیر کرده و حتی پیکر یک شهروند بریتانیایی در حال جنگ در کنار تروریست‌ها را هم به دست آورده اند. پوتین تاکید کرد که اگر آمریکا و دیگر کشور‌ها برای مقابله با مشکل شان در عراق چراغ سبز دریافت کرده اند، او هم باید در برخورد با مشکلات تروریستی در چچن و گرجستان چراغ سبز دریافت کند.

ایران
۸. کاستلانتا گفت که طرف ایتالیایی مسئله ایران را به درخواست دولت آمریکا مطرح کرد، اما از آنجا که بحث درباره عراق بیش از حد طول کشیده بود، بحث درباره ایران خلاصه شد. پوتین گفته بود که روسیه تنها در فعالیت‌های غیرنظامی هسته‌ای ایران مشارکت دارد و هیچ برنامه‌ای برای دفاع از یک برنامه نظامی یا تولید موشک‌های شهاب سه ندارد. زیرا چنین کاری می‌تواند برای خود روسیه هم خطرناک باشد و به نفع آن‌ها نخواهد بود. کاستلانتا به فرستاده سیاسی گفته بود که پوتین در گفته هایش صادق به نظر می‌آمد که می‌گفت: نمی‌خواهد از تولید تسلیحات کشتار جمعی یا برنامه موشکی ایران حمایت کند (هرچند کاستلانتا گفت که پوتین شاید بصورت کامل از معاملات بازار‌های سیاه و خاکستری در خاک روسیه اطلاع نداشته باشد).

۹. به گفته کاستلانتا، در پاسخ به سوال برلوسکونی درباره شرکت پوتین در نشست پراگ، رییس جمهور پوتین پاسخ بسیار منفی داده و گفت: می‌خواهد وزیر امورخارجه را به جای خود بفرستد.

دیدگاه پوتین درباره آمریکا
۱۰. برلوسکونی به سفیر سمبلر گفت که او بر عزم بوش برای برخورد با عراق تاکید کرده بود که این مسئله در خواست مردم آمریکا در برابر خطر احتمالی در آستانه ۱۱ سپتامبر خود را نشان می‌دهد. نخست وزیر ایتالیا این برداشت را داشت که پوتین از این ارزیابی تعجب کرده بود و ظاهرا آگاه نبود که موضع بوش از حمایت عمومی برخوردار است. کاستلانتا به فرستاده سیاسی گفت که پوتین به مهمانان ایتالیایی خود گفته بود که با وجود اختلافات درباره اقدامات در برابر عراق در گذشته، او معتقد است که بوش رهبری صادق است و او به وی اعتماد دارد و از همکاری با او لذت می‌برد.
سمبلر