پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : فوق دکتری مدل‌سازی اقلیمی و عضو هیأت‌علمی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: ۹۰ درصد مردم جهان در مناطق آلوده زندگی می‌کنند و هر ۷ ثانیه، یک نفر به علت آلودگی هوا می‌میرد.
به گزارش ایسنا، آذر ذرین صبح امروز در بیستمین نشست از سلسله نشست‌های حقوق شهرنشینی با موضوع «بازخوانی بند دهم منشور؛ حق بر محیط زیست» که در تالار شهر مشهد برگزار شد، بیان کرد: مسئله هوا و جو موضوعی‌ست که مغفول واقع شده است؛ به طوری که ۹۰ درصد مردم جهان در مناطق آلوده زندگی می‌کنند و هر ۷ ثانیه، یک نفر به علت آلودگی هوا می‌میرد.
وی استفاده از هوای پاک را حق هر شهروندی دانست و تاکید کرد: تهیه برنامه عملیاتی برای کاهش اثرات مقابله با تغییر اقلیم، باید در دستور کار قرار گیرد. شهروندان باید به اطلاعات کیفیت هوا دسترسی داشته باشد و این امر باعث افزایش آگاهی مردم می‌شود.
در ادامه این نشست، رئیس کمیسیون حقوقی شورای شهر مشهد، بیان کرد: در منشور حقوق شهرنشینی ۱۲ بند در ارتباط با محیط زیست داریم که ۹ بند آن تکالیف مدیریت شهری و در ۲ تا ۳ بند، تکالیف شهروندان مطرح شده است.
سیدمحسن حسینی‌پویا، ادامه داد: این منشور حقوق‌محور است و بیشتر به حقوق مردم توجه کرده است تا مسئولیت آنان نسبت‌به محیط زیست افزایش یابد.
وی تاکید کرد: با توجه به اینکه در مرحله اول نسل اول حقوق شهروندی هستیم به دنبال آنیم حقوق مردم را به رسمیت بشناسیم و تکالیف مدیریت شهری را نیز گوشزد شود.
مدیرکل سازمان حفاظت محیط‌زیست خراسان رضوی نیز در بخش دیگری از این نشست، گفت: در کشور ما وضع قانون و قانون‌گذاری یک مشکل اساسی است و پرداختن به بیش از ۲۷۹۲ موضوع قانونی، خود یک مشگل بزرگتر به حساب می‌آید.
همتی با اشاره به اینکه «در منشور حقوق شهرنشینی نیاز بود به آستان قدس به‌عنوان یکی از تصمیم‌گیرندگان به وضوح اشاره می‌شد»، ادامه داد: اخلاق زیست‌محیطی در ما نهادینه نشده است و رفتار شهرنشینی درست را نیافته‌ایم. همچنین اندیشه‌های انسان‌گرایانه در مدیریت شهری نیازمند بازنگری است و ما نتوانسته‌ایم گذشته و اصالت خود را حفظ کنیم. شهر زیست‌پذیر شهری است که نه تنها برای انسان، بلکه برای تمام موجودات قابل سکونت باشد.
وی افزود: حقوق محیط زیست مثل چتری است که بر سر حقوق انسان‌ها برافراشته شده است و ابتدا باید حقوق محیط‌زیست رعایت شود تا حقوق انسان رعایت شود.
در بخش دیگری از این نشست، رئیس اداره محیط زیست، سلامت و ایمنی معاونت خدمات شهری شهرداری مشهد، با اشاره به موارد قانونی در خصوص پایش و مدیریت زیست‌محیطی شهرها، تشریح کرد: دو اصل قانون اساسی، یعنی اصل ۴۵ و اصل ۵۰ در بالاترین مرجعی که وجود دارد به موضوع محیط زیست تاکید می‌کند. همچنین در ۶۱ کشور جهان نیز اصلی داریم که به صورت تلویحی به محیط زیست اشاره کرده است.
محمد پذیرا اظهار کرد: ما در حوزه شهرداری بیش از حدود ۶۶ قانون مرتبط به اقدامات محیط زیستی داریم که شهرداری‌ها را در حوزه محیط‌زیست مسؤول کرده است. این قانون‌ها می‌تواند ساختار مناسب‌تری در حوزه شهرداری ایجاد کند تا مدیریت شهری بتواند در حوزه محیط زیست عملکرد بهتری داشته باشد.
وی افزود: منشور حقوق شهرنشینی مشهد از منشور حقوق شهرنشینی دولت کامل‌تر است؛ تا جایی که حق اطلاع‌یابی شهروندان از میزان اشعه‌های مضر در سطح شهر به آن اشاره شده است.
در ادامه این نشست، عضو هیأت‌علمی دانشگاه فردوسی مشهد ضمن اشاره به اینکه «در حوزه محیط‌زیست باید به ظرفیت‌های مردمی رجوع کنیم»، بیان کرد: حفظ محیط زیست بدین معنا نیست که به آن دست نزنیم، بلکه فشار را باید تعدیل کنیم.
کامران داوری با بیان اینکه «در حوزه محیط‌زیست نظارت و عقوبت کافی وجود ندارد»، گفت: سمن‌ها و دانشگاه‌ها را باید با جدیت در این حوزه فعال کرد.
وی تصریح کرد: توجه به آب زیرزمینی به‌عنوان سفره زیرزمینی حال و روز خوبی ندارد و هر روز شورتر می‌شود و نشست می‌کند و ما به وضعیت آن عادت کرده‌ایم.
استاد دانشگاه فردوسی مشهد توجه به تغییر اقلیم را مهم دانست و بیان کرد: خشک‌سالی بالای ۲۰ سال، کم و دور از ذهن نیست و با توجه به اینکه خشک‌سالی به تدریج اتفاق می‌افتد، نباید غفلت‌زده شویم و ایجاد کارگروهی برای این موضوع را طلب می‌کند.
در بخش دیگری از این نشست، کارشناس سازمان حفاظت محیط زیست استان خراسان رضوی ضمن اشاره به اینکه «ما کشوری هستیم که به‌شدت تحت تاثیر گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی هستیم»، بیان کرد: فضای سبز مشهد به یک‌سوم کاهش یافته است که تبعات اقتصادی و بهداشتی را در پی دارد.
رضایی با اشاره به اینکه «آستان قدس به‌عنوان سازمانی که ۷۰ درصد اراضی شهر مشهد را در تملک خود دارد در این منشور دیده نشده است»، گفت: هسته مرکزی مشهد با اطراف آن ۱۰ تا ۱۲ درجه تفاوت دمایی دارد و این باعث مصرف انرژی بیشتر در فصول مختلف می‌شود؛ به طوری که افزایش ۲۱ درصدی مصرف انرژی را به همراه داشته است و این امر باعث افزایش آلودگی شهری خواهد شد.
وی با تشریح خطرات افزایش دما و کاهش بارندگی در سال‌های اخیر، عنوان کرد: مشهد نیاز به فضای سبز با کیفیت در جهت کاهش این اثرات دارد.
در بخش دیگری از این نشست، عاطفه رزاقیان، عضو هیأت‌علمی جهاد دانشگاهی مشهد نیز با بیان اینکه «ساخت‌وساز‌های شهری بر روی محیط زیست به طور مستقیم اثر می‌گذارد»، بیان کرد: ۲۵ درصد سرانه کشور به ساخت‌وساز اختصاص پیدا کرده است و حدود ۴۰ درصد مصرف انرژی که ۲.۵ برابر استاندارد جهانی‌ست در این بخش مصرف می‌شود.
وی ادامه داد: ۵۳ درصد برق مصرفی مشهد مربوط به مصارف خانگی و ۹۰ درصد آب مصرفی نیز به بخش خانگی و تجاری اختصاص دارد. همچنین ۵۷ درصد ساختمان‌های شهر مشهد ۵ طبقه و بالاتراست که توسعه پایدار در آن‌ها کمتر دیده می‌شود و این‌ها به عنوان لایه‌های پنهان در ارتباط با سلامت محیط زیست است که به آن توجه نمی‌شود.
در ادامه، نماینده خدمات شهری شهرداری مشهد با بیان اینکه «رابطه حاکمیت با مردم و رابطه شهرداری با مردم متفاوت است»، بیان کرد: عدالت ترمیمی و شأن ترمیمی و همچنین استفاده از راهکار جبران خسارت به جای مجازات می‌تواند در حوزه محیط زیست راه‌گشا باشد. همچنین باید به سمت سازوکار غیرکیفری برویم و فرهنگ جرم و اسم جرم را به سمت تخلف بکشانیم.